Aydınlık gazetesine tazminatsız uyarı

Bülent Falakaoğlu

Peki, bu bizim açımızdan bir sorun mudur?

Türkiye Gazeteciler Cemiyetinin “Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi”  kaynak gösterme konusunda şöyle der: “Gazeteci, başta haber ajansları olmak üzere, bir meslektaşının ve herhangi bir yayının sunduğu bilgileri kullandığında mutlaka kaynağı belirtmelidir.”

Bildirgenin bu maddesi elbette “emek hırsızlığını” ortadan kaldırmaya dönük önemli bir ilke. Biz Evrensel gazetesi olarak, söz konusu ilkeyi elbette önemsiyoruz. Ama yine de kendi haberlerimizin, kaynak gösterilmeksizin, alınıp herhangi bir gazetede, haber sitesi ya da başkaca bir yayın organında kullanılması karşısında oldukça ‘esnek’ bir tutum içerisindeyiz. Söz konusu ‘esneklik’ Evrensel’in varlık amacına uygun bir anlayışın sonucudur.

Çünkü Evrensel, işçilerin emekçilerin işinden günlük yaşamına uzanan, onların dünyasını yansıtan haberlerle doludur. Çünkü Evrensel, her gün sayfalarını işçilerin, ileri emekçilerin, sınıf kaygısı duyan sendikacıların, emek ve demokrasi mücadelesi içinde yer alan aydınların, gençlerin mücadelesinde bir manivela olma anlayışıyla kuran bir gazetedir. Ve bu anlayışla yapılan ve sermayenin gazetelerinde bulunamayacak olan haberlerin başka yayın organlarında (Kaynak gösterilmeden dahi olsa) yer alması bizim açımızdan hoş görülebilecek bir durumdur.     

Yani, ‘Emek haberleri ne kadar çok görülürse o kadar iyi” şeklinde özetlenebilecek bir tutum içerisindeyiz.

KISKANÇLIK-REKABET KISTASIMIZ DEĞİL!

Hele burjuva gazeteciliğinin bütünüyle rekabeti öne çıkaran algısından tamamen uzağız.  “Haberciliğin en güzel yanı rakiplerine haber atlatmaktır”, “Konu özel haber olunca gözler, dostu, arkadaşı, hatta kurumdaşı dahi görmez” gibi anlayışların gazetemizde ve her hangi bir arkadaşımızda hayat bulmasına asla izin vermeyiz. Özel haberi elbette önemseriz ama kıskançlık ve rekabet kıstası içerisinde değil…

Geçmişte de haberlerimizin kaynak gösterilmeksizin kullanılması hadisesi başımıza çok geldi.

Bu bizim için sorun olmadı. Küçük değişikliklerle haberlerimizi kullanmayı sürekli bir alışkanlık haline getirenlere ise sadece telefon açıp şu kinayeli cümleyi kurduk: Ya senin bazı haberlerinde her nedense, görüşler hep bizim gazetedekiyle aynı oluyor. Hatta tesadüfe bak bazen aynı dil yanlışları bile oluyor!

Peki, şimdi Aydınlık gazetesine ‘kinaye yapmak’ yerine neden buradan bir uyarı yapma gereği hissettik?  

KOPYALA YAPIŞTIR!

Önceleri haberlerimize (Ki kendilerini sendika servisimizde çalışan arkadaşlarımızın özgün cümlelerinden ele veriyor) küçük değişiklikle yer veriliyordu. Genelde alınanlar sendika ve direniş haberleriydi. “İşçiler seslerini bir yerden daha duyuruyor” dedik ve yukarıda özetlediğimiz anlayışımızın gereği pek aldırmadık. Sonrasında iş tamamen “kopyala yapıştır”a döndü. Haberler, noktasına virgülüne dokunmadan sitemizden “kopyala yapıştır” sistemiyle alınıyor ama kaynak kesinlikle gösterilmiyordu.

Son dönem iş mizahi bir hal bile aldı. Örneğin Çay-Sen Yönetim Kurulu 1 Mayıs öncesi bir açıklama yaptı. Biz, yaş çay sezonu açılmasına yakın bir dönemde yayınlanmasının daha uygun olacağını düşündüğümüzden açıklamayı bir hafta beklettik. Haberi web sayfamızda “Çay sezonu sorunlarla başlayacak” başlığıyla, gazetemizde ise sayfa düzeni gereği “sorunların” sözcüğünün önüne devasa kelimesini de ekleyerek verdik. 9 Mayısta gazetemizde “Çay sezonu devasa sorunlarla başlayacak” başlığıyla yer alan haber sonrasında Aydınlık’ta İnternet sayfamızdaki haliyle yer aldı.   

HAKLARI TEHDİT GİBİ KULLANMAYIZ!

Gazetemizin sabahki yazı işleri toplantısında, “Aydınlık’ta açıklamayı 10 gün bekletmiş” deyip gülüp geçtik. Ama 12 Mayısta karşılaştığımız durum artık bize de ‘dur’ dedirtti. Bize bunu yaptıran o günkü Aydınlık’ta “İBB işçileri birliğini bozmuyor” başlığıyla yer alan haberimizdi. İstanbul Büyükşehir Belediyesinin, Hizmet-İş sendikasına yönlendirme baskısına rağmen, kendi sendikalarına sahip çıkan işçilerin düşüncelerinin yer aldığı haber Gökhan Durmuş arkadaşımızın çok özel çabası ve takibinin ürünüydü. Bu haberde bile, (Bunca hoş görümüze, onlarca haberimizi kullanmasına rağmen), sayfasında “Evrensel gazetesinde yer alan habere göre” demekten imtina eden Aydınlık’a artık bir uyarı yapmak kaçınılmaz oldu.

Bir genç arkadaşımızın, gazetemizin gençlik ekinde, Liderleri Doğu Perinçek’e yönelik bir ithamından ve bir köşe yazarımızın ise bir tespitinden yola çıkarak hakkımızda, o dönemki değeriyle, milyarlarca liralık tazminat davası açan bir geleneğin gazetesine sadece şu kadar diyoruz. (Ki söz konusu rakamlar bizim gibi gücünü emekçilerden alan bir gazete için oldukça yüksek rakamlardı). Telif, tazminat gibi hakları basın üzerinde kılıç gibi sallamak, bir tehdit unsuru olarak kullanmak fikriyatımızda yok. Bu anlayışımızın üzerinde tepinmek yerine sayfalarınızda yer verdiğiniz haberlerimizin kaynağını gösterme nezaketinde bulunmanız, basın sorumluluğunun, emeğe saygının bir gereğidir. Bu gereği yerine getirip getirmeyeceğinizi takdirinize bırakıyoruz.

Ama hiç olmazsa imzalı haberlerimizde ‘etik’ davranmanızı da beklemiyor değiliz! (İstanbul/EVRENSEL)