Taşı bulsak da suyunu sıksak
Taşı sıksan suyunu çıkartırsın” deyimi güncelliğini giderek yitirmekte. Çünkü Türkiye’de genç nüfus, suyunu çıkaracak taş bulamıyor. Genç işsizliği resmi rakamlara göre yüzde 17.1...
Taşı sıksan suyunu çıkartırsın” deyimi güncelliğini giderek yitirmekte. Çünkü Türkiye’de genç nüfus, suyunu çıkaracak taş bulamıyor. Genç işsizliği resmi rakamlara göre yüzde 17.1... Yani TÜİK 6 gençten birisinin işsiz olduğunu tasdiklemiş durumda. Ama gerçek rakamlar çok daha yüksek. Umudu olmadığı için ya da diğer nedenle son 3 aydır iş arama kanallarını kullanmayan, bu nedenle de bir türlü işsiz sayılmayan gençler dahil edildiğinde bu oran yüzde 26. 822 bin resmi işsiz gence karşı 615 bin işsiz ama işsiz sayılmayan genç buluyor. Eksik ve yetersiz istihdam edilenlerle birlikte genç işsizliği yüzde 30’u aşıyor. Bu rakamlar; üniversite mezunu gençlere gelince çok daha çarpıcı. Öyle ki... Mezun mu oldun, derdin var... TÜİK rakamları da böyle söylüyor. 20-24 yaş grubundaki gençler iş bulmakta diğer gruplara göre daha dezavantajlı konumda. Niye mi? Yeni mezun... “‘Deneyimli personel’ aranıyor”. “Eee, işe almazsan nasıl deneyim kazanacağım?” Her mezunun başından geçen klasik hikaye. Nitekim her 100 üniversite mezunu gençten 37’si işsiz... Bu oran ortaokul mezunlarında yüzde 20, okuma yazma bilmeyenlerde yüzde 27. Elbette oranlar arasındaki farkın önemli bir nedeni; üniversite mezunlarının büyük bir kısmının iş arama faaliyetine girerken, diğerlerinin daha düşük bir oranda iş araması ve hesaplara da bu çerçevede dahil edilmemesi. Buna rağmen üniversite mezunlarındaki işsizlik çarpıcı boyutlarda.
GENÇ İŞSİZLİĞİNİ ÇÖZMEME STRATEJİSİ
Hükümet, işsizliği çözme iddiasıyla hazırladığı Ulusal İstihdam Stratejisinde genç işsizliğini ayrı bir başlık halinde ele alıyor. Zaten stratejinin üzerine inşa edildiği 4 ana eksenden birisi, gençlerin de içinde yer aldığı dezavantajlı grupların istihdamı... Stratejide başlık var ama ciddi bir çözüm önerisi yer almıyor. Çerçeve, tamamen liberal: Gençlerin iş bulamaması ‘iyi plan’ yapmamalarına, yeterince girişimde bulunmamalarına bağlanıyor. Yani; sorumluluk esas olarak işsizin kendisinde, yetersizliğinde. Her yıl yüz binlerce üniversite mezunu gencin işsiz kalması karşısında Stratejinin önerisi, kariyer planlaması ve patronlara teşvik. Stratejide adıyla sanıyla düzenleme şöyle: “3.1. Gençlere yönelik kariyer planlaması, iş arama yardımları, eşleştirme ve danışmanlık hizmetlerine öncelik verilecek, kişiye özel bir yaklaşım geliştirilecektir. 3.2. Genç girişimciliği desteklenecektir. 3.3. İŞKUR bünyesinde gençler için özel birimler oluşturulacaktır. 3.4. Gençlerin istihdamını teşvik etmeye yönelik SGK işveren prim indirimleri, yeniden düzenlenecektir.” Bu düzenlemelerin ötesinde; asıl ‘çözümü’ ise stratejinin tamamında gizli: Esnek çalışmayı arttırmak... Kıdem-ihbar tazminatını kaldırmak, özel istihdam bürolarını yasalaştırmak, bölgesel asgari ücret vb... Böyle ucuzundan iyisinden genç istihdamını arttırmak...
AYÖP: DERİN BİR YARA
Ataması Yapılmayan Öğretmenler Platformu’nun (AYÖP) İzmir Sözcüsü Barış Vayiç de, diplomalı işsizliğin memleketin derin bir yarası olduğunu söylüyor. “İntiharlara sürükleyebilen bir yara.” Fen-Edebiyat ve Eğitim fakültelerini kazanan bir çok öğrenci de büyük bir geleceksizlik kaygısı olduğunu kaydeden Vayiç, “Ne olacağını kimse bilmiyor. Atanıp atanamayacağı belli değil. Diplomasız işsiz olacak. En son temmuz ayında bir arkadaşımız intihar etmişti” dedi. Son atamalarla birlikte hükümetin öğretmenlerin taleplerini karşıladığı görüşüne de karşı çıkıyor Vayiç: “Son KPSS verilerine baktığımızda 250 bin öğretmen başvurdu. Aldıkları 40 bini zor buldu. Atamalar da sınav da adil değil. Sınava da sisteme de; hiçbir şeye güvenemiyoruz şu anda.” (İstanbul/EVRENSEL)
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
