13 Mayıs 2025 17:33

Trump dört günlük Körfez turunda: İlk ziyaret yine Suudi Arabistan'a

İkinci başkanlık döneminin ilk yurt dışı gezisini Körfez ülkelerine yapan ABD Başkanı Donald Trump, bugün ilk olarak Suudi Arabistan’a gitti. Veliaht Prens Muhammed’in uçak kapısında karşıladığı Trump’ın ajandasında Gazze, İran ve Ukrayna gibi uluslararası dosyalar da vardı ancak asıl hedef ekonomik anlaşmalar ve Suudi Arabistan’dan istediği 1 trilyonluk yatırım olarak öne çıktı. Trump’a başta Elon Musk olmak üzere kalabalık bir ABD kapitalistler heyeti de eşlik etti. Trump’ın ziyaretleri arasında İsrail’in olmaması da dikkat çekti. 

Trump: Birbirimizi çok seviyoruz

Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile ABD Başkanı Donald Trump ve beraberindeki heyetler Yemame Sarayı’ndaki Kraliyet Divanında bir araya geldi. Trump’a geleneksel Suudi kahvesi ikram edildi ancak Trump kahveyi içmedi.

Trump’ın burada yaptığı ilk açıklamada “çok sayıda çek” ve ABD’de “muhtemelen iki milyon istihdam” hakkında konuştuklarını söyledi. Veliaht Prens’e “Birincisi, sizi ziyaret etmeyi seviyorum ve birbirimizi çok iyi tanıyoruz ve gerçekten birbirimizi çok sevdiğimize inanıyorum” diyen Trump, “İkincisi, ABD muazzam yatırım ve istihdam elde etti ve büyük ülkenize çok iyi hizmet etmeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.

Fotoğraf: AA

Trump, 2017 yılında başkanlığının ilk yurt dışı ziyaretini yine Suudi Arabistan’a yapmıştı.

Suudi Arabistan-ABD Yatırım Forumu

Trump’ın resmi ziyaretiyle birlikte başkent Riyad’da Suudi Arabistan-ABD Yatırım Forumu gerçekleştirildi. Suudi Arabistan medyasına göre, 1993 yılında kurulan Suudi Arabistan-ABD İş Forumuna ABD’li kamu ve özel sektörden yaklaşık 2 bin yetkili katıldı.

Suudi Arabistan Yatırım Bakanı Halid bin Abdulaziz el-Falih, forumun açılış konuşmasında, iki ülke arasındaki stratejik ortaklığı güçlendirmeye yönelik ortak taahhüdün, her iki ülkenin ve tüm dünyanın yararına olacak şekilde yenilendiği tarihi bir anda gerçekleştiğini söyledi. Falih, Suudi Arabistan’ın gelecek 4 yıl içinde ABD’ye 600 milyar dolar tutarında yeni yatırım yapacağını dile getirdi. Trump ise Riyad’dan 1 trilyon dolarlık yatırım talep ediyor.

ABD Ticaret Bakanlığının son verilerine göre, ABD’nin Suudi Arabistan’daki toplam doğrudan yabancı yatırım (DYY) stoku 2023 yılında 11.3 milyar dolara ulaştı. Buna karşılık, Suudi Arabistan’ın ABD’deki DYY stoku ise çoğunlukla ulaştırma, gayrimenkul, plastik, otomotiv, finansal hizmetler ve iletişim sektörlerinde olmak üzere 9.6 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Hedefte yine Çin vardı

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ise forumda yaptığı konuşmada, Trump’ın önceliklerinden birinin de Çin ile ticaret dengesini yeniden kurmak olduğunu belirterek, “Stratejik sektörlerde Çin’e bağımlılıktan kaçınacağız” dedi.

Trump’ın turu Katar’da devam edecek ve Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) sona erecek. Trump’a üst düzey Beyaz Saray personeli, bakanlar, yüksek rütbeli yetkililer ve çok sayıda iş insanından oluşan geniş bir heyet eşlik ediyor. Bu heyette BlackRock CEO’su Larry Fink, Citi Group’tan Jane Fraser, Blackstone’dan Steve Schwarzman, Franklin Templeton’dan Jenny Johnson, Alphabet’ten Ruth Porat, IBM CEO’su Arvind Krishna ve Qualcomm’dan Cristiano Amon gibi isimler yer alıyor.

ABD heyetinin yapay zekadan ulaştırmaya, madencilikten enerji ve altyapıya; havacılıktan savunmaya, potansiyel olarak yarı iletkenler ve nükleer enerjiye kadar üç ülkeyle birçok alanda yüzlerce anlaşmayı imzalaması öngörülüyor.

Suudi Arabistan’a nükleer destek

Bu arada AP’nin haberine göre, Trump’ın ziyaretinde Suudi Arabistan’ın nükleer programının başlatılmasının da gündeme gelmesi bekleniyor. İran’ın herhangi bir nükleer araştırma yapmasına karşı çıkan ve tüm nükleer tesislerini kapatmasını isteyen ABD, Suudi Arabistan’ın ise nükleer enerji endüstrisini başlatmasını destekliyor.

ABD’nin Suudi Arabistan’ın nükleer programını başlatması için Riyad’a İsrail ile normalleşmeyi şart koştuğu belirtiliyordu. Ancak AP’nin haberine göre ABD bu şartı rafa kaldırdı. 

İran ve Türkiye mesajı mı?

Doha’daki Hamad Bin Khalifa Üniversitesinde kamu politikaları profesörü olan Sultan Barakat, El Cezire’ye yaptığı değerlendirmede Trump’ın turu için “Bence asıl kazanç İran’ı hizaya getirmek. Ayrıca Türkiye’nin, Suriye’nin egemenliğinin önemli olduğunu ve Türkiye’nin bölgedeki hırsının bir sınırı olması gerektiğini kabul etmesini sağlamak ve tabii ki en nihayetinde İsrailliler ile Arapların bir anlaşmaya varmasını sağlamak” yorumu yaptı.

Trump’ın Körfez ziyareti şaşaalı bir başlangıç yapsa da hedeflerinin ne kadar tutacağı konusu tartışmalı görülüyor. AA’ya konuşan Katar Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Atlantik Konseyi Araştırmacısı Dr. Ali Bakır, “Bazı girişimler somutlaşırken, bazıları yalnızca bir gösteri olarak kalabilir” yorumunda bulundu. Bakır, “İlk dönemindeki Beyaz Saray ziyareti İsrail’i de kapsarken, bu kez rotada Tel Aviv yok. Bu dışlama son derece anlamlı” dedi. (Dış Haberler)

ABONE OL

Evrensel'i Takip Et