Entelektüel kaynaklar kurutuluyor

Eğitim Sen Genel Başkanı Ünsal Yıldız, Eğitim Sen üyesi öğretmenlerle sansürlenen eserlerin derslerde okutulması için çalışma yürüteceklerini söylerken, TYS Genel Başkanı Mustafa Köz de sansür girişimlerini TBMM’ye taşıyacaklarını dile getirdi.    

Ayrıntı Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Hasan Basri Çıplak, Evrensel Basım Yayın Genel Yayın Yönetmeni Cavit Nacitarhan, Şair-Yazar Ataol Behramoğlu ve Müzisyen Pınar Aydınlar, Makina Mühendisleri Odası Beyoğlu Şubesinde yapılan toplantıya katılırken; Edip Akbayram, Ezginin Günlüğü Grubu ve Şair-Yazar Gülsüm Cengiz hazırlanan bildiriye imzacı olarak katıldı.

‘BUZAĞILAR ÇOĞALDI’

“Edebiyattan, bilimden ve sanattan korkan karanlık ve sansürcü yaklaşıma teslim olmayacağız” başlıklı ortak bildiriyi Eğitim Sen Genel Başkanı Ünal Yıldız okudu. Son günlerde sayısız örneklerle karşımıza çıkan bu yaklaşımın eğitimin niteliğini düşürdüğünü belirten Yıldız, öğrencilerin besleneceği entelektüel kaynakların bir bir kurutulmasını hedeflediklerini vurguladı.
Yıldız, Eski Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer’in “Öküz altında buzağı aramayın” sözüne atıfta bulunarak buzağı sayısı gün geçtikçe çoğaldığını dile getirdi. İnsanlığın ortak mirası haline gelmiş eserlere el uzatan zihniyetin karşısında duracaklarını hatırlatan Yıldız, “Bilim ve sanatla aydınlanan zihinler AKP karanlığını boğacaktır” dedi.

YUNUS EMRE’DEN MELİH CEVDET’E SANSÜR

Sansür tartışmaları, gazetemizde çıkan “Yunus Emre’ye Sansür” haberiyle başladı. Halk ozanı Yunus Emre’nin yüzlerce yıllık ilahisinin 10. sınıf ders kitabında sansürlenmesi birçok tartışmayı beraberinde getirdi. Arkasından Kaygusuz Abdal’ın Nefes şiirindeki Alevilik kültürüne ait kavramların yer aldığı dizeler makaslanması, sansürün sadece Yunus Emre ve Kaygusuz Abdal’la sınırlı olmadığı kuşkuları yarattı. Çorap söküğü gibi çözülen sansürlü edebiyat eserleri ortaya çıktı. İşte bunlardan bazıları:
* Edip Cansever’in Masa da Masaymış Ha şiiri 12 sınıf edebiyat ders kitabında “bira” kelimesinin yer aldığı dize kesildi.
* Nâzım Hikmet’in şiirleri 8. sınıf Türkçe ders kitabından çıkartıldı.
* Cahit Külebi’nin Hikaye şiirindeki “öp biraz” ifadesinin geçtiği dörtlük silinerek üç nokta kondu.
* Melih Cevdet Anday’ın Rahatı Kaçan Ağaç şiirindeki “Tanrı” sözcüğü Allah olarak değiştirildi.

SANSÜR GİRİŞİMLERİ

Sansür haberlerinin ardından sansür girişimleri de ortaya çıkmaya başladı. Şeker Portakalı kitabını derste ödev olarak okutan öğretmene, kitabın müstehcen olduğu gerekçesiyle soruşturma açıldı. Akabinde, Fareler ve İnsanlar kitabı İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu tarafından sakıncalı bulundu. Bu uygulamalardan birkaç örnek:
* İstanbul Necip Fazıl Kısakürek Lisesinde bir tarih öğretmeninin öğrencilerine önerdiği Amin Maalouf’un Semerkant kitabı şikayet konusu oldu.
* Ankara’da Ayşe Kulin’in Veda kitabını okutan bir öğretmene ceza verildi.
* Yılmaz Erdoğan’ın Kadınlık Bizde Kalsın adlı oyununu okulda oynatan okul müdürü, çocukların ahlakını bozduğu gerekçesiyle sürgün edildi.
* Bursa’da Muzaffer İzgü’nün Zıkkımın Kökü kitabı “ergenlik çağındaki öğrencilere uygun olmadığı” gerekçesiyle performans ödevi olarak verilmesi engellendi.

VİCTOR HUGO ‘HİDAYETE ERDİRİLDİ’

Muhafazakar toplum yaratma çabaları çeviri kitaplara da sıçradı. Dünya edebiyatının klasik eserlerinin kahramanları çevrilerde muhafazakar söylemlerle konuşturuldu. Bu konuda örneklerden bazıları:   
* Sefiller’de bir roman kahramanı için, “Sevap alır mı?​” diye sormakta, önsözünde ise Victor Hugo, “Allah’a inanıyorum,  ahirete inanıyorum; fakat hiçbir kilise papazını istemiyorum” diyerek üstü kapalı hidayete erdiriliyor.
* Oscar Wilde’ın Mutlu Prens adlı eserinin bir çevrisinde Miller ve Hans “Hayırlı sabahlar” biçiminde selamlaşmakta.
* Tolstoy’un “İnsan Ne ile Yaşar” adlı kitabında “Bana acıdınız, Allah sizden razı olsun” denilmektedir.
* Robinson Crusoe’nun orijinal metninde olmayan “medeni dünya” nitelemesi çevrisinde yer verilirken, orijinal metinde bulunan “Müslüman bıyığı” sözü çıkartıldı.

ASLINA SADIK KAL

Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, önceki gün Başkent Öğretmenevi’nde düzenlediği basın toplantısında, ders kitaplarında şiirlerin sansürlenmesi hakkında açıklamalarda bulundu. “Bir şiiri alıyorsunuz, o şiirde bir mısra veya bir kelime sizin hoşunuza gitmiyor ve siz onu değiştirerek veya çıkararak alıntı yapıyorsunuz. Bu olmaz” şeklinde konuşan Avcı, “Ya o şiiri hiç alma ya da alıyorsan da aslına sadık kal” dedi. (İstanbul/EVRENSEL)