Maduro ilk gerçek sınavını veriyor

Elif Görgü

Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ilk gerçek sınavını veriyor, yerel seçimler ekonomiyi özel sektörden kurtarma hamlesi yapan devlet başkanı için referandum değeri taşıyor, Chavez’in ölümünden beri fırsat kollayan burjuvazi ise kendi lehine “tarihi” bir dönüm noktasının düşünü kuruyor.

Latin Amerika ülkesi Venezuela’da yerel seçimler bugün, ülkedeki atmosfer ise Başkanlık seçimlerini aratmıyor. Chavez’in ölümünün hemen ardından başkan seçilen Maduro, o günden beri ekonomik sorunlarla boğuşuyor. Ekonomiyi kontrol etmek için çıkardığı yasalarla halk desteğini yüzde 54’e çıkardığı söylense de bu konudaki somut bilgi sandıklardan gelecek. Son seçimde sağ muhalefetle hükümet arasındaki oy farkı yüzde 1.5’e düşmüştü. Yerel yönetimlerin çoğunu yine hükümet alacak ancak “Elindekilerden kaybettiği olacak mı” sorusu önem taşıyor.

SAĞCI BURJUVAZİNİN ‘TARİHİ ANI’

Venezuela burjuvazisi yerel seçimlere “tarihi bir an” olarak bakıyor Capriles bu arada dünyayı dolaşıp destek aradı, uluslararası medya da “Aman Venezuela’da Sosyalizm derinleşiyor” manşetleri attı.

Chavez’in ölümü ve hükümet partisi ile oy farkının yüzde 1.5’e düşmesiyle burjuvazi yeniden iktidar hayali kurmaya başlamıştı. Sevinci önce “şiddet” olarak sokaklara yansıdı, seçim sonrası sağcı gruplar 7 PSUV destekçisini öldürdü. Ancak sokaktaki gücün kendisinde olmadığını fark eder etmez asıl gücünü, ekonomik gücünü harekete geçirdi. Daha önce de sık sık yazdık, Venezuela’da kamu alanı büyümüş olsa da ekonomiyi asıl olarak özel sektör yönetiyor. “Sosyalist” olma iddiasındaki Chavez, müdahale etse de üretim ilişkilerini temelden değiştirmedi, burjuvazi yeniden ekonomik ve politik olarak yeniden toparlanabildi.

Sonra da ilk işi temel ihtiyaç maddelerinim önce fiyatlarını yükseltmek sonra da piyasadan gizlemek oldu. Un, şeker, süt, tuvalet kağıdı gibi ürünler ortadan kayboldu, halk zor günler geçirdi. Devlet Başkanı Maduro bazı fabrikalara el koysa da sorun sürüyor. Enflasyon yüzde 50’yi gördü ve en önemli döviz olan dolarda karaborsa ile resmi kur arasındaki uçurum daraltılamadı.

Bir başka sabotaj ise elektrik alanında hayata geçirildi. Sık sık kesilen elektrikler sağın en önemli propaganda malzemesi. İktidar bu alanı daha sıkı kontrol etmeye başladı.

‘SOSYALİZME GEÇİŞTE İKİNCİ AŞAMA’

Bu arada Maduro, burjuvazinin darmaduman etmeye çalıştığı ekonomiye müdahale etmek için birçok yetkiyi kendisinde toplayan yasayı Meclisten geçirdi. Hemen ardından da bir Chavez projesi olan ve “Sosyalizme geçişte ikinci aşama” denilen “Vatan Planı 2013-2017” kabul edildi. Bu planda özetle, ekonominin daha fazla devletleşmesi, maden kaynakları, gıda ve petrol üretim ve dağıtımı üzerindeki devlet ve “halk”kontrolünün artırılması ve bunlara ek olarak Çin ile bütün bu alandaki ilişkilerin güçlendirilmesi hedefleniyor.
Sosyalizme yasa çıkartarak geçmenin tartışılırlığı bir yana, özel sektörün ve hâlâ Venezuela petrolünde parmağı olan ABD’nin güç kaybetmesi açısından önemli hedefler bunlar. Ancak burjuvazinin de bu değişimlere barışçıl yaklaşması da olası görünmüyor.

Böyle bir gerilimle girilen yerel seçimler, belediye yönetimlerinden çok ülke yönetiminin geleceği açısından kilit noktada bu yüzden. Venezuela’da devrim mi darbe mi geliyor sorusunun yanıtının alınacağı dönem çok uzak görünmüyor.

337 BELEDİYE BAŞKANI VE 2455 MECLİS ÜYESİ SEÇİLECEK

Seçimlerle ilgili genel bilgiler ise şöyle: Venezuela’da yerel seçimler, başkanlık seçimleriyle birlikte 14 Nisanda yapılacaktı ancak Hugo Chavez’in ölümü nedeniyle ertelendi.  Venezuela halkı bugün 337 belediye başkanı ve 2455 belediye meclis üyesini belirleyecek. Kazananlar 2017’ye kadar kentleri yönetecek.

İktidardaki Venezuela Birleşik Sosyalist Partisi (PSUV),  tam 35 bin politik ve toplumsal hareket ile yerel halk konseyleri, sanatçı kollektifleri gibi örgütlerin oluşturduğu Büyük Yurtsever Cephe (GPP) ile seçimlere katılıyor. Sağ muhalefeti ise son yıllarda Venezuela burjuvazisinin seçim bloku haline gelen Demokratik Birlik Masası (MUD) temsil ediyor. MUD’un başında ülkenin zengin ailelerinden birine mensup olan ve bugün Miranda Eyaleti Valisi görevini yürüten Henrique Capriles var. Miranda sınırlarındaki 4 belediye de sağın elinde. Bu yüzden Miranda yerel seçimlerde önemli bir kapışma alanı.

Bir başka önemli belediye ise başkent Caracas Belediyesi. Burjuvazinin elinde olan Caracas için Yurtsever Birlikin adayı Eski İletişim Bakanı Ernesto Villegas. Anketler yüzde 1 farkla Villegas lehine ve bu kentin kazanılması ekonomi ile boğuşan Maduro ve hükümetin rahatlaması açısından çok önemli. Öte yandan MUD bugün 56 belediyeyi yönetiyor. 23 eyaletin ise sadece 3’ü sağın elinde. (DIŞ HABERLER)