Liman işçileri İsrail’e karşı: ‘Soykırıma liman olmayacağız’
Dünyanın birçok ülkesinde liman işçileri, devletlerin taşımayı reddettiği ‘insanlık onurunu’nu yüklenerek İsrail’in soykırımını durdurmak için grev ve eylemler yapıyor.

Fotoğraf: PAME
Elif Görgü
İsrail iki yılda Gazze’de 55 binden fazla Filistinliyi katletti ve sayı her gün dramatik bir şekilde yükseliyor. Yardım girişini engelleyerek 2.3 milyon insanı açlığa mahkum eden işgal devleti, Gazze’nin önemli bir bölümünü yıktı ve yüzde 80’e yakınını ise işgal etti. İşgal devleti tüm bu soykırım planını ABD, Almanya ve İtalya’nın silahlarıyla ve bu silahların İsrail’e ulaşması için limanlarını açan devletlerin desteğiyle sürdürüyor. Yine birçok devletin siyasi desteği de İsrail’e soykırımı sürdürmek için güç veriyor. Dünyanın birçok yerinde başta gençlik kitleleri olmak üzere halklar, bu soykırım ittifakında delik açabilmek ve saldırıları durdurabilmek için sokağa çıkıyor.
Gazze’deki soykırımı durdurma mücadelesinin önemli bir ayağını liman işçileri oluşturuyor. 16 Ekim 2023’te Filistinli sendikalar tüm dünyanın işçilerine dayanışma çağrısı yaptılar ve “İsrail savaş makinesini” işçilerin durdurabileceğine dikkat çektiler. Sendikal bürokrasi bu çağrıyı genel olarak görmezden gelmeye çalışırken, tabanda ise işçiler birçok yerde eyleme geçebildiler ve İsrail’e silah akışını durdurmaya ya da geciktirmeye çalıştılar.
‘Soykırımın sıçrama tahtası olmayacağız’
Ekim 2023’te Yunanistan’ın Pire Limanındaki liman işçileri, İsrail’e yönelik mühimmat taşıyan bir kamyonun tesise girmesine barikat oldu. İşçiler 21 tonluk mühimmat sevkiyatını engelledi. “Pire Limanının bir savaş sıçrama tahtası olmasına izin vermeyeceğimizi yüksek sesle haykırmanın zamanı geldi” dedi işçiler: “Barış için mücadele ediyoruz.. Yunanistan’ın savaşa katılımına hayır!”
Aynı ay Belçika’nın üç büyük ulaştırma sendikası, üyelerinin artık kara, hava veya deniz yoluyla İsrail’e silah taşımayacağını duyurdu. Kasım 2023’te İspanya’nın Barselona kentindeki liman işçileri de İsrail’e gönderilen askeri malzemeleri yüklemeyi veya boşaltmayı reddedeceklerini açıkladılar.
İsrail’in Gazze saldırılarının 135. gününde benzer bir açıklama İsrail’in stratejik müttefiklerinden Hindistan’daki liman işçileri sendikasından geldi. 12 limanın 11’inde örgütlü ve 3 bin 500 liman işçisi üyesi olan sendika, “Sendika üyelerimiz, İsrail’e gönderilen her türlü silahlı kargoyu taşımayı toplu olarak reddetme kararı almıştır” diye duyurdu.
İsrail’i protesto eden işçilere yargı sopası
İngiltere’de çeşitli sektörlerden işçilerden oluşan “Özgür Filistin için işçiler” girişimi ise İngiliz BAE Systems ve İsrailli Elbit silah şirketlerinin, İsrail’e askeri uçak parçaları üreten tesislerinde eylemler yapmayı sürdürüyorlar. İki yıldır sık sık fabrikaları ablukaya alarak işçilerin girişini engelliyor ya da tesislerdeki makineleri çalışamaz hale getiren çeşitli müdahalelerde bulunuyorlar. Eylemler nedeniyle Elbit’in bir fabrikasını kapattığı biliniyor. Girişimin birçok üyesi bu eylemler nedeniyle tutuklandı ve yargılanıyor.
Aynı şekilde şubat 2025’te limanlarda İsrail’i boykot kararı alan İsveç Liman İşçileri Sendikasının Başkan Yardımcısı Erik Helgeson da bu kararın ardından işten atıldı ve işe geri dönmek için hukuk mücadelesi veriyor.
2025 yılı içindeki bazı önemli işçi eylemlerine daha yakından bakalım.
Fas: ‘Limanları açanlar soykırımın suç ortağıdır’
Görünüşte Filistin destekçisi olan ülkelerden Fas da, İsrail’e askeri mühimmat taşıyan gemilerin rotasında bulunuyor. Geçtiğimiz nisan ayında, Fas’ın Tangiers kentindeki liman işçileri, F-15 savaş uçakları için yedek parça taşıdığı şüphelenilen bir geminin limandan ayrılmasını geçici olarak engelledi.
