Geçmişle yüzleşmeden gelecek kurulamaz!

Komisyonun çalışmaları ne durumda?
Gönül isterdi ki çekilmeyi izleyecek komisyonu Meclis bünyesinde kurulsun, STK’ler bunun içerisinde yer alıp çekilmeyi sağlıklı şekilde izlesin ama olmadı. İki komisyonumuz var. Birincisi İHD’nin bölge genelinde 25 kişiden oluşan komisyonu.  Sürekli izliyoruz ve raporları genel merkeze ulaştırıyoruz. Diğeri de her ilde kurulan komisyonlar.

Süreç  nasıl işliyor, her şey yolunda mı?
Biz dışarıdan izliyoruz. Ne olup, bitiyor çok bilmiyoruz. Ancak PKK atması gereken adımları attı. Askerlerin serbest bırakılması, ateşkes ve geri çekilme çok önemli adımlardı. PKK, bize göre üzerine düşeni yaptı. Artık devletin de somut adımlar atması gerekiyor. Bunun en başında da elinde silah bulunan güçlerin bölgeden çekilmesi, koruculuğun kaldırılması geliyor. Yeni karakollar yapılıyor bunun durdurulması, arama noktalarının kaldırılması ve bir normalleşme sürecinin yaşanması gerekiyor. İkinci aşama da demokratikleşmedir. Hem yasalardaki değişimlerin, hem yargının durumu, anayasa vs. bunların değişmesi gerekiyor. Bu da halka güven verir.

Gerillaların sınır dışına çekilmesiyle devam eden sürecin Bölge halkına yansıması ne oldu?
Şu ana kadar pek bir yansıma göremedik açıkçası. Cezaevindeki ağır hasta tutuklular tahliye edilmiyor. Demokrasi alanında mücadele eden binlerce siyasetçi, öğrenci, avukat, gazeteci tutuklu. Bunların derhal serbest bırakılması gerekir ki bölgeye olumlu bir yansıma olsun. Bölgede demokratik bir eylem oluyor, bakıyorsun savaş ortamı devam ediyor gibi TOMA’lar, akrepler, özel harekatçılar. Bunlar zihniyetin hâlâ değişmediğini gösteriyor. Tarafların başlayan sürecin ruhuna uygun hareket etmesi gerekiyor.

 ‘Hak ihlallerine’ ilişkin başvurularda azalma var mı?
Geçmişte devam eden ihlaller şimdi de devam ediyor. Cezaevlerinin durumu, düşünce, ifade özgürlüğü önündeki engeller, bürokratların yaklaşımında bir değişim yok. Fakat savaştan kaynaklı hak ihlallerinde ciddi anlamda bir düşüş oldu. Operasyonlar durdu, silahlı güçler karşı karşıya gelmiyor ve ölümler de olmuyor. Son üç ayda hiç cenaze yok. İşkence olayında bir düşüş var. Ama zihniyet değişimi olamadı. Artık ölümler tamamen durdurulabilir ama hakikatleri ortaya çıkarmazsanız kalıcı barış gelmez. Birçok ülkede de böyle olmuştur. Barış sağlansa da geçmişle yüzleşmeden barış tamamen gelmez. Geçmişle yüzleşmeden, gelecek kurulmaz.

GERİLLA HASSAS DAVRANIYOR

Çekilme sırasında gerillalarla da karşılaştınız? Neler anlattılar, onlar ne düşünüyor?
Gerillalar, korucular konusunda sıkıntıları olduklarını anlattı. Korucuların pusu kurmaya çalıştığını söylediler. Onlar da karşı karşıya gelmemek için ciddi hassasiyet gösteriyorlardı. Bölgede bazı sivil araçların dolaştığını ve bunların asker olabileceğini söylüyorlardı. Gönül isterdi ki devlet, çekilmeyle birlikte bütün korucuları çekseydi ve önlerini açsaydı. Mayınlı alanlardan da şikayetçiler.  (Diyarbakır/EVRENSEL)