Kuş Cenneti imara mı açılacak?

Emine UYAR
İzmir

Tamamı 1. derecede doğal SİT olan dolayısıyla yapılaşmanın yasak olduğu İzmir Kuş Cenneti alanı içerisinde yıllardan beri yapılan düzenlemeler, “Kuş Cenneti imara mı açılıyor?​” sorusunu gündeme getiriyor.  Kuş Cenneti ile ilgili araştırma yapan Prof. Dr. Mehmet Sıkı, tüm koruma statülerine rağmen bölgede yapılanları imara açma çalışmaları olarak değerlendiriyor.

Türkiye’de gözlenen 469 kuş türünden 285’inin yaşadığı ve 117 türün kuluçkaya yattığı Gediz Deltası’nın güneyinde Degaj mevkisi olarak adlandırılan bölgede ilk olarak 2008 yılında beton direkler dikildi, 2012 yılında da alanın bir bölümü gözenekli tel ile çevrildi. Bu çalışmaların yapıldığı Degaj mevkisi, I. Derece Doğal Sit Alanı, Ramsar alanı ve Ramsar Sözleşmesi kapsamında oluşturulan Ulusal Sulak Alanların Korunması yönetmeliği ile Mutlak Koruma Alanı olarak ilan edilmiş durumda. Ancak bölgedeki yapılaşma girişimlerine karşın, hâlâ bir şey yapılmıyor.     

İzmir Kuş Cenneti’nde yapılaşma girişimlerinin başlangıcı, 2003 yılının Ekim ayında Yapı Kredi Bankasının gayrimenkulleri arasında yer alan ve Kuş Cenneti sınırları içinde kalan 1 milyon 200 bin metrekarelik arazinin satışına dayanıyor. Eskidji Müzayede Evi’nce 10 Ekim 2003 tarihinde yapılan açık arttırmada söz konusu arazi kimliği hâlâ gizli tutulan bir kişi tarafından 4.1 trilyona satın alınmıştı. Yapılaşmanın yasak olduğu arazi, Kuş Cenneti’nin göbeğinde, Dalyan ve kanalların yer aldığı alanın yanında. Doğal SİT alanları önceden Kültür ve Turizm Bakanlığı bünyesinde iken son yapılan değişikliklerle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bünyesine alındı.   

İMAR ÇALIŞMALARI KAÇAK YAPILIYOR

Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Sıkı, tüm koruma statülerine rağmen yıllar içinde bölgede yapılanları imara açma çalışmaları olarak değerlendiriyor. Prof. Dr. Sıkı, “Bu kaçak imar çalışmaları; 3 farklı yasal koruma statüsü ile korunan İzmir Kuşcenneti Sulak alanlarının geleceğini tehdit etmekte olup alanın imara açılması yönünde kamuoyunda baskı yaratmaya yönelik girişimlerdir” diyor. Prof. Dr. Sıkı, bu girişimlerle ilgili Ege Üniversitesi Tabiat Tarihi Uygulama ve Araştırma Merkezi adına 20.03.2013 tarihinde Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne dilekçe ile başvurmuş ve alanın doğal durumuna getirilmesini, 2863 ve 3386 sayılı kanuna aykırı faaliyette bulunanlar hakkında yasal işlem yapılmasını istemiş. Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü de Çiğli Belediyesine gönderdiği yazıda, konu ile ilgili bir işlem yapılıp yapılmadığını sormuş. Bu yazışmalardan ise bugüne kadar bir sonuç çıkmamış.      

KARARA RAĞMEN DİREKLER KALDIRILMADI

İzmir Kuş Cenneti alanında yaşanan bir başka sorun da Kozluca çiftliği İşlek Sırtı mevkisi denilen ve Kuş Cenneti’nin kuzeyinde kalan bölgede, Kardelen Arsa Ofisi adıyla faaliyet yürüten kooperatifin diktiği elektrik direkleri.

Karşıyaka Ağır Ceza Mahkemesi, 12 Mart 2001 tarihinde verdiği kararda, yapılan işlemin suç olduğunu belirterek, o dönem kooperatif yönetiminde olan iki kişi hakkında cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulmasına karar vermiş. Aradan geçen yıllara rağmen direkler kaldırılmamış. Prof. Dr. Mehmet Sıkı, direklerin hâlâ orada duruyor olmasının arsa sahiplerinde, “Nasıl olsa imara açılır” beklentisi yarattığını belirtiyor. Prof. Dr. Sıkı, “2863 ve 3386 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu herkesin gözü önünde İzmir’de ihlal ediliyor” diyor. Sıkı, İzmir Kuş Cenneti’nde kuşlar başta olmak üzere diğer canlıların uluslararası sözleşmeler ve ulusal kanunlarla elde ettiği yaşama haklarını gasbedenlere karşı mücadele edeceğini belirterek,  Kuş cenneti’nin sahip olduğu haklarının korunması ve yapılaşma müdahalelerini engellemek için Cumhuriyet Baş Savcılarını göreve davet ediyor.