Koza Altın'a verilen 'ÇED gerekli değildir' kararına itiraz

Özer Akdemir
[email protected]

İzmir - Adı geçtiğimiz aylarda Cumhurbaşkanı tarafından Türk Altın İşletmeleri olarak değiştirilen Koza Altın İşletmelerinin Balıkesir Karesi İlçesi Turplu köyü yakınındaki altın madenine verilen ÇED Gerekli Değildir kararına karşı yürütmenin durdurulması talebi ile dava açıldı.

Koza Altın, Gülen Cemaatine yakınlığı ile bilinen İpek Ailesinde iken AKP-Gülen cemaati kapışması ve sonrasında gelen darbe girişiminin ardından önce TMSF’ye ardından Varlık Fonu bünyesine alındı. Şirketin Bergama’dan Gümüşhaneye, Eskişehir’den Ağrı’ya kadar birçok yerde altın madenleri var.

İki çevre derneği davacı oldu

Koza’nın Balıkesir’de, Turplu köyü yakınında açmak isteği altın madeni ÇED sürecinden kaçmak için 562,5 hektar (ha) ruhsat alanının sadece 12.35 hektarını işletme alanı olarak göstermişti. 25 ha’ın altındaki alanlar için yönetmelik gereği ÇED Gerekli Değildir kararı veriliyor. Tamamı orman arazisi içinde olan projeye verilen ÇED Gerekli değildir kararına karşı Ayvalık Tabiat Derneği ve Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıklarını Koruma Derneği geçtiğimiz günlerde yürütmeyi durdurma talepli dava açtı. Balıkesir Nöbetçi İdare Mahkemesi’ne, derneklerin avukatı Filiz Sonsuz tarafından verilen dilekçede ÇED Gerekli Değildir kararının yasalara aykırı olduğu, proje tanıtım dosyasında (PTD) birçok eksiğin bulunduğu belirtilerek, “Orman ekosistemimiz, su varlıklarımız, tarımsal üretimimiz, biyolojik çeşitliliğimiz ve mera alanlarımız başta olmak üzere doğal varlıklarımız ve yaşam alanlarımız üzerinde geri dönüşü imkânsız bir tahribata sebep olacak işbu projeye ait proje tanıtım dosyasında; bilimsel ve teknik incelemelerin yürütülmediği açıkça ortadadır” ifadelerine yer verildi.

Yürütmenin durdurulmasının talep edildiği davanın gerekçesinde şu ifadelere yer verildi: "Proje tanıtım dosyasında hiçbir etki değerlendirilmesinin gerçekleştirilmediği açıkça ortadadır. Yapılması planlanan altın madeni projesi eğer hayata geçerse; doğal varlıkların korunması, halk sağlığı ve işletme güvenliği başta olmak üzere birçok riski beraberinde getirecektir. Sağlık Koruma Bandı Mesafesi belirlenmemiştir. Sağlık koruma bandı birinci sınıf gayri sıhhi müesseselerin etrafından oluşturulan ve birinci sınıf gayri sıhhi müessese ile yerleşim arasında bir tampon alan yaratan idari bir sınırlamadır. Söz konusu tampon bölgede herhangi bir yapılaşamaya izin verilmez ve bu alanın mülkiyeti proje ya da faaliyet sahibinde bulunur. Pasaların Asit Kaya Drenajı Potansiyeli Değerlendirilmemiştir. PTD’de maden sahasında asit kaya drenajına sebep olacak mineraller hakkında çelişkili ifadeler bulunmaktadır. Rezerv bilgileri yer almamaktadır. PTD’de çıkartılması planlanan altına yönelik ortalama tenör değeri 0,83 gram/ton, toplam cevher miktarı ise 29.200 ton olarak verilmiştir. Fakat bu ifadelerin hangi sondaj verilerine göre tespit edildiği dosyada yer almamaktadır. Proje tanıtım dosyası teknik açıdan yetersizdir. ÇED alanı içerisinde Karanlık Dere’yi besleyen dereler yer almaktadır, yapılması planlanan altın madeni projesinin sebep olacağı etkilere yönelik böylesi bariz belirsizlikler projenin güvenilirliğini ve bölgedeki su varlıklarını olumsuz etkileyecektir. Bölgede yapılacak sondaj çalışmaları ile birlikte kayaçlara ait dayanım parametrelerinin tayini için çalışma yapılması ve analizlerin tekrarlanması gerekmektedir. Bölgede yer altı suyu tayini için herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Trafik yükü hesabı yapılmamıştır."

1168 kamyon Balıkesir’den Bergama’ya cevher taşıyacak

Dava dilekçesinde çıkarılacak cevherin Bergama Ovacık Altın Madeni sahasına taşınacağı yönündeki bilgiye de dikkat çekilerek, “Dosyada, kamuoyu ile paylaşılması gereken en bariz bilgi (kaç kamyonun cevher taşıyacağı) dahi belirtilmemiştir.  Bizim hesaplarımıza göre proje süresince 1.168 kamyon cevher Balıkesir’den İzmir’e taşınacaktır. Görüldüğü üzere, davaya esas altın madeni ile Ovacık Altın Madeni entegre bir biçimde işletilecektir fakat entegre bir ÇED süreci yürütülmemiştir.” denildi. Ayrıca bölgenin çok zengin bir biyolojik çeşitlilik barındırdığına ve bu türlerin çoğunun koruma altında olduğuna da dikkat çekilen dilekçede, ÇED Gerekli Değildir kararının bu yönü ile uluslararası sözleşmelere de aykırı olduğu ileri sürüldü.

Dava dilekçesinde çelişkili, hatalı ve eksik raporlamalarla hazırlanmış olan bir proje tanıtım dosyasına ÇED gerekli değildir kararının verilmesinin kabul edilemeyeceği belirilerek ÇED gerekli değildir kararının iptal edilmesi gerektiği dile getirildi.

NordVPN

Güvenli gezinme, parolalar ve dosyalar için tek hizmet

Reklam