Gediz Nehri'nin kirliliği Meclis gündeminde: Kimyasal akan Gediz Nehri ölüyor ne yaptınız?

Ramis Sağlam
[email protected]

---

İzmir – Kütahya’dan doğan, Uşak, Manisa ve İzmir illerinden geçen, İzmir Körfezi'nin kuzey kesiminde, körfezin ağzına yakın bir noktada, Foça Yenibağarası köyü yakınlarında denize dökülen Gediz Nehri'ndeki kirliliği İYİP İzmir Milletvekili Hüsmen Kırkpınar Meclis gündemine taşıdı.

Milletvekili Kırkpınar, "Doğal sit alanına sahip Gediz Deltası'ndaki kirlilikle ilgili ne yaptınız?" sorusunu Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yazılı olarak cevaplandırılması için soru önergesi verdi.

Kirlilik ve kuraklık cenderesinde; Gediz

Gediz Nehri'ndeki kirlilik tarımı ve hayvancılığı olumsuz etkilemeye devam ediyor. Ramsar koruma alanı içindeki kirliliğin ulaştığı düzey bölgedeki üretici köylüleri üretemez duruma geldi.

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 2018 yılında Gediz Nehir Havzası Yönetim Planı, 2023 yılında ise Gediz Eylem Planı yayınlanmasına rağmen kirliliğe yönelik somut hangi adımlar atıldığı soru işareti olarak kalmaya devam ediyor. Su kalitesi, çevresel hedefler ortaya konmasına rağmen kirlilik artık gözle görülür seviyeye geldi.

Doğal sit alanına sahip Gediz Deltası'nda uzun süredir kirlilik ve kuraklıkla mücadele edildiğini belirten Kırkpınar, "Foça'da tarım üretiminin en önemli su kaynağı olan Gediz Nehri, organize sanayi bölgelerinden gelen arıtılmayan atıklar ve yerleşim alanlarından kaynaklanan kirlilik yüzünden hem çevresel hem de halk sağlığı açısından büyük tehdit oluşturuyor." bilgisini paylaştı.

“Gediz'in rengi siyaha döndü”

Gediz'in renginin siyaha döndüğünü belirten Kırkpınar, "İçinde yoğun kimyasal atıklar barındıran Gediz nehri neden bu zamana kadar temizlenmedi? 2025 yılma gelinmesine rağmen, neden hala Gediz Nehri'nde balık tutulamamaktadır?" sorusunu Çevre Bakanı Kurum'a sordu.

İzmir'in Foça ilçesinden körfeze dökülen Gediz Nehri'nin kirlenmesine neden olan kaynakların tespitinin yapılıp yapılmadığının kamuoyuna bilgilendirilmesi talebinde bulunan Kırkpınar; "Kirliliği engellemek için Bakanlığınız hangi önlemleri almaktadır?" sorusuna yanıt aradığı soru önergesinde; kirliliğin önlenmesi için hangi yatırım ve çalışmaların planlandığını ve ne kadar bütçe ayrıldığı bilgisini talep etti.

Denetimler hangi sıklıkla yapılıyor?

2018 yılında Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına atanan, Kurum'un Bakanlık döneminde, zorunlu atık arıtma veya bertaraf tesislerini kurmayanlar ile kurup da çalıştırmayan tesislerin denetlenip, denetlenmediğini soran Kırkpınar, "Bu denetimlerin hangi sıklıkla yapıldığını ve kirliliğe sebep olan ne kadar tesis veya fabrika belirlenmiştir?" diye sordu.

Kırkpınar, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum'a yanıtlaması için şu soruları sordu;

• Atıklarını nehirlere deşarj eden tesislerle ilgili hangi hukuki yaptırımlar uygulanmıştır?
• Organize sanayi bölgelerinde, yeterli bütçeye sahip olmadığı için atık sularını arılamayan, katı atıklarım bertaraf edemeyen tesisler için Bakanlığınız ne gibi teşviklerde bulunmaktadır?
• Gediz nehri sularıyla sulanan tarım arazilerindeki topraktan, sudan ve ürünlerden en son ne zaman numune alınmıştır? Alınan numuneler varsa güncel sonuçları nelerdir, kirlilik düzeyi hangi seviyeye ulaşmıştır?
• Sadece belediyelerin gayretiyle çözülemeyecek kadar büyümüş olan kirlilik sorunu için yerel yönetimlerle koordineli çalışılması planlanmakta mıdır?
• Su verimliliği ve Gediz Havzası'ndaki ekosistemin korunması amacıyla çıkarılan eylem planları kapsamında gelinen nokta nedir? Neler gerçekleştirilmiştir?