17 Ağustos depreminden ders alınsaydı bu korku olmazdı

17 Ağustos 1999 depreminin 15. yılında bir değerlendirme toplantısı düzenleyen İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Cemal Gökçe, “Aynı acının tekrar yaşanmaması için gerekli önlemler alınsaydı, bugün şehirlerimizin sorunlarını değil, güzelliğini konuşuyor olurduk” dedi.

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, bir milat olarak kabul edilen 17 Ağustos 1999 depreminin 15. yılında, “Neler yapıldı, neler yapılmalı?​” konularını masaya yatırdığı bir basın toplantısı düzenledi.

RANTSAL DÖNÜŞÜM

Gökçe, 17 Ağustos depremine rağmen, deprem gerçeğinin göz ardı edildiğini, hâlâ gereken önlemlerin alınmadığını söyledi. Kentsel dönüşümün afet odaklı değil rant odaklı ilerlediğini kaydeden Gökçe, “İstanbul’u depreme hazırlamak adına, ‘deprem’ kullanılarak yeni bir rant düzeni oluşturulmuştur. Bu nedenle kentsel dönüşüme daha büyük bir anlam yüklemek için 6306 Sayılı Afet Riski Altında Bulunan Alanların Dönüştürülmesi Yasasına kısaca ‘Deprem Odaklı Kentsel Dönüşüm’ denmiştir. Rant uğruna İstanbul başta olmak üzere, kentlerimiz yaşanmaz bir hale geldi.” diye konuştu.

Gökçe ayrıca şunları söyledi: “Ayrıca hastane ve okullarımız başta olmak üzere diğer kamu yapılarımızın önemli bir kısmı da bugün deprem riski altında bulunmaktadır. Eski eserlerimiz, müzelerimiz, apartmandan bozma okul, dershane, klinik, üniversite binaları, yurtlar da önemli ölçüde deprem riski altında bulunmaktadır. İnsanlarımızın toplu olarak çalıştıkları endüstri tesisleri, küçük ve büyük iş yerleri, apartman altı küçük boy işletmeler de deprem riski altında bulunmaktadır. Açıkçası yapı stokumuzun durumu hiç de iç açıcı değildir.”

TİCARİ YAKLAŞIM TERK EDİLMELİ

Depremlere karşı sağlıklı, insanca bir yaşam ve çevre için, ticari yanı ağır basan yapı denetim şirketi modeli yerine uzman yapı denetçilerinin etkinliğine dayalı, meslek odalarının sürece etkin katılımını sağlayacak yeni bir planlama, tasarım, üretim ve denetim süreci modelinin benimsenmesini talep eden Gökçe, şu uyarıları yaptı: “Rant uğruna İstanbul başta olmak üzere kentlerimiz yaşanmaz hale geldi. Çeşitli kamu yapıları, köprü, kavşak, havaalanı, iki yakaya iki kent, kanal projesi gibi projeler bir ihtiyaçtan çok 500 milyar dolarlık bir rant aktarma projesinin altlığı olarak ortaya çıktı. Maalesef bu yapılanlar da sorun çözen işler yerine, yeni sorun alanlarının kaynağı oldu. İstanbul depreme hazırlanırken, deprem konusu başta olmak üzere yeni beş afetle karşı karşıya kalacak. Açıkçası İstanbul bugün, 1999 yılından daha iyi ve daha iç açıcı bir durumda değildir.” (İstanbul/EVRENSEL)

ADANA’DA DEPREM SERGİSİ

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Adana Şubesi, Marmara depreminin 15. yılı dolayısıyla, şube binasında depreme duyarlılık sergisi açtı. Birçok ülkede meydana gelen deprem örnekleri ile can kaybının nedenlerinin ortaya konulduğu serginin gezilmesinin ardından, katılımcılara bilgilendirici deprem broşürü dağıtıldı. Şube Başkanı Nazım Biçer, depremin de yağmur yağması gibi doğa olayı olarak değerlendirilmesi gerektiğini belirterek, insanları depremlerin değil binaların ve denetimsizliğin öldürdüğünü söyledi. (Adana/EVRENSEL)

RANTA KURBAN

Makina Mühendisleri Odası (MMO), 17 Ağustos 1999 Marmara depreminin ardından yapı denetimine ilişkin gündeme gelen mevzuat değişikliklerinin ranta kurban gittiğine dikkat çekti. Denetim ve belgelendirme hizmetlerinden meslek odalarının dışlandığını belirten MMO, “afet” ve “riskli yapı” kavramlarının da rant uğruna istismar edildiğini ifade etti. (Ankara/EVRENSEL)

DENETİM EKSİK

TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu (İKK) da 17 Ağustos 1999 depreminin yıldönümünde bir açıklama yaptı. Mimarlar Odası Başkanı Hasan Topal, Marmara depreminin yıldönümünde kamusal denetim eksikliğinin hâlâ can kayıplarına neden olduğunu söyledi. Marmara depreminden sonra yapı denetimi konusunda yeni mevzuatların çıkarıldığını hatırlatan Topal, kamusal denetimin iyice zayıflatıldığını ifade etti. (İzmir/EVRENSEL)