Özbekistan vatandaşı Khasan Umarov, Muğla Geri Gönderme Merkezi’nde (GGM) idari gözetim altında tutulduğu süreçte hayatını kaybetti. Kalp hastası olan Umarov, 16 Haziran 2025’te geçirdiği ameliyattan sonra tedaviye ihtiyaç duyarken, mahkeme kararlarına ve sağlık raporlarına rağmen serbest bırakılmadı.

Karar’dan Feyza Nur Çalıkoğlu’nun haberine göre, Umarov 2022’de sınırdışı kararıyla Muğla Geri Gönderme Merkezi’ne gönderildi. Karar mahkeme tarafından iptal edildi.

Göç idaresi 2024’te ‘karar güncelleme’ adıyla Umarov hakkında yeni bir sınırdışı kararı verdi. Özbek göçmen yeniden gözaltına alındı. İstanbul 18’inci İdare Mahkemesi, 28 Mayıs 2025’te uygulamanın hukuka aykırı olduğuna karar verdi. Umarov karara rağmen serbest bırakılmadı.

Kalp hastası Umarov 8 Haziran’da geri gönderme merkezinde rahatsızlandı ve hastaneye kaldırıldı. 16 Haziran’da sevk edildiği Muğla’daki Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde ameliyat edildi. Tedavisi sürerken fenalaştı ve yoğun bakıma yatırıldı.

11 gün sonra hayatını kaybetti

Hastanede 11 gün kalan Özbek göçmen Umarov 18 Haziran’da hayatını kaybetti. Olay sosyal medyada gündem olurken, Göç İdaresi Başkanlığı, Umarov’un ölümüyle ilgili inceleme başlatıldığını açıkladı. Açıklamada Umarov’un sağlık durumunun ilk andan itibaren takip edildiği ve tıbbi desteğin sağlandığı öne sürüldü.

Gergerlioğlu: Karara uymayan kamu görevlilerine bir işlem başlatıldı mı?

Öte yandan DEM Parti Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, Umarov’un ölümünü oru önergesiyle Meclis gündemine taşıdı.

Gergerlioğlu, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’ya yanıtlaması için şu soruları yöneltti:

• İstanbul Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nün 2022’de mahkeme kararıyla iptal edilen sınırdışı kararını ‘güncelleme’ adı altında yeniden uygulamaya koyması hangi yasal dayanağa sahiptir? ‘Karar güncelleme’ uygulaması yasal olarak mümkün müdür?
• 28 Mayıs tarihli İstanbul 18’inci İdare Mahkemesi iptal kararına rağmen Khasan Umarov neden serbest bırakılmamıştır? Karara uymayan kamu görevlileri hakkında idari veya adli bir işlem başlatılmış mıdır?
• Göç İdaresi idari gözetim süresi yasal olarak altı ayla sınırlı olmasına rağmen hangi gerekçeyle bu süreyi altı ay daha uzatmıştır? ‘Olağanüstü durum’ gerekçesi hangi hukuki metne dayandırılmıştır?
• Khasan Umarov’un hastalığına dair sağlık raporları sunulmuş olmasına rağmen neden serbest bırakılmamış, tedaviye erişimi sağlanmamıştır?
• Khasan Umarov’un ameliyat öncesi ve sonrası sağlık durumu nasıl takip edilmiştir? Gözaltı koşullarında geç müdahale nedeniyle ölüm riski artırılmış mıdır?
• İdari gözetim altındayken vefat eden kişilerle ilgili olarak Göç İdaresi tarafından bugüne kadar kaç iç soruşturma başlatılmış, bunlardan kaçı idari ya da cezai yaptırımla sonuçlanmıştır?
• Türkiye’deki geri gönderme merkezlerinde tutulan yabancı uyrukluların sağlık hizmetlerine erişimi hangi standartlara göre sağlanmaktadır? Tıbbi durumları ağırlaşan kişilerin serbest bırakılmasına dair bir acil prosedür uygulanmakta mıdır?
• Göç İdaresi’nin, yargı kararlarını uygulamama eğilimi kurumsal bir politika mıdır? Bu karara rağmen serbest bırakılmayan başka yabancı uyruklu bireyler var mıdır?
• Khasan Umarov’un yaşamını yitirmesine neden olan bu hukuka aykırı ve keyfi uygulamaların sorumluluğunu üstlenecek bir mekanizma Bakanlığınız nezdinde oluşturulacak mıdır?

(Alıntı)