Erzurum’da tarihi eserler çürümeye terk ediliyor
Erzurum’un simgesi haline gelen ve UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi’ne kabul edilen Yakutiye Medresesi ile Üç Kümbetler ilgisizlikle karşı karşıya.
Selman KELEŞ
Erzurum
Erzurum’un simgesi haline gelen ve UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi’ne kabul edilen Yakutiye Medresesi ile Üç Kümbetler ilgisizlikle karşı karşıya. Yakutiye Medresesi’nde dökülen dış taşların yeri sıva harcı ile doldurulurken çevre düzenlemesinde ise yağan yağmurlardan oluşan su birikintileri ile çöpler çirkin görüntü oluşturuyor.
İlhanlılar döneminde, 1310 yılında, Sultan Olcayto zamanında Gazan Han ve Bolugan Hatun adına Hoca Yakut Gazani tarafından yaptırılan Yakutiye Medresesi’ni her yıl binlerce yerli ve yabancı turist ziyaret ediyor. Ancak ilgisizlikle karşı karşıya olan medrese-nin dış duvarlarında dökülen taşların restore edilmesi yerine sıva harcı ile doldurulması, tarihi dokuya zarar veriyor. Medrese taşlarının dökülmesinde, çevrede düzenlenen etkinlikler ve konserlerde kullanılan yüksek sesin etkili olduğu ifade ediliyor. Medresenin çevresindeki yağmur sularından oluşan su birikintileri ve çöpler de çirkin görüntü oluşturuyor. Medresenin dış güvenliğinin olmaması nedeniyle bahçe duvarları yazı tahtasına dönüşmüş durumda.
Yetkililerin duyarsızlığından yakınan yurttaşlardan Erhan Ergümüş, sıva harcı ile medresenin tarihi dokusuna zarar verildiğini belirterek “Her yıl binlerce turist sadece bu tarihi eserleri görmek için şehrimizi ziyaret ediyor ama şehrimizin sembolü haline gelen Yakutiye Medresesi’nde olsun diğer tarihi eserlerde olsun yetkililer duyarsız davranıyor. Kimse evinin çatlak duvarlarına bile sıva harcı kullanmazken tarihi bir medresenin duvarlarına nasıl sıva harcı kullanılır? Çirkin görüntü oluşturmuş” dedi.
ÜÇ KÜMBETLER DE DUYARSIZLIK KURBANI
Erzurum’da yetkililerin duyarsızlığına kurban giden tarihi eserler sadece Yakutiye Medresesi ile sınırlı değil. 12. yüzyılın sonlarında Saltuklu Devleti Kurucusu Emir Saltuklu tarafından yapılan Üç Kümbetler de ilgisizlikle karşı karşıya. Turistlerin uğrak mekanlarından biri olan Kümbetler herhangi bir güvenliğin olmaması nedeniyle tinercilerin mekanı haline gelerek kaderine terk edilmiş durumda. Kümbetlerin içi sigara izmaritleri, bira şişeleri ve çöplerle dolu. Kümbetlerde bulunan süslemeler ve görsel imgeler günden güne silinirken tavan kısmında taşlarda ve duvarlarda yetişen otlar da cabası.
ÇİFTE MİNARELER ÇAYHANE OLARAK KULLANILMIŞ
Erzurum’un logosunda yer alan Çifte Minarelerin ise 2011’den beri restorasyon çalışması devam ediyor. AKP Erzurum Milletvekili Muhyettin Aksak’ın Yakutiye belediye başkanlığı döneminde bir dönem çayhane, olarak işletilen eserde büyük tahribatlar meydana gelmiş.
Erzurum Büyükşehir Belediyesi Eski Başkanı Ahmet Küçükler tarafından yaptırılan dev tuvalet de çirkin bir görüntü oluşturuyor.