Brezilyalılar Dünya Kupası'nı istemiyor: Bu kupa olmayacak!

Sandino PATRIOTA
Saõ Paulo

Brezilya’nın ekonomik büyümesi ülkedeki derin sosyal eşitsizliğe dokunmuyor. Hala dünyanın en eşitsiz ülkeleri arasında olmaya devam ediyoruz ; bir çok insan evsiz, bir çok insanın ekecek topağı yok, sağlık, eğitim ve temiz bir çevre gibi temel kamu hizmetlerine ulaşamıyor.  

On yıl önce halk, umudunu adı İşçi Partisi (Portekizce kısaltması PT) olan partiye ve onun liderleri Lula da Silva ve Dilma Roussef’e bağlamıştı. Fakat bir kez iktidara geldiğinde PT, Avrupa’daki örnekleri gibi geleneksel sosyal demokrat partilerdan farklı olmadığını gösterdi.   

Her ne kadar, yürüttüğü bazı politikalarla sol kanat görünümünü korumaya hatta Brezilya’da hala var olan aşırı sağ neoliberal güçlere karşı mücadele ediyormuş gibi görünmeye çalışsa da, PT, uygulamada özetle finans kapitali, uluslararası arenada yarışan ulusal kapitalizmi savunan ve emperyalizmle ilişki içinde bulunan toprak sahiplerini destekleyen bir
politika izlemektedir.

Bu yılın haziran ayından beri emekçiler ve gençler sokaklara çıkıyorlar ve sabırlarının taştığını söylüyorlar. Bu kadar zengin bir ülkede bu kadar çok yoksulluk olması; yoksulların polis şiddeti ve bu kadar aşağılayıcı toplumsal koşullar altında yaşamaya itiraz etmemesi mümkün değildi.

FIFA KUPASI

FIFA Kupası, büyük ve güçlü ülke görüntüsünün dünyaya pazarlandığı bir konsept ile başladı. Brezilya hükümetinin politikasının bir parçası da zaten bu, ekonomiyi emperyalizme bağımlı ve onunla işbirliği halinde ve uluslararası planda yeniden düzenlemek. Bu nedenle Brezilya birlikleri Haiti’de işgal halinde, hükümet Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde kalıcı bir koltuk talep ediyor ve bu nedenlerle Brezilya 2014 FIFA Kupası ve 2016 Olimpiyat Oyunlarına ev sahipliği yapıyor.
FIFA Kupası’nın toplumsal maliyeti dev boyutlarda oldu. Binlerce aile ve yerli köyleri (Maracaña bölgesi olarak tanınan bölgede) boşaltılıyor, yeni stadyum inşaatları ve eskilerinin genişletilmesi nedeniyle evlerinden atılıyorlar. Bu dev organizasyonların ilan edilmesiyle emlak spekülasyonları tavan yapınca kiralarda da büyük artış meydana geldi. Stadyum bölgelerine yapılacak sosyal tesisler için 4 milyar dolardan fazla kamu harcaması yapıldı, dünyanın bu konudaki yüksek harcamaları olarak kayda geçtiler.

DEVLETİN EN FAŞİST YÜZÜ FAVELALARDA

Yoksul mahallelerde ve “favelalar”da, devlet en faşist yüzünü göstermeye devam ediyor, hükümet buralardaki uygulamalarını “barıştırma/pasifikasyon” süreci olarak adlandırıyor.Uyuşturucu tacirleriyle mücadele adı altında, bu toplulukların üzerinde terör estiriyor. Bu topluluklardan birinde, “Rocinha” isimli favelada, inşaat işçisi Amarildo de Souza* polisler tarafından gözaltında işkence edilerek öldürüldü ve cesedi saklandı.  Şu ana kadar cesedi ortaya çıkartılmadı ve bu olay toplumda büyük yankı buldu.

