HES ve madenlere karşı 'Bin Ceviz Fidanı'

Şerif KARATAŞ
İstanbul

Dersim ve Erzincan’da hidroelektrik santraller (HES), barajlar ve maden ocaklarıyla doğanın tahribatına karşı, müzisyenler harekete geçiyor. Doğa katliamına karşı “Bin Ceviz Fidanı” adıyla bir etkinlik düzenlenecek.

‘90’lı yıllarda ‘güvenlik’ gerekçesi ile köylerin boşaltıldığı Dersim’de mera kanunu ve geçen yıl çıkarılan yaylacılık ve son olarak 2/B arazilerinin satışına ilişkin yapılan düzenlemeyle birlikte “kamu çıkarı” adı altında, söz konusu arazilerin enerji ve madencilik şirketleri tarafından kullanımının önü açılıyor. Dersim’de 145 maden arama ruhsatı verildi. 25 HES projesi bulunuyor. Bunların bir kısmı tamamlanırken, diğerlerinin de yapımı sürüyor.

HES VE MADEN TEHLİKESİ

Erzincan Kemah vadisine yapılmak istenen 2 HES projesi ile 16 köyün boşalmasına, Doğu Anadolu ve Karadeniz arasındaki eşsiz bir doğal koridorda yetişen endemik bitkilerin ve vadideki yabani hayvanların yok olmasına neden olacak. Çevresel Etki Değerlendirme Raporu’na göre 50 yıllık ömürleri olacak olan barajlar işlevlerini yitirdiklerinde bataklığa dönüşecek. Ayrıca, Ilıç’ta çıkarılmakta olan altın madeninden, hemen yakında akan Karasu’ya atık karışması tehlikesi ve bölgenin deprem fay hatlarının üzerinde olması nedeniyle bölge halkının tedirginliği artıyor.

Metin Kahraman, Erdoğan Emir ve Ahmet Aslan’ın başlattığı “Dersim’de Bin Ceviz Fidanı” girişimi Dersim Dernekleri Federasyonu, Munzur Çevre Derneği. Dersim Kültürel ve Doğal Mirası Koruma Girişimi, Pülümür Dağyolu ve Kırkmeşe Köyleri Sosyal Yardımlaşma Dernekleri, Dersim Kulturverein Mainz, Berlin Free Munzur Çevre İnisiyatifi destek veriyor.

BERKİN ELVAN FİDANLIĞI

Müzisyenler ve etkinliği destekleyen kurumlarla birlikte ilk olarak 19 Nisan’da Erzincan’da başlayıp, 22 Nisan’da Ovacık’ta tamamlanacak fidan dikme etkinliklerine de, eşlik edecekler. Ovacık’taki ceviz fidanlığına, Gezi direnişi döneminde polisin attığı gaz kapsülünün başına isabet etmesi sonucu 268 gün yaşam mücadelesi veren Berkin Elvan’ın adı verilecek.

Yapılacak etkinliğe katılacak müzisyenlerden bazıları görüşlerini gazetemize anlattı.

Lazca ve Hemşince müzik yapan Karmete’den Oktay Üst, Gezi direnişinin ağaçlara sahip çıkılmasıyla başladığını hatırlatarak, Gezi döneminde polisin saldırısı nedeniyle yaşanan can kayıplarına değindi. Üst, “Son olarak Berkin’in ölümü hepimizi derinden sarstı” dedi. Anadolu’nun kültürel çeşitliliğine dikkat çeken Üst, kültürler arasında benzerlikler olduğunu belirterek, “Konuştuğumuz diller ayrı” dedi. Dersim’de de doğanın talanına karşı fidan dikme etkinliğini anlamlı bulduklarını kaydeden Üst, yapılacak etkinliğe halkın da ses katması gerektiğini söyledi.

ETKİNLİK SÜRSÜN

Abdal Grubundan Ali Ekber Kayış, Gezi direnişini başlatanın ağaçlar olduğuna dikkat çekerek, ağacın sembol olduğunu kaydetti. Dersim ve Erzincan’da ceviz fidanı dikme etkinliğinin anlamlı olduğunu kaydeden Kayış, kamuoyuna da duyarlılık çağrısında bulundu.

Etkinliğin bir başlangıç olması gerektiğini belirten Kayış, buna benzer eylem ve etkinliklerin Türkiye’ye hatta dünyanın her tarafından yayılması gerektiğini ifade etti. Kayış, grup olarak bu konuda üzerlerine düşeni de yapacaklarını kaydetti. 

Karadenizli Müzisyen Aydoğan Topal, ağacın hayat olduğunu belirterek, ‘Bin Ceviz Fidanı’ etkinliğini anlamlı bulduğunu söyledi. Her tarafın betonlaştığına değinen Topal, doğanın yaşam için gerekli olduğunu belirtti. Anadolu’nun kültürel ve coğrafi olarak zenginliğine vurgu yapan Topal, yapılacak etkinlikle bunun farkına varılmasına katkı sağlayacağını kaydetti. Topal da kamuoyundan duyarlılık beklediğini de ifade etti.

GEZİ İTİRAZININ YANINDAYIZ

Dersimli Müzisyen Erdoğan Emir ise, Gezi’de ortaya çıkan itirazın, yanında olduklarını ve çevreye karşı oluşan duyarlılığı açığa çıkartmak istediklerini belirtti. İnsansızlaştırılan coğrafya ve insanların mecburi göçlerine dikkat çekmek ve dayanışmayı artırmak için böyle bir etkinliği yaptıklarına dikkat çeken Emir, şimdiye kadar etkinliğe karşı olumlu tepkiler aldıklarını kaydetti. Emir, Dersim’deki etkinliklerde Dersim Belediyesinin çocuk korosu Omede Mestu'nun (Yarının Umudu) sahne alacağını belirtti. 22 Nisan’da Ovacık’ta Berkin Elvan’ın dayısına ait arazilerde ceviz fidanlarını ekilmesi ve yapılacak cemle etkinliğin biteceğini söyledi.

DAYANIŞMA KONSERİ

17 Nisan’da, The Mekan’da, müzisyenler Erdal Erzincan, Mazlum Çimen, Saki Çimen, Ahmet Aslan, Erdoğan Emir, Grup Abdal, Karmate, Aydoğan Topal, Mübin Dünen ve Kara Güneş, Gülay Aslan, Abdullah Demirbilek, Emre İnanan, Metin Kahraman yer alacak. İki ayrı konser salonunda yapılacak geceyi Güler Yıldız ve Seyri Mesel Tiyatrosundan Alişan Önlü sunacak. Etkinlikte ayrıca, çevre ve ekoloji hareketi avukatları Barış Yıldırım, Alp Tekin Ocak ve Ümit Aktaş, Dersim, Karadeniz ve Erzincan Kemah’taki, bölgenin ekolojisini tehdit eden son gelişmeleri özetleyen birer konuşma yapacak. Ayrıca 12 Nisan’da da Cezayir Toplantı Salonunda, saat 12.00’de etkinliğe katılan sanatçılar, kurum temsilcileri ve Berkin Elvan’ın annesi, babası ve dayısının katılımıyla basın açıklaması yapılacak.