Tütün memleketinde üreticiler mağdur

Mustafa YÜKSEL

Adıyaman’ın Kömür beldesinde tütün biçimine başlayan tütün üreticileri, bu yıl mevsimin kurak geçmesi nedeni ile tütünlerin kurduğunu belirtirken, bir de belde yakınında kurulan mermer ocağının yarattığı sorunlarla uğraşıyor. Ürettikleri tütünü çevre illere satmaya götürdüklerinde büyük para cezalarına maruz kaldıklarını belirten çiftçiler, tütünü Adıyaman merkezde sattıklarında ise emeklerinin karşılığını alamadıklarını ifade ettiler.

Türkiye’de tütün üretimi, geleneksel yöntemlere göre yapılan, çok emek gerektiren bir tarım şekli olduğu gibi, senenin büyük bir kısmında da devamlı çalışmayı ve ayrıca makine gücünden ziyade insan gücünü kullanmayı gerektirir. Tütün tarımı ile uğraşan çiftçi, fidelerin yetiştirilmesi, sökülmesi, tarlaya dikilmesi, tütünün çapalanması, kırılması, dizilmesi, kurutulması, muhafazası ve denklenmesi gibi ağır işleri aile fertleri ile beraber yapar. Tütün denince akla gelen ilk yerlerden biri olan Adıyaman’da tütüne yıllardır uygulanan kota nedeni ile belirlenen tonajın üstünde tütün üretimi yapamayan üreticiler, elde ettikleri ürünü çevre illere satmaya götürdüklerinde ise 20 kilonun üstünde tütün götürmeleri yasaklanmış durumda. Tütünü çevre illere satmaya götürdüklerinde kendilerine çok büyük para cezalarının verildiğini belirten Adıyaman’ın Kömür beldesinde oturan tütün üreticileri, bu yıl da mevsimin kurak geçmesi nedeni ile istedikleri verimi alamadıklarını belirterek, beldenin yakınında kurulan mermer ocağından kaynaklı ürünü sulayacak yeterince su bulmada da sıkıntı çektiklerini ifade etti.

TEK GEÇİM KAYNAĞI TÜTÜN

Tek geçim kaynaklarının tütün olduklarını belirten tütün üreticisi Sevinç Çankaya, mart ayından itibaren tohumunu ekmeye başladıkları tütün ile yaklaşık altı ay boyunca uğraştıklarını söyledi. Bütün aile fertlerinin tütün işi ile uğraştığını dile getiren Çankaya, “Bu yıl yaz mevsiminin kurak geçmesinden dolayı beldede su sıkıntısı yaşanıyor ve yeterince sulama yapmadıkları için tütün kurumaya başladı. Bunun için istediğimiz verimi elde edemedik” dedi. Tütün kurumasından dolayı mağdur olduklarını ama buna rağmen tütünlerini çevre illere götürmelerinin halen yasak olduğunu dile getiren Çankaya, “Üniversite okuyan çocuklarım var, bu tütün satışından kazandığımız para olmasa ne yapabiliriz. Çocukların okula gidebilmesi için elimizde kalan tütünü satabilmemiz gerekiyor ama buna bile engel konuluyor” diyerek tepki gösterdi.

MERMER OCAKLARI SUYUMUZU KURUTTU

Mart ayında tütünün sadırını ekmeye başladıklarını, tütünün yaklaşık iki ay sonra ekime hazır hale geldiğini belirten bir diğer tütün üreticisi Zeynel Polat, “Ektiğimiz tütünü ağustos ayının başından itibaren biçmeye başlıyoruz. Daha sonra bunları iplere dizip denkledikten sonra eylül ayı sonunda tütünü kırıp, hazır hale getiriyoruz” dedi. Mevsimin kurak geçmesi nedeni ile bu yıl ciddi anlamda su sıkıntısı yaşadıklarını, yeterince sulama yapamadıklarını belirten Polat, bunun bir nedeninin belde yakınlarında kurulan mermer ocağı olduğunu söyledi. Mermer ocağının kurulması ile birlikte beldedeki ekolojik dengenin bozulmaya başladığının ve sularda bir azalma meydana geldiğinin altını çizen Polat, “Tütün olmasa buradaki insanlar aç kalır ve perişan olur. Belde halkının tamamı geçimini tütün ile sağlıyor” dedi.

‘ADIYAMAN’DA UCUZA GİDİYOR’

Kömür beldesinde yaşayan hemen hemen bütün insanların geçim kaynağının tütün olduğunu belirten tütün üreticisi Ali Özel, “Biz yıllardır bu beldede tütün eker ve bununla geçimimizi sağlarız. Tütünü ekerken ve biçerken hiçbir sıkıntı yok, Adıyaman merkeze götürüp satışını yaparken de sıkıntı yok ama tütünümüzü çevre illere pazarlamaya gittiğimiz zaman yolarda durdurularak tütünümüze el konuyor ve büyük para cezaları yazılıyor” dedi. Çevre illere 20 kilodan fazla tütün götürmelerinin yasak olduğunu dile getiren Özel, “Tütünümüzü Adıyaman merkezde satmaya kalktığımızda ucuz gidiyor, dolayısıyla emeğimizin karşılığını alamıyoruz” dedi. Özel, son olarak, bu mağduriyetlerinin giderilmesini ve durumlarına derhal bir çözüm bulmasını istedi.  (Adıyaman/DİHA)