Kurbanlık pazarında geçen sene 270 olan çadır sayısı 70’e düştü

Eren ERGİNE
Murat UYSAL
İstanbul

Kurban Bayramı öncesi İstanbul’un Esenyurt ilçesinde bulunan hayvan pazarında konuştuğumuz besiciler artan maliyetlerden dert yanarken, hayvan almak için gelen yurttaşlar ise kurban fiyatlarından şikayet ediyor. Nakliye, yem, yer fiyatlarını hatırlatan besiciler, “Böyle giderse hayvancılık biter. Devletin hayvancılıkla, çiftçilikle uğraşanlara destek olması lazım” diyor.

Türkiye’nin dört bir yanından gelen besiciler hayvanlarını satmak için İstanbul Esenyurt’ta bulunan hayvan pazarında yerini aldı. Pazarda geçen sene Esenyurt Belediyesi tarafından kiralanan çadır yerleri ortalama 15 bin lira civarındayken, bu yıl Esenyurt Kaymakamlığı tarafından 30 bin liraya kiralanıyor. Artan maliyetleri hatırlatan Kadir Çulha, “Geçen sene bunun üç katı hayvan satıcısı vardı, bu sene maliyetlerden dolayı çok fazla gelen olmadı. Sadece Amasya’dan 10 besici gelecekti, dilekçe vermişti, 8 tanesi iptal etmiş. 2 satıcı geldik. Çok fazla çadır boş, sadece yer parası 30 bin lira, beton atıyorsun, yemlik yapıyorsun, 10 bin lira da öyle masraf ediyorsun, 27 bin lira da tıra veriyorsun, 100 bin lirayı buluyor. Bunları göz önüne alan satıcı da gelmekten vazgeçti” dedi.

‘BÖYLE DEVAM EDERSE BU İŞİ YAPMAM’

Geçen sene Esenyurt hayvan pazarında 270 civarında çadır olduğunu, bu sene bunun 70’e kadar düştüğünü belirten Vedat, “Ağrı’dan geldim. Yaklaşık 200 hayvan getirdik. Alıcı da besici de zor durumda. Maliyet arttı, ben getirmesem o getirmese kim getirecek hayvanı? Kim kurban kesecek? Herkes borç alarak bir umutla geldi buraya. Çoluk çocuğumuza bir lokma ekmek götürelim diye. Türkiye tüm Avrupa’ya et gönderecek durumdaydı ama şu an imkansız. Maliyetler böyle yüksek devam ederse, ben bu işi yapmam. Hayvancılık bitti” dedi.

Ardahan Göle’den 54 büyükbaş hayvan getirdiğini söyleyen Bülent Ekmekçi de “Geçen sene 18 bin lira verdiğim çadıra bu sene 62 bin lira ödedim. Hayvanları tırla getiriyoruz, geçen sene 11 bin lira, bu sene 32 bin lira ödedim. Yem fiyatı geçen sene 120 liraydı bu sene 320 liraya aldım. Maliyetler arttı, gelir gideri karşılaştırırsak baş başa gelir, yaptığımız çobanlık da bize kalır. Gelen müşteri çok pahalı diyor, kimi de derdimizi anlıyor” diye konuştu.

‘BİR TON ARPA İÇİN DÖRT KOYUN SATIYORUM’

Kırklareli Vize’de hayvancılıkla uğraşan Tarık Arca 200 küçükbaş hayvan getirmiş. Sattığı hayvan sayısının 20 olduğunu söyleyen Arca, “Geçen sene 3 bin 500 lira verdiğim kamyon bu sene 7 bin 500, 8 bin lira. Yem fiyatları geçen sene 150-160 lirayken, şu an 350-400 liraya kadar yem var. Arpa desen 6 bin 500 lira, samanın balyasına şu an 35-40 lira istiyorlar tarlada. Mazot desen aldı başını gitti. Hiç para kazanamıyoruz. Geliyor müşteri 2 bin liraya koyun istiyor. Nasıl verelim?” diye soruyor.

Eskiden bir koyunun bir reşat altını olduğunu hatırlatan Arca, “Şu an bir reşat altını alman için üç tane koyun satman gerekiyor. Biz bu işin içinden nasıl çıkacağız? Bir kuzu satıyordun bir ton arpa alıyordun, şu an bir ton arpa almak için dört tane kuzu satmam lazım. Devletin buna el atması lazım, çare bulması lazım. Yurttaşa da hak veriyoruz para kazanmak kolay değil” dedi.

‘ÇALIŞIRKEN BATIYORUM’

“Ben çalışırken batıyorum” diyen Arca şöyle devam etti: "İnsanlar bu gidişle et bulamayacak. Herkes şu an damızlık koyununu kurbana getirmiş satıyor. Damızlık koyunu sattığında kuzu nereden çıkacak? İneği satıyorsun, inek kesilince buzağı nereden çıkacak? Nasıl olacak bu iş? Devletin hayvancılıkla, çiftçilikle uğraşanlara destek olması lazım.”

Yer fiyatlarını arttıran Esenyurt Kaymakamlığına tepki gösteren kurban almaya gelen Recep de “Konu komşudan, anne-babadan borç alarak insanlar kurban alıyor. Ben bile çocuğumdan para alıp geldim kurban almaya. Bir kurbana 7 kişi girdik, 52 bin liraya aldık. Paramız olduğundan dolayı değil, örf adetten dolayı alıyoruz. Yoksa kimsede o para yok. Bir sene boyunca çalış çabala, ayda 500 lira artır 6-7 bin lira ver gel, buradan kurbanını al, başka bir şey yok” dedi.