Enflasyon beklentiyi aştı; yüzde 9.16 oldu

Tüketici fiyatları Haziran ayında, beklentileri aşarak yüzde 0.31 yükseldi. Tüketici fiyatlarının Haziran ayında değişmeyeceği öngörüyorlardı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre tüketici fiyatlarındaki altı aylık artış da yüzde 5.7'ye yükselerek yıllık hedefi geride bıraktı. Haziran sonu itibarıyla yıllık enflasyon yüzde 9.16 oldu.

TÜİK verilerine göre, Yurtiçi Üretici fiyatlarındaki aylık artış yüzde 0.06 oldu ve ve Haziran sonu itibarıyla yıllık artış yüzde 9.75 düzeyinde gerçekleşti. Yurtiçi üretici fiyatlarının altı aylık artışı da yüzde 5.12 düzeyine çıktı.

AYLIK EN YÜKSEK ARTIŞ EĞİTİMDE
TÜİK'in verilerine göre, Haziranda en yüksek artış yüzde 1.72 ile eğitim grubunda gerçekleşti. Ana harcama grupları itibariyle sağlıkta yüzde 0.98, lokanta ve otellerde yüzde 0.92, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0.70, ulaştırmada yüzde 0.50 artış gerçekleşti.
TÜİK, yüksek fiyat artışlarının çarşı ve pazar yerlerindeki etiketlere yansıyan "gıda ve alkolsüz içecekler" grubundaki fiyat artışını da yüzde 0.36 olarak açıkladı.

HIZLI ARTIŞI GİYİM VE AYAKKABI FRENLEDİ
Beklentilerin üzerinde gelen aylık enflasyonu en çok giyim ve ayakkabı frenledi. Bu gruptaki fiyatlar Haziran ayında yüzde 1.25 geriledi. Ana harcama grupları itibariyle Haziran ayında endekste düşüş gösteren bir diğer grup ise yüzde 0.06 ile alkollü içecekler ve tütün oldu.

YILLIK BAZDA EN YÜKSEK ARTIŞ OTEL-LOKANTADA
Yıllık bazda en fazla artış ise yüzde 13.22 ile lokanta ve oteller grubunda oldu. Tüketici fiyatları, bir önceki yılın aynı ayına göre gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 12.47, ulaştırmada yüzde 12.01, sağlıkta yüzde 9.48, eğitimde yüzde 9.28 olarak belirlendi.

AYLIK EN YÜKSEK ARTIŞ İÇ EGE'DE
TÜİK'in verilerine göre aylık en yüksek fiyat artışları yüzde 0.71 ile Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak illerinin oluşturduğu iç Ege bölgesinde gerçekleşti. Yılın ilk yarısındaki en yüksek artış da yüzde 6.57 ile Balıkesir ve Çanakkale bölgesinde, yıllık bazdaki en yüksek artış da yüzde 9.99 ile Ankara bölgesinde yaşandı.

Haziran ayında, endekste kapsanan 432 maddeden; 68 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 247 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 117 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

FAİZ VE LİRAYA YARAMADI

Enflasyonda aylık artışın yüzde 0.31 çıkması, faiz ve döviz piyasalarında hareketlenmeye neden oldu. Piyasalar, tarla ürünlerinin çıkması, kentlerde tüketimin azalması gibi mevsimsel nedenlerle Haziran aylarında genel olarak eksi çıkan enflasyonun, bu yıl da beklentileri aşarak yükselmesini olumsuz buldu.

Enflasyon açıklanmadan önce 2.13 lira düzeyinde işlem göre dolar, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci'nin, Merkez Bankası'na faiz indirimlerinin devam etmesi gerektiği yönündeki açıklamalarının da etkisiyle 2.1366'ya kadar yükseldi.

Enflasyonun beklenenden yüksek çıkmasının ardından, devlet faizlerinde de yükselme oldu. Piyasalarda gösterge devlet tahvilinin bileşik faizi yüzde 8.21 düzeyinden yüzde 8.33 düzeyine çıktı.

"MERKEZ BANKASI SÖZÜNÜ TUTAMADI"
Enflasyondaki beklentileri aşan yükselmeyi "Merkez Bankası sözünü tutamadı" diye yorumlayan Destek Menkul Değerler Analisti Eren Can Ümüt, "Enflasyonda beklenti yüzde 8.80 olmasına rağmen verinin yıllık yüzde 9.16 gelmesi sürpriz olarak nitelendirilebilir. Hem piyasanın hem de Merkez Bankası'nın beklentisi Haziran ayından itibaren enflasyonun düşüşe geçeceği yönündeydi" diye anımsattı ve şu değerlendirmeyi yaptı:

"Mayıs ayı verisine göre enflasyonda düşüş olduğu görülmekte fakat tahmin edilen hızda değil. Bu noktada Merkez Bankası'nın bahsettiği baz etkisi yoluyla enflasyonda keskin bir düşüş beklentisinin bu ay için gerçekleşmediği görülmekte. Buna neden olarak Musul kaynaklı Irak’ta yaşanan gerginliklerin petrol fiyatlarında artışa neden olacağı beklentisinin fiyatlama davranışlarını bozduğu şeklinde yorumlanabilir."

Ümüt, enflasyondaki bu gelişme ile piyasaların Merkez Bankası'ndan yeni faiz indirimi beklentisinin de azaldığına dikkat çekti. (DHA)