ETİ’de işçiye sorulmadan taviz: "Sendikacılar geri adım atmasın, harekete geçelim"

Yiğit Doğan
[email protected]

---

Eskişehir – ETİ’de 29. Dönem toplu iş sözleşmesi (TİS) süreci görüşmeleri devam ediyor. Ocak ayının ortalarında yapılan ilk görüşmeden bu yana anlaşma sağlanamadı. Tek Gıda İş Sendikasının örgütlü olduğu fabrikalarda sendikanın taslaktaki ilk talebi seyyanen 45 bin TL, kıdem yılı başına da 1500 TL zam idi. TİS sürecinde dört oturum yaşandı ve dördüncü oturumda da işverenle anlaşma sağlanamadı. Sendika taleplerini revize etti. Seyyanen zam 39 bin 500’e, kıdem yılı farkı ise 1250 TL’ye düştü. İşçiler ise hem sözleşmenin uzamasından hem de tekliflerin erimesinden şikayetçi. Pek çok işçi TİS’in kendileri adına olumsuz sonuçlanacağını düşünüyor. Yetkili sendika Tek Gıda İş’i de eleştiren işçiler “Sendikacılar sürece ağırlığını koymuyor, işveren için hiçbir tehdit unsuru oluşturmuyor. Böyle giderse işverenin istediği oranlara imza atılır”  diyorlar.

Süreci gazetemize değerlendiren bir ETİ işçisi, “Sürecin uzaması beni tedirgin ediyor. Ücretler kısa zamanda zamlanacak diye ona göre planlar yapıp borca girdim. Fakat süreç bir türlü bitmiyor. TİS sürecinin bu kadar uzamaması gerek, bence bunu sendika ve işveren bilerek yapıyor. İstiyorlar ki işçi süreçten yılsın, sözleşmeyi konuşmaz olsun en son ‘Artık imzalansın da geriye dönükleri alalım desinler’ diyerek planlıyorlar” İfadelerini kullanıyor. İşçi etrafında bu yönde düşünen işçilerin sayısının arttığını ifade ediyor.

Tek Gıda İş Sendikasının tutumunu eleştiren bir diğer ETİ işçisi ise “Sendika temsilcileri bizlere patrondan haber bekliyoruz diyorlar. Daha ne kadar bekleyeceğiz? Sendikanın ne A planı ne B planı var. İşvereni zorlayacak hiçbir girişim yok. Böyle TİS süreci yürütülmez. Onlar sadece ceplerine girecek sendika aidatlarının derdindeler. Başka da bir işe yaramıyorlar.” Fabrikada baskı ve mobbingin de olduğunu aktaran işçi,  “Sendika sadece TİS sürecinde bize lazım değil. Sendika bize her zaman lazım ama sendikacılar biz işçilerin ne yaşadıklarını, hangi şartlarda çalıştıklarını umursamıyor. Bu da iş yerinde sendikanın varlığını da tartıştırır hale getiriyor”  yorumunu yapıyor.

Yaklaşık 10 yıldır ETİ’de çalıştığını söyleyen deneyimli bir işçi ise ülkede enflasyonun her geçen gün arttığını ve geçinemediğini belirtiyor. “Evimiz kira, eşim çalışmıyor” diyerek sözlerine başlayan işçi “Kira, market, pazar derken elimize geçen paradan geriye hiçbir şey kalmıyor. Hiçbir yatırım yapamıyoruz. Hiçbir güvencemiz yok. Yarın patron seni işten çıkarıyorum dese nasıl geçiniriz, nasıl iş buluruz bilmiyorum. Hiçbir şey iyiye gitmiyor. Sözleşme süreci başladı ne patrondan ne sendikadan ses var. Sendikacılardan bazen istediklerimizi vermezlerse grev de yaparız gibi laflar duyuyoruz. Ama bunların hep lafta olduğunu biliyoruz. Hiçbir hazırlıkları hiçbir planları yok. Biz işçileri de bilgilendirmiyorlar, ağızlarından zorla laf alabiliyoruz. Anlattıkları da klişelerden ibaret” şeklinde konuştu.

Görüştüğümüz bir kadın işçi ise Kurban Bayramı’nın yaklaştığını belirterek kurbanlıkları iptal ettiklerini kaydediyor. “Sözleşmeden ne alacağımız belli değil ay sonunu zor getiriyoruz. Bu bayram kurban keseriz, biraz et yeriz diyorduk ama sözleşmenin ne olacağı belli değil. Ne sendikadan ne de işverenden ses çıkıyor” ifadelerini kullanıyor. “İşveren istediğimizi vermemekte kararlı” diyen kadın işçi sözlerini şöyle sürdürüyor, “Anladığımız işveren taleplerimizi karşılamayacak. O zaman bir yaptırım yapmak gerekli. Sendikacılara söylüyoruz üretim hız kesmeden devam ediyoruz gece 11’e kadar fazla mesaiye kalıyoruz. En azından fazla mesaiye kalmayalım. Sözleşme bitene kadar işçiler fazla mesaiye kalmayacak deyin diyoruz. Buna bile cesaret edemiyorlar.”

İşçiler sendikanın harekete geçmesini talep ediyor. Aksi takdirde sözleşmenin sefalet ücreti olacağı endişesini taşıyorlar. Fabrikada ana eğilimin artık işçileri harekete geçirmek olduğu noktasında uzlaşan işçiler sendikalarına eylem kararları alın çağrısı yapıyor.