Gençler işsizliğe ve güvencesizliğe mahkum ediliyor
DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesinin hazırladığı rapora göre her 10 gençten 6’sı istihdama katılamıyor, genç işçilerin yüzde 91’i sendikasız.
Fotoğraf: Pixabay
DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesi (EMAR), Türkiye’de genç işsizliğinin ulaştığı vahim tabloyu gözler önüne seren “Türkiye’de Genç Emeği Raporu”nu yayımladı. Rapora göre her 10 gençten yalnızca 4’ü istihdama katılabilirken, genç işçilerin yüzde 91’i sendikasız çalıştırılıyor. Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin sayısı ise her geçen yıl artıyor.
15-24 yaş aralığındaki gençlerin sadece yüzde 39,5’i çalışıyor. Geri kalan yüzde 60,5’lik kesim iş gücüne katılamıyor. Genç kadınlarda bu oran daha da çarpıcı: Genç erkeklerin istihdama katılım oranı yüzde 51,7 iken genç kadınlarda bu oran yalnızca yüzde 26,4. Raporda bu durumun, toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve ailevi sorumluluklardan kaynaklandığı belirtildi.
Üniversite mezunu 4 gençten 1’i işsiz
Rapora göre, üniversite mezunu her dört gençten biri işsiz. 15-24 yaş aralığındaki üniversite mezunlarının yüzde 24,9’u iş bulamıyor. Eğitim seviyesi yükseldikçe işsizlik artarken, meslek lisesi mezunlarının istihdam oranı üniversite mezunlarını geçti. Bu durum, iş piyasasının üniversite eğitimi yerine düşük ücretli teknik iş gücüne yöneldiğini gösteriyor.
Ne eğitimde ne istihdamda olan gençlerin oranı yüzde 25,9’a ulaştı. 4 milyonu aşkın genç, ne çalışıyor ne de okula gidiyor. Türkiye, yüzde 22,5’lik oranla Avrupa’da NEET genç oranında birinci sırada yer alıyor.
Geniş tanımlı genç işsizliği yüzde 37,3
TÜİK’in dar tanımlı verileri işsizliğin boyutlarını gizlerken, raporda geniş tanımlı genç işsizliğin yüzde 37,3 olduğu ifade edildi. Bu oran, dar tanımlı işsizlikten 21 puan daha yüksek. Özellikle pandemi sonrası dönemde eksik istihdam, kayıt dışı çalışma ve iş gücünden ümitsizlikle çekilen gençlerin sayısındaki artış dikkat çekiyor.
Genç işçilerin yüzde 91’i sendikasız
Çalışma hayatına giren genç işçilerin neredeyse tamamı sendikasız. 15-29 yaş aralığında çalışan 9 milyondan fazla gençten sadece 790 bini sendika üyesi. Sendikalaşmanın önündeki yasal ve fiili engellerin, gençlerin güvenceli çalışma hakkını gasp ettiği ifade edildi.
“Çocuk emeği normalleştiriliyor”
Raporda dikkat çeken bir diğer nokta ise 15 yaşındaki bireylerin iş gücü istatistiklerine dahil edilmesi oldu. Bu durumun, çocuk emeğinin normalleştirilmesine ve sömürülmesine zemin hazırladığı vurgulandı.
Gençler yoksulluğun pençesinde
Genç nüfus yoksulluğun en sert yüzünü yaşıyor. Genel yoksulluk oranı yüzde 13,3 iken, gençlerde bu oran yüzde 17,1’e çıkıyor. 0-14 yaş grubundaki çocuklarda ise yoksulluk oranı yüzde 21,8’e ulaşıyor.
DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesi, bu tablo karşısında sürdürülebilir, emekten yana politikaların acil olarak hayata geçirilmesi gerektiğini vurguladı. Kamusal istihdamın artırılması, üniversitelerde nitelikli ve bilimsel eğitimin sağlanması, sendikal hakların önündeki engellerin kaldırılması ve genç kadınların istihdamda eşit katılımının sağlanması talepler arasında sıralandı. (İşçi Sendika Servisi)
Evrensel'i Takip Et