İkizdere direnişi Fransız basınında

Cengiz İnşaat'ın Rize'nin İyidere ilçesinde yapımını üslendiği lojistik liman inşaatına taş temin etmek için İkizdere ilçesinde bulunan ve dünyada koruma altında bulunan 250 vadiden biri olan Eskencidere’de işlettiği taş ocağındaki direniş Fransa'da yayımlanan günlük ekoloji gazetesi reporterre.net’te haber oldu.

“Karadeniz'deki İkizdere'ye hoş geldiniz. Verimli bir vadide yer alan bu yer, çevredeki tüm tepeleri kaplayan çay tarlalarıyla ünlü. Ve Recep Tayyip Erdoğan'ın çocukluğunun geçtiği Rize'ye sadece birkaç kilometre uzaklıkta” şeklinde başlayan haber, Rize’de muhafazakar kesim etkili olduğu, her yerde Cumhurbaşkanının portrelerinin sergilendiği ve AKP’nin burada rekor oy aldığı için Rize’de herhangi bir direniş beklenmediği tespiti yapılıyor.

Bu nedenle direnişe herkesin şaşırdığı belirtilen haber şöyle devam ediyor:

“Bölgeyi meşhur eden ağaçlar ise direnişin sembolü haline geldi. Çünkü bölge sakinleri bir yıl önce yemyeşil vadilerinin taş ocağına dönüştürüleceğini öğrendi. Çıkarılan taşlar, yaklaşık 30 kilometre uzaklıkta bir lojistik liman inşa etmek için kullanılacak. Devasa İstanbul havalimanını kısmen inşa eden devasa inşaat şirketi Cengiz İnşaat tarafından düzenlenen bir pazar. Ayrıca hükümete çok yakın olduğu da biliniyor.

Ellerinde sopalarla buldozerlere bakan kadınların görüntüleri tüm ülkeye yayıldı. Bir eylem hattı oluşturuldu ve köylüler her gün orada buluştu. Ancak protestocuların şiddet içermeyen profillerine rağmen, polis baskısı ve acımasızdı. "Televizyonda insanlara biber gazı sıkıldığını gördüm ama bu kadar acı verdiğini bilmiyordum! İlk seferinde gözlerimi kaybedeceğimi sandım. Artık o kadar çok şey aldım ki profesyonel oldum," diyor geçimini ekimden sağlayan Pervin Baş.

Eşiyle birlikte 51 yaşındaki kadın inşaat alanının başlıca mağduru: evi hemen aşağıda. Bir sabah, yetkililer şafak vakti geldiler. "Kahvaltı ediyorduk! Sonra da bizi terörist olmakla suçladılar" diye hatırlıyor. Kocası ve oğlu götürüldü. "Gözaltına alındık ve arazim işgal edildi. Serbest bırakıldık ama Türkiye'den ayrılmamız yasaklandı. O gün, oğullarının video konferans yoluyla sınavları vardı. Onları alamadı. "Polis bilgisayarını aldı. Bir yılını kaybetti," diye yakınıyor annesi. Ve ailenin tarlası taş ocağına giden bir rampaya dönüştürüldü.

Haziran 2021'in başında, yöre halkı polisin önünde bir çam fidanını sökmeye karar verdiler. Bu sembolik hareket - kalkanlar ve coplarla karşı karşıya kalan küçük, kırılgan bir filiz - direnişin imgesi haline geldi. Köylüler çekime bir isim verdiler: "Nefes". Ayrıca diğer sürgünleri de yok olmaktan kurtarmaya karar verdiler. Risk almak anlamına gelse bile. direnişe öncülük eden Asuman Fazlıoğlu, şantiyenin tepesindeki işçileri şaşırtmak ve kamyonlar gelip ağaç filizlerini yok etmeden önce toplamak için düzenli olarak kayalara tırmanırken ya da çok dik arazide birkaç kilometre yürürken kendini filme alıyor.

Aylar geçtikçe protestolar azaldı. Ancak diğerleri mücadeleye devam ediyor. Dursun Baş, "Yetkililer hakkımda iki dava açtı: Silahlı bir gruba üye olmakla ve ayrıca Cumhurbaşkanına hakaret etmekle suçlanıyorum," diyerek gülümsüyor. Artık o ve ailesi, vadide çukur kazmak için gelip giden, 24 saat çalışan kamyonlara ve dinamit patlamalarına katlanmak zorunda.

Dursun Baş, "Pencerelere kurutacak bir şey koyamıyoruz, çok tozlu," diye yakınıyor. On beş kovanımız vardı ama toz yüzünden tüm arılarımız öldü. Ayrıca her yıl yaklaşık iki ton çay satıyorduk. Her şey kayboldu. Bahçemizden bahsetmiyorum bile: eskiden kendi yiyeceğimizi kendimiz üretirdik ama şimdi süpermarketlerden almak zorundayız."

Enflasyonun nisan ayında yüzde 70'e ulaşmasıyla birlikte geçim daha da zorlaştı. "Bize iki yıl içinde her şeyin sona ereceği söylendi. Ama buna inanmakta zorlanıyorum. Arazi çok engebeli" diyor bu eski inşaat işçisi. Ve taş ocağının boyutu üç katına çıktı. Bu çok hızlı bir tempo ve sitede çalışan ekipler için de yorucu. Birkaç gün önce iki işçinin araçlarının devrilmesi sonucu hayatını kaybettiğini hatırlatıyor.

Bazen çift kendini oldukça yalnız hissediyor. Çünkü Türkiye'nin dört bir yanına dağılmış olan göstericiler her gün orada olamıyorlar. Ve makinelerin bitmek bilmeyen gürültüsü sürekli bir hatırlatıcıdır. Pervin Baş, "Kızım oda değiştirmeye çalıştı ama hiçbir işe yaramadı," diyor. Bu yüzden yolun kenarında yeşil nöbetçiler gibi davranan minyatür çamlar, fındık ağaçları, ıhlamur ağaçları veya kayınlar nöbet tutuyor.

Bazı belediyelerden fidan talebi gelmiş. İzmir'de yeni açılan "Portakal Bahçesi" adlı bahçeye çok sayıda ağaç dikildi. Direnişçilerden bazıları etkinliğe geldi. İçimizde çiçekler açtırdınız" dedi İzmir Belediye Başkanı Tunç Soyer. Bizden 2.000 kilometre uzakta olmanıza rağmen bize umut verdiniz.

"İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'na da göndermeye çalıştık ama haber yok!" diye gülüyor Dursun Baş. İkizdere'ye yaklaşık 100 kilometre uzaklıktaki Fındıklı'da, Belediye Başkanı Ercüment Şahin Çervatoğlu, belediye binasının hemen yanına üç fidan dikti. Ağaçlar o kadar küçük ki, seçtikleri parkın yabani otları arasında onları bulmak biraz zaman alıyor. "Ama belediyenin bahçıvanından onlara iyi bakmasını istedim" diyor.

Erdoğan'a muhalefet eden kıyıdaki tek belediyelerden birinin başında olan bu kişi için dava doğal bir meseleydi. "İlk günlerde İkizdere'ye gittik. Bu yüzden ağaçları kurtardıklarını duyduğumuzda direnişte yer almak istedik. Bu ağaçlar bizim onurumuzdur. Şimdilik bu ağaçların bir adı yok. Kasabanın çocuklarından onlara bakmalarını isteyeceğiz" diyerek gülümsüyor. Ne de olsa, onların büyüdüğünü görecek olanlar onlardır.” (İstanbul/EVRENSEL)