Higgs: Üniversitede olsam işten atılırdım

Higgs Bozonu’na adını veren İngiliz Fizikçi Peter Higgs, bugünkü akademik sistemde çalışıyor olsaydı, hiçbir üniversite yeterince “üretken” olmadığını düşüneceği için işsiz kalacağına inanıyor. Edinburgh Üniversitesi’nin profesörü asla e-mail göndermediğini, internette araştırma yapmadığını hatta telefon bile kullanmadığı söylüyor. Higgs, 1964 yılında atom altı maddenin kütle kazandığı mekanizmayı tanımlayan çalışmasından sonra 10’dan az sayıda makale yayınladı.

Akademisyenler üzerindeki işbirliği yapma ve seri üretimle makaleler yazma baskısı nedeniyle, benzer bir atılımın bugünün akademi kültüründe gerçekleştirilebileceğinden şüphe duyuyor. Şöyle diyor: “1964’te yapmış olduğum şey için gerekli olan rahatlık ve huzuru bugünün koşullarında nasıl bulabileceğimi düşünmek zor.”
2013 Nobel Fizik ödülünü almaya giderken Stockholm yolunda Guardian gazetesine konuşan 84 yaşındaki Higgs, eğer 1980’de Nobel’e aday olarak gösterilmeseydi, neredeyse işten atılacak duruma geldiğini söyledi.

Sonradan öğrenmiş ki, Edinburgh Üniversitesi otoriteleri o zamanlar, “Nobel’i alabilir, olur da alamazsa onu daha sonra da başımızdan atabiliriz” diye düşünüyormuş.
Higgs, “Araştırma değerlendirme uygulamalarında bölümüm için bir utanç kaynağıydım” dedi. “Lütfen son araştırmalarınızın listesini gönderin” şeklinde bir mesaj bölümde dolaştığında, Higgs diyor ki, “Şöyle bir cevap yollardım: Yok.”

10 YAŞINDAN BERİ ATEİST

1996’da emekli olduğundan beri yeni akademik kültürden rahatsız: “Bölüme tekrar gittiğimde emekli olmamın üzerinden epey zaman geçmişti. Akademinin dışında kalmamın benim için daha iyi olduğunu düşündüm. İşler artık benim alışık olduğum şekilde gitmiyordu. Eğer bugün olsaydı akademik bir iş edinemezdim. Bu kadar basit. Yeterince üretken olabileceğimi sanmıyorum.”

Higgs, 1960 ve 70’lerde, sonradan rektör olan ve BBC’ye de başkanlık yapan Michael Swann ile uyuşmazlığa düştüğünü için kariyerinin tehlikeye girdiğini de açıkladı. Bunun nedeni Apartheid rejimi sürecinde Güney Afrika şirketlerinin üniversitede hissedar olmasına ve öğrenci protestolarına karşı Swans’ın geliştirdiği tutuma karşı çıkmasıydı. Higgs’e göre “Swan olayları anlamadı ve öğrenci liderlerini suçladı.”

1964’te keşfettiği parçacığın “Tanrı parçacığı” olarak bilinmesinden dolayı üzüntü duyuyor.
Higgs şöyle dedi: “Bazı insanların bilim ve din konusunda aklı karışmış durumda. Onlar, Cern’de Tanrının varlığını ispatlandığını söylüyorlar.”
10 yaşından beri ateist olan Higgs, henüz düşünceleri konusunda yolunu bulamayan insanların, kafasındaki çelişkileri daha da güçlendiren bir isimle anılmaktan korkuyor: “Eğer onlar yedi günlük yaratılış hikâyesine inanıyorlarsa zeki mi olmuş oluyorlar?​”

ŞÖVALYELİK UNVANINI GERİ ÇEVİRDİ

Higgs, 1999’da kendisine verilen şövalyelik unvanını geri çevirme hikayesini de açıklığa kavuşturdu. “Samimi olmak gerekirse asalet sisteminin kullanılış tarzı benim için pek bir anlam ifade etmiyor. Asalet sistemi çoğunlukla iktidardaki hükümetin politik amaçları doğrultusunda kullanılıyor.”
İskoç bağımsızlığı için yapılacak olan referandumda kime oy vereceğine henüz karar vermemiş: “Benim davranışım biraz, aşırı sağ Muhafazakâr Parti’nin bizi Avrupa dışına bırakma konusunda göstereceği tutuma bağlı olarak şekillenecek. Eğer Birleşik Krallık Avrupa’nın dışında kalma tehlikesi altındaysa, ben kesinlikle İskoçya’nın buna dahil olmamasını isterim.”
Higgs bir televizyon almayı hiç düşünmemiş, geçen yıl The Bing Bang Theory dizisini izlemesi konusunda ikna olmuş, fakat dizinin ilgisini çekmediğini söyledi.