Kayıt paraları velilerin belini büküyor | İhtiyaç kredisiyle okul kaydı

Adile DOĞAN
İstanbul

6 Eylül’de başlayacak yeni eğitim öğretim yılı öncesi devlet okullarından istenen kayıt paraları adeta özel okullarla yarışıyor. Kayıt için istenen paralar 15 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Özellikle işçiler için çocukların eğitim masrafları, bakımı ve hangi okula gideceği yeni sorunları da beraberinde getiriyor. Birçok veli çocuğunun eğitim masraflarını karşılayabilmek için ihtiyaç kredisi çekmek zorunda kaldığını belirtiyor.

"OKUL İÇİN İHTİYAÇ KREDİSİ ÇEKTİK"

Pendik Esenyalı Mahallesi’nde yaşayan işçi kadınlardan Nadriye, yevmiyeli bir işte çalışıyor.   İki çocuğu da okuyan Nadriye, ortaokula gidecek çocuğu için kayıt parası olarak kendisinden 3 bin TL istendiğini söyledi. Bütün yıl pandemi nedeniyle kendisinin de eşinin de çalışamadığını belirten Nadriye “Ben iş bulamadım, eşim de 8 ay kısa çalışma ödeneğiyle evdeydi” dedi.  Şimdi okulların açılacak olmasının işleri daha da zor hale getirdiğini söyleyen Nadriye “Okul kıyafetleri el yakıyor, daha bunun kırtasiye masrafı var.  Üstüne bir de kayıt parası. Okul masrafları için ihtiyaç kredisine başvurduk. Ben de yevmiye işinde düzenli olarak çalışamıyorum. Ben çalışacağım onlar okuyacak, ama ne yer ne içeriz kimsenin umurunda değil” dedi.

"OKUL MASRAFI ASGARİ ÜCRETTEN FAZLA"

Tekstil İşçisi Sevda, bu yıl 5. sınıfa başlayacak çocuğunu imam hatibe göndermemek için başka bir mahalledeki okula kaydetmek zorunda kaldığını belirterek “Bu da masrafların artması anlamına geliyor. Ekstra servis parası çıkacak, yeni okulun kıyafetleri diğerlerine göre daha pahalı” dedi. Eşinden 3 yıl önce ayrılan Sevda, asgari ücretle çalıştığını, okul alışverişi ve diğer masrafların alacağı maaşın üstünde olduğuna dikkati çekerek “Tek başına bu masrafları karşılamak çok zor. Çocuğum geçen yıl hep evde tek kaldı bu yıl tek başına nasıl gidip gelecek hiç bilmiyorum. Pandemide hep biz işçiler mağdur olduk. Okulların tamamen ücretsiz olması gerekir” diye konuştu.

"DEVLET OKULU MU ÖZEL Mİ BELLİ DEĞİL"

Bir karton fabrikasında çalışan Dilek’in lise ve ortaokula giden 2 çocuğu var. Lisede okuyan çocuğunu bu yıl dershaneye yazdıran Dilek “Eşim biraz daha fazla kazanabilmek için çalışmaya yurt dışına gitti. Ben 12 saat çalışıyorum. Ne babaları ne de ben yanlarında olacağım. Onlar okusun diye bu koşullarda çalışmak zorundayız” dedi. Aldığı ücretin sadece bir çocuğunun dershane parasına yettiğini belirten Dilek “Servis, beslenme, kayıt parası derken bu masraflara dağ dayanmıyor. Çocuklarımızı özel okula mı devlet okuluna mı gönderiyoruz belli değil. Eğitim tüm yoksul çocuklar için tamamen parasız olmalı” dedi.

"PARAYI VEREN DÜDÜĞÜ ÇALIYOR"

Metal sektöründe çalışan bir başka veli ise çocuğunu devlet okuluna kayıt yaptırmak için götürdüğünde 50 TL dosya masrafı, 85 TL klasör ve 3 bin lira kayıt ücreti istendiğini anlatarak “Kayıt ücreti için kapıyı 5 bin TL’den açtılar” dedi. Kayıt ücreti almak yasak dediğinde  ‘MEB giderlerimiz için bir ödenek sağlamadığı için, sizlerden topluyoruz’ yanıtını aldığını anlatan veli “Yani devlet hem eğitime bütçe ayırmıyor, hem ‘Kayıt ücreti yasak’ diyorlar, hem de alttan alta ‘Siz bu paraları toplayın’ diyorlar. ‘Devlet bir okula 2 temizlik görevlisi veriyor. Ama koca okul görüyorsunuz. 2 kişi yetmediği için ek personel çalıştırmak durumundayız. Bu yüzden de siz velilerden kayıt ücreti alıyoruz’ diyorlar” dedi. Çocuğunu okula yazdırmak için bu kayıt parasını ödemeyi kabul etmek zorunda kaldığını belirten veli “Bir de kayıt parasını taksitle değil peşin olarak alıyorlar. Yani anlayacağınız parayı veren düdüğü çalıyor” ifadelerini kullandı.

"ATAŞEHİR’DE 15 BİN TL İSTENİYOR"

Ataşehir’de yaşayan ismini vermek istemeyen bir veli de çocuğunu 5. sınıfa yazdırmak istediğini ama okul müdürünün 15 bin TL istediğini ve şok olduğunu söylüyor. Eşinin asgari ücretle çalıştığını ve bunu veremeyeceğini söylediğinde ise, ‘Siz bilirsiniz zaten bizim okulumuz iyi bir okul, özel okul öğrencileri geliyor ve bu parayı veriyorlar’ cevabı aldığını belirterek ekliyor: “Eğitimi bile paraya çevirdiler. Bizim gibi garibanların çocukları arada yok olup gidiyor”

EĞİTİM SEN: DEVLET SORUMLULUĞUNU VELİLERE YÜKLÜYOR

Eylem NAZLIER
İstanbul

Eğitim Sen Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Simge Yardım, eğitimin devredilemez ve vazgeçilemez kamusal bir hak olduğunu hatırlatarak “Eğitim devletin sorumluluğu olup velilerin sırtına yüklenemez” dedi. MEB bütçesinin sadece zorunlu harcamalara göre hazırlandığını eğitim emekçileri ve öğrencilerin ihtiyaçlarının dikkate alınmadığını belirten Yardım  “Eğitim bütçesinde doğrudan eğitim hizmetlerine yönelik yatırıma kaynak yok” dedi.  Pandemide eğitime ek bütçe ayrılmalı taleplerinin kabul görmediğini dile getiren Yardım “Kaynağı ayırmayanlar tüm sorumluluğu velilere yüklüyor” diye konuşarak MEB’in devlet okullarının yıllardır çözüm bekleyen yapısal sorunlarını çözmek yerine kamu kamu kaynaklