Prof. Dr. Gürsel: Ekonomide durgunluk olacak

Döviz kuru artışını değerlendiren Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) Direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, Türkiye ekonomisinin 2014’te durgunluk yaşayacağını belirterek, “Yaşanan durgunluk işsizlik üzerinde olumsuz sonuçlar yaratacak. Özellikle bu yılın ilk 3 ayında bir küçülme bekliyorum. Bunun istihdam ve işsizlik üzerinde olumsuz sonuçları olacak” dedi.
DİHA’ya yaptığı değerlendirmede kur riski tehlikesinin uluslararası piyasalardan kaynaklandığını ifade eden Gürsel, kurların Amerikan Merkez Bankasının mayıs ayında aldığı kararlarla yükselmeye başladığına dikkat çekerek, AKP Hükümetinin, yükselen döviz kur riskini Gezi Parkı olayları sürecinde “faiz lobisi” söylemi ile gizlemeye çalıştığını kaydetti.
Amerika Merkez Bankasının yeni bir para politikasının söz konusu olduğunu aktaran Gürsel, “Bunu mayıs ayından beri zaten ilan etmişti. Ayda 85 milyar dolar piyasalara para aktarıyordu. Bunu yavaş yavaş azaltacağını, nihayet sıfırlayacağını; ama faiz oranlarını da 2015 yılı boyunca sıfıra yakın tutacağını ilan etmişti. Şimdi bu ilan aslında haziran ayında ve ısınan dönemde Türk lirasında bir değer kaybına neden oldu. Bu değer kaybını iktidar ise Gezi Parkı olayları ile açıklamaya çalışıyordu. İşte faiz lobisi söylemi ön plan çıktı. Oysa alakası yoktu” dedi. O dönemde Türk lirasının kaybının yüzde 8 civarında olduğunu. diğer ülkelere oranla hiç de yüksek bir kayıp olmadığını söyleyen Gürsel, “Gezi direnişinin ekonomiye etkisi neredeyse sıfıra yakın. Aslında bu durum Türkiye’ye özgü bir durum değil, yüksek cari açık veren ülkelerde durum böyle. Endonezya, Brezilya, Hindistan gibi ülkelerin paralarında da değer kayıpları oluştu. Çünkü bir miktar sermaye çıktı. Amerikan tahvillerinin faizleri yükselmeye başladı. Bu tahviller yüzde birlerden o ara yüzde 3’ü geçti. Şu anda yüzde 2.5 yüzde 2.6 civarlarındadır. Yani her halükarda geçmişe kıyasla bir kere Amerikan tahvilleri faizleri yükseldi, tabii cazibeleri de arttı. Onun için de oraya kısa vadeli sermayede yöneliş oldu” dedi.

17 ARALIK ARTIRDI
Kurdaki yükselmenin Türkiye ekonomisinde kriz endişelerine neden olduğunun altını çizen Gürsel, Amerika Merkez Bankasının (FED) para musluklarının kısılacağına dair açıklaması, 17 Aralık operasyonu ve siyasetin etkisi ile kurdaki yükselmenin yaşandığını belirterek, “Türk lirası o dönemde yüzde 15 kadar değer kaybetti. Bu siyasi belirsizlikler ‘Hükümet acaba eskiden olduğu gibi ekonomiyi iyi yönetemeyecek mi?​’ algısını da beraberinde getirdi” ifadesinde bulundu. Türkiye ile benzer konumda olan ülkelere bakıldığında son bir buçuk ayda Türkiye’ye oranla paralarının daha az değer kaybettiğini aktaran Gürsel, “Yaz dönemi FED’in piyasalardaki paraları kısacağına dair açıklamasının üzerine gelen 17 Aralık operasyonu daha çok paranın değer kaybetmesine neden olduğunu görüyoruz” diye belirtti.

‘AÇMAZ İLE KARŞI KARŞIYAYIZ’
“Türkiye ekonomisi 2014’te durgunluk yaşayacak” diyen Gürsel, yaşanan durgunluğun işsizlik üzerinde olumsuz sonuçlar yaratacağını ifade ederek, “Özellikle bu yılın ilk 3 ayında bir küçülme bekliyorum. Bunun istihdam ve işsizlik üzerinde olumsuz sonuçları olacak. Dolayısıyla işler artık eskisi kadar kolay değil. Başbakan faiz lobisine kızıyor ‘onların komplosu’ diyor ama öbür taraftan sen 60 milyar dolar cari açık veriyorsun. Bu cari açığı finanse etmek için paraya ihtiyaç var. Ortada bir tutarsızlık var. Türk Lirası’nın değerlenerek bir iç talebe dayalı büyüme dönemi bitti” dedi.
“Dışardan sıcak para ile borç ve iç talebi canlı tutarak elde edilen yüksek büyüme dönemi kapandı” diyen Gürsel, şu sözlerle konuşmasını sonlandırdı: “Daha zor bir dönemdeyiz, o bakımdan hükümeti eleştirebiliriz. Ama daha da vahimi son dönemde MB’nin elini kolunu bağlayıcı siyasi söylemler geliştirildi. Şimdi eğer dolar kuru, döviz kuru yeterince aşağı gitmezse ertelenen zamlar gelecek, enflasyon daha da yükselecek. O zaman bir açmaz ile karşı karşıyayız. (İstanbul/DİHA)