Fas’ın en etkili işçi örgütü olan Fas İşçi Sendikasına (UMT) bağlı Fas Liman İşçileri Sendikası, 18 Nisan’da, ABD askeri teçhizatını İsrail’e taşıdığı tahmin edilen Maersk Detroit kargo gemisini engelleme çağrısı yaptı. Sendika açıklamasında, “Bu geminin geçişine yardımcı olan herkes, şüphesiz Filistin halkına karşı yürütülen soykırım savaşının doğrudan suç ortağıdır” dedi.
Drop Site’a göre, Tangier Limanında “İlk vardiyadaki 20 uzaktan kumandalı vinç operatöründen 18’i, F-35 parçaları taşıdığına inanılan gemiye hizmet vermek için makineleri çalıştırmayı reddetti. İkinci vardiyada ise 30 işçiden 27’sinin bu reddi desteklediği bildirildi.” Aynı gün yaklaşık 1500 kişi de işçilere destek için Tangier’de “Fas sularında soykırım silahlarına hayır” sloganıyla protesto gösterisi düzenledi.
Fransa: 14 tonluk askeri malzemeyi engellediler
4 Haziran’da Fransa’nın Marsilya kentindeki Fos-sur-Mer Limanında işçiler, İsrail’e gittiği tespit edilen kargo gemisine askeri teçhizat yüklemeyi reddetti. Geminin Eurolinks şirketinin gönderdiği, makineli tüfek mermilerini birbirine bağlamak ve hızlı ateşlemeyi sağlamak için kullanılan küçük metal parçalarını taşıdığı açıklandı. İşçiler askeri teçhizatı bir kenara ayırdılar ve sadece diğer yükleri yüklediler. Basına yansıyan bilgilere göre gemi silah parçalarını almadan ayrıldı. İşçiler, 14 tonluk askeri malzemenin İsrail’e gitmesini engellediler.
İşçilerin örgütlü olduğu CGT sendikası, “İsrail’in yürüttüğü soykırıma katılmayı reddettiklerini” bildirdi. CGT Genel Sekreteri Sophie Binet de basına “Yoldaşlarımızın önderlik ettiği ve CGT’nin uzun uluslararası barış geleneğinin bir parçası olan bu eylemden çok gurur duyuyoruz” açıklaması yaptı.
İtalya’da liman işçilerinden genel grev çağrısı
6 Haziran’da İtalya’nın Cenova Limanında, yüzlerce işçi İsrail’e silah sevkiyatını protesto için limanı kapattı. USB sendikası üyesi işçiler, İsrailli ZIM gemisinin limana yanaşmasını engellemek için limanda bir grev hattı kurdu. USB, “Gazze’deki soykırıma ortak olmak istemediğimizi ve tüm savaşlara şiddetle karşı olduğumuzu tekrarlıyoruz” açıklaması yaptı.
USB sendikası 19 Haziran’da “Savaş için çalışmayacağım” başlıklı bir forum düzenleyecek. Sendika 20 Haziran’da aşırı sağcı Giorgia Meloni hükümetinin savaş ve ekonomi politikalarına karşı genel grev çağrısı yapıyor ve 21 Haziran’da başkent Roma’da büyük yürüyüşe çağırıyor.
ABD ve Kanadalı liman işçileri ‘soykırımı reddetme’ tasarısını oylayacak
ABD ve Kanadalı liman işçilerini temsil eden “Uluslararası Uzakyol ve Ambar İşçileri Sendikası” (ILWU) 17-21 Haziran tarihleri arasında olağan kongresini gerçekleştirecek. Delege işçiler, ILWU’nun ABD’deki San Francisco Körfez Bölgesi’ndeki liman işçilerinin örgütlü olduğu şubesi “Yerel 10” (Local 10) tarafından sunulan bir karar tasarısını da görüşecekler. Soykırıma tepki olarak hazırlanan karar tasarısı, tüm ILWU liman işçilerini İsrail’e giden askeri kargoları taşımayı reddetmeye çağırıyor.
Local 10 üyeleri 7 Ekim’den bu yana birçok defa İsrail’e silah taşıdığına inanılan ABD askeri gemilerini protesto etti. Benzer şekilde İsrail’e giden askeri kargoları yüklemeyi reddeden Tacoma, Washington’daki Local 23 üyeleri ateşkes çağrısında bulunan Portland, Oregon’daki Local 5 gibi diğer ILWU şubeleri de soykırıma karşı çıktı.
Evrensel'i Takip Et