6 İŞÇİ ÖLDÜ

Ancak stadyum inşaatları gecikti, Kupa organizasyonu gerekçesiyle sözümona kentleri güzelleştirmek iddiasıyla başlatılan iyileştirme çalışmaları çoğunlukla yarım kaldı. Stadyum inşaatlarında çalışan işçilerin üzerinde çok büyük bir baskı var, işçilerin büyük çoğunluğu izin yapmadan haftalar boyunca çalıştırılıyorlar ve fazla mesaiye zorlanıyorlar. Şu ana kadar 6 işçi stadyum inşaatlarında meydana gelen kazalar nedeniyle hayatını kaybetti. Bunların 2’si Manaus’ta, 1’i Brasilia kentinde, 3’ü ise Saõ Paulo’daki inşaatlarda öldü.  

HALK MÜCADELEYE DEVAM EDİYOR

Toplumsal hareketler, gençlik hareketleri ve emekçi sınıfların örgütleri tüm bu yaşananlara gereken yanıtı vermek için örgütlenmeye devam ediyorlar. Özellikle konut mücadelesi ülkenin tüm bölgelerinde, giderek büyüyen bir mücadele oldu, giderek artan sayıda konut işgalleri gerçekleştiriliyor. Neredeyse ülkenin tüm eyaletlerinde Kupa’nın yarattığı sorunlara karşı oluşturulan halk komiteleri örgütlendi, özellikle 2014 yılı için önemli etkinlikler planlanıyor. Hazirandan bu yana halk hareketinin gücü keskinleşti ve artık daha fazla insan sokaklarda haykırıyor: FIFA Kupası gerçekleşmeyecek!

ÖĞRETMENLER İKİ AY BOYUNCA GREVDEYDİ

Öte yandan işçi sınıfının da daha bilinçi örgütlendiğini görüyoruz. 2010 yılından beri grevlerin sayısı her yıl artıyor ve her seferinden daha fazla sayıda meslek grubu harekete katılıyor. Ekim ve Kasım aylarında Rio de Janeiro’da öğretmenler neredeyse iki ay süren bir grev yaptılar, kentin belediye meclisini işgal ettiler ve kitlesel yürüyüşler gerçekleştirdiler. Ayrıca banka çalışanları ve postane çalışanları da bu süreçte greve çıkan kesimler oldular.  
Mayıs ayında işverenler ve çalışanlar arasındaki toplu sözleşme süreci başlayacak ve bu döneme doğru emekçi hareketlerinin ve grevlerin sayısının artması, eylemlerin daha da kitleselleşmesi bekleniyor.

POLİTİK BİR ALTERNATİF İHTİYACI

Askeri diktatörlük döneminin sona ermesinden (1985) bu yana geçen sürede devrimci işçi önderleri, halk hareketlerinin liderleri ya tutuklandılar ya da ortadan kaldırıldı; faydacı, sosyal demokrat ve revizyonist eğilimler Brezilya halk hareketini yönetir hale geldi. Bu tür eğilimler sendikal hareketleri ve belli oranda öğrenci hareketlerinin liderliğini yaptı ve bu kesimler hükümeti ve halk kesimleri üzerinde uyguladığı politikaları da desteklemeye devam ediyorlar.
Mücadele eden devrimci kesinlerin halk iktidarı ve sosyalizm için birliğini gerçekleştirmek bugün hala zor görünüyor. Bu zorlukları yaratan nedenler arasında ülkede iktidarın çeşitli kademele bölünmüş olması, (belediye, eyalet ve federal hükümet olarak), aşırı sağın varlığını sürdürmesi ve özellikle medya ve kilise aracılığıyla gücünü artırıyor olması ile 90’lı yıllarda ortaya çıkan neoliberalizmin ideolojik etkisinin derinleşmesi var.
Buna rağmen toplumsal mücadele, yeni örgütlenme biçimleri yarattı ve bir çok konuda Brezilya’nın devrimci güçlerini birleştirdi, emekçi sınıflarla birlikte alternatif bir geleceğin işaretini verdi.