Peki sayılmayanlar ne olacak?

Bülent FALAKAOĞLU
İstanbul

Japon yeni ve İsviçre frangı ile konut kredisi alan ve kurdaki yükselişle zora giren binlerce kişiye Meclisten, ‘250 bin liranın altındaki kredi borçları yeniden yapılandırılacak’müjdesi gelmesinin ardından başka bir tartışma gündemde.

Meclis komisyonuna verilen, döviz kredisi kullananların sayısı ve kullandıran bankalara ilişkin bilgilerin eksikliği yeni bir endişe yarattı.

Dövize Endeksli Mağdurlar Derneğinin (DÖVDER) yöneticilerinden Burak Şengül, Meclise sunulan Bankalar Birliği raporlarında bazı dövizzedelerin yer almadığına dikkat çekiyor: “Örnek olarak; sadece tek bir bankada Finansbank’ta şu an 1025 kişi kredisini devam ettiriyor. Bu bankanın dışında kalan ve en çok kredi veren bankaların arasında yer alan; Anadolubank ve Akbank’ta Dövize Endeksli Kredi kullananların sayıları belli değildir. Hatta Meclise sunulan bilgilendirme raporunda bile bu kişiler yer almıyor.”

‘BANKAMIN ADI YOK’

Dövizzedelerden Erma Cantürk’ün anlattıkları Şengül’ün söylediklerini teyit ediyor: Meclis komisyonuna verilen, döviz kullanan sayısı ve bankaları dair bankaların verdiği bilgiler eksik.

Mesela ben Milenyum Bank şimdiki adı Fibabank’tan kredi kullandım. Ama bu bankanın adı Meclise sunulan raporlarda yer almıyor. Neden bu bankadan dövize endeksil kredi kullanan binlerce tüketicinin sayısı bu raporlarda yok.

ON BİNLERCE KİŞİYİ İLGİLENDİRİYOR

2011 yılı kasım ayından beri dövizzedelerin mücadele aracı olan Dövize Endeksli Mağdurlar Derneğinin (DÖVDER) yöneticilerinden Burak Şengül mağdur sayısı hakkında şu bilgileri veriyor: Bahsi geçen dövizzede sayısı şu an TBMM’nin raporunda BDDK ve Türkiye Bankalar Birliğinin (TBB) verdiği rakamlara göre 7 bin kişidir. Fakat bu sayı aile yapısı ve kredi kullananların sosyo-ekonomik statüsü değerlendirildiğinde 28 bin-30 bin kişiye ulaşmaktadır. Tabii bu kredinin şu anki kişi sayısıdır.
Aslında bu sayı sadece işin boyutunun yaklaşık olarak dörtte biridir. Çünkü 5-6 yıl vadeli kredilerin birçoğu bitti. Bir kısmı banka tarafından haciz edildi, bir kısım borcunu bitirdi, hesabını kapattı veya evini satmak zorunda bırakıldı.

Ayrıca son kalan krediler üzerinde bakılarak, kredi kullananların 1. derece akrabalarının da elden alının borçlar nedeniyle ciddi şekilde etkilendiği görülmektedir. Bu rakamlar, özellikle kredilerin yoğun olarak pazarlandığı tarihlerde 2007 ikinci yarısı, 2008 ikinci yarısı tarih aralığında en üst noktaya çıkmıştır.”

ACELE EDİLMELİ

Artık tükenme noktasına gelen dövizzedeler, bir an önce uygulamanın hayata geçmesini istiyor. Dövizzede Hasan Tutaş, “Kredi aldığımda ilk ödemem gereken taksit tutarı 955 TL’ydi. Ancak bugün ödediğim taksit rakamı 2 bin 165 TL’ye yükseldi. Zamanı gelen iki taksidimi ödeyemedim. Artık bitme ve tükenme noktasına geldim. Elde avuçta bir şey kalmadı. 2 kez kaza gecirdim. Sürekli tedavim oluyor. 2 seneye yakındır çalışamıyorum. Toplam 97 bin TL ödedim. Geride 56 taksit kaldı. Bugünkü kur değerinden 125 bin TL civarında borcum var. Evi sattam kimse o parayı vermiyor.”
Hasan Tutaş yalnız değil. Bir ev sahibi olabilme hayaliyle gittiği banka tarafından yönlendirdildikleri dövize endeksli krediyle hayatları kabusa dönmüş olan dövizzedelerin kurlar yükseldikçe kimisinin ailesi dağıldı, kimisi işinden oldu kimisi borçları yüzünden intiharın eşiğine geldi.
Şimdi, “Dövizzedelerin borçları, kredi çektikleri yıldaki döviz kuru üzerinden Türk lirasına çevrilecek” kararının bir an önce hayata geçirilmesini istiyorlar.