Irak'ta siyasi kriz; Şiilerden Maliki'ye alternatif aday

ABD işgalinden bu yana iç karışıklığın gölgesinden kurtulamayan Irak'ta önemli bir siyasi kriz daha patlak verdi. Irak Cumhurbaşkanı Fuad Mahsum yeni hükümeti kurma görevini Meclis Başkan Yardımcısı Haydar El İbadi'ye verdi. Halihazırdaki Başbakan Nuri el Maliki bu duruma sert tepki gösterdi. Fuad Masum’u anayasayı ihlal etmekle suçlayan Maliki, Masum’un ülkenin kritik süreçten geçmesine rağmen hükümeti kurma görevini geciktirdiğini iddia etti. Maliki, Irak Anayasa Mahkemesini görevini yapmaya çağırdı.

Gece yarısı Irak Devlet Televizyonu'ndan halka hitap eden Maliki, "Bugün olan biten anayasaya karşı bir darbedir, cumhurbaşkanı tarafından anayasanın kasti olarak ihlâl edilmesidir" dedi.

Maliki'nin dün Bağdat’ta birçok kritik bölgeyi askeri kuşatmaya alması sonrası Maliki karşıtı Şii İttifak, kendi başbakan adayı olarak Haydar el İbadi'yi açıkladı. İttifaka Kürtler ve Sünniler de destek veriyor.

Irak’ta en büyük Sünni blok olan Muttehidun Koalisyonunun Başkanı Usame Nuceyfi de Maliki karşıtı cephede yer alıyor. Nuceyfi, Maliki’nin Yeşil Bölge’yi kuşatma altına alması sonrası yaptığı açıklamada, görev süresi biten Başkan Nuri Maliki’nin üçüncü kez başbakan olmaya çalışmasının Irak’ı bölme ve iç savaş çıkarma çabası olduğunu söyledi.

Irak Anayasasına göre, seçilen cumhurbaşkanı iki hafta içinde parlamento içinden bir ismi hükümeti kurmakla görevlendirmek zorunda. Ancak Fuad Masum, seçilmesinin üzerinden iki haftadan fazla süre geçmesine rağmen henüz bir ismi görevlendirmedi. Maliki’nin Masum’u anayasayı ihlal etmekle suçlaması karşısında ise Usame Nuceyfi, “Eğer zaman aşılırsa anayasal anlamda ihlal yapılmış olunur. Ama anayasal ihlal, trajik sonuçlara götüren uygun olmayan bir görevlendirmeden daha iyidir” dedi.

HUKUK DEVLETİ FRAKSİYONU: DAVA AÇARIZ

Maliki'nin Hukuk Devleti fraksiyonu ise, İbadi'nin Hukuk Devleti Fraksiyonu içinde yer alsa da fraksiyonu temsil etmediğini bu nedenle yasal yollara başvuracaklarını açıkladı. Maliki'nin fraksiyonun tek adayı olduğu söyleyen partililer, Maliki dışında hiç kimsenin fraksiyonu temsil etme hakkına sahip olmadığını aktardı.

BM, ABD, FRANSA VE TÜRKİYE'DEN DESTEK

ABD'den de Maliki'ye "gerilimi tırmandırma" uyarısı gelirken, Başkan Yardımcısı Joe Biden, İbadi'yi arayarak tebrik etti. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada "İbadi, IŞİD tehdidine karşı koyabilecek geniş kapsamlı, katılımcı bir hükümet kurma konusunda hızlı adımlar atma ve Iraklılar için daha iyi bir gelecek kurma isteğini dile getirdi" denildi.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon'un da görevlendirmeyi 'ileri bir adım' olarak nitelendirdiği ve memnuniyetle karşıladığı aktarıldı.

Fransız Haber Ajansı (AFP) Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da yeni hükümeti Haydar el İbadi'nin kurmasından yana olduğunu aktardı. AFP'nin haberine göre Hollande, yeni cumhurbaşkanı seçilen Erdoğan'ı arayarak, tebrik etti. Konuşmada Irak'taki durum da ele alındı ve her iki liderin de İbadi'ye destek verdiği belirtildi.

HÜKÜMET HALA KURULAMADI

Irak'ta 30 Nisan'da yapılan genel seçimler sonrası yeni hükümet hâlâ kurulabilmiş değil. Ulusal İttifak seçimlerde birinci sırada yer almış ancak Meclis'te çoğunluğu sağlayamamıştı.

Haydar el İbadi, Şiileri temsil eden en büyük siyasi hareket olan Ulusal İttifak tarafından başbakanlığa aday gösterilmişti. Maliki ise görevini sürdürmek istiyor.

Ulusal İttifak, Dava Partisi ve Irak İslam Yüksek Konseyi'nden oluşuyor. Haydar el İbadi ise Maliki'nin lideri olduğu Dava Partisi'nin sözcüsüydü.

Irak'ta ABD işgali sonrası oluşturulan sisteme göre 2003 yılından beri Cumhurbaşkanı Kürt, Başbakan Şii, Meclis Başkanı ise Sünni'lerden seçiliyor. (DIŞ HABERLER)