04 Kasım 2013 14:22

Ay güneşi ikinci kez yedi

Ay'ın Güneş'in ışıkyuvarını örtmesiyle gerçekleşen tutulma, ABD'nin güney bölgelerinde daha sonra Atlas Okyanusu’nda görüldü. En son 159 yıl önce gözlemlenen ve dairesel bir şekilde başladıktan sonra tam tutulmaya dönüşen hibrit güneş tutulması, dün Kuzey Amerika'dan Afrika'ya kadar birçok noktada gözlemlendi.

Ay güneşi ikinci kez yedi
Paylaş

 

Ay'ın Güneş'in ışıkyuvarını örtmesiyle gerçekleşen tutulma, ABD'nin güney bölgelerinde daha sonra Atlas Okyanusu’nda görüldü. En son 159 yıl önce gözlemlenen ve dairesel bir şekilde başladıktan sonra tam tutulmaya dönüşen hibrit güneş tutulması, dün Kuzey Amerika'dan Afrika'ya kadar birçok noktada gözlemlendi. ABD Uzay ve Havacılık Dairesi NASA Afrika kıtasından da görelen tutulmanın en güzelinin Atlas Okyanusu’nda meydana geldiğini ve bir dakika sürdüğünü duyurdu. Tam tutulmanın en güzel ve net göründüğü Kenya'nın kuzey bölgelerine turlar düzenlendi. Kenya'da yerli halk arasında Güneş tutulması için, "Ay'ın Güneş'i yemesi" ifadesi kullanılıyor. Avrupa'nın güneyi ve Kuzey Amerika'nın doğu kıyılarında da parçalı tutulma gerçekleşti.  Bu tutulma, ‘hibrit’ tutulma olarak biliniyor. Bu ifade, halkalı tutulma olarak başlayan ve tam tutulma olarak devam eden tutulmalar için kullanılıyor.

Tam Güneş tutulması, Ay’ın Güneş’in Dünya’dan görünen ışıkyuvarını tümüyle örtmesiyle gerçekleşiyor. Ay’ın yeryüzünden en uzak mesafede bulunduğu zaman gerçekleşen halkalı tutulma ise, Ay’ın Güneş’i tümüyle örtmemesi ve çevresinde bir ışık halkası olarak görünür hale gelmesiyle oluşuyor.

Tutulma, Florida’ya yaklaşık 1000 kilometre mesafede başladı. Ay’ın gölgesi doğuya doğru eğildikçe halkalı tutulma da tam tutulmaya dönüştü.

Tam tutulmanın en parlak olduğu yer, Atlas Okyanusu’nda Liberya’nın yaklaşık 330 kilometre güneybatısına düşen nokta olarak belirlendi. Karada ise tutulmanın en rahat görüldüğü yer Gabon'du. Bir sonraki hibrit güneş tutulması, tam 160 yıl sonra, 2172 yılında gerçekleşecek.

GÜNEŞ NASIL TUTULUYOR?

Ay'ın Dünya'ya olan uzaklığının sabit olmamasından dolayı farklı Güneş tutulmaları oluşuyor.  Tam tutulmada Ay, Dünya'ya yakınken Güneş ile arasına geçer ve güneşi tamamen bloke eder. Güneş ateşten bir yüzük gibi görülür.  

Güneş'in saf dışı kaldığı, Ay'ın gölgesinin en karanlık kısmına 'umbra' adı verilir. Dondurma külahına benzeyen umbra'nın en geniş kısmı, Ay'a yakın olan kısmıdır. Çünkü Ay, doğal olarak Dünya'ya ne kadar yakınsa gökyüzünü o kadar bloke eder. Hibrit tutulma ile tam tutulma arasındaki farkı belirleyen de umbra'ya bağlıdır.

Hibrit tutulmada, Dünya ile Ay arasındaki mesafe o kadar dengelidir ki, Ay'ın gölgesi bir süreliğine Dünya'nın üzerine düşmez ve tam Güneş tutulması belireceğini zannederiz. 

Pazar günü 15 saniye boyunca ortaya çıkan hilal de bu durumun sonucuydu.

ÖNCEKİ HABER

Maritsa Küçük cinayetinde çete şüphesi

SONRAKİ HABER

Tüketici hakları geriye gidiyor

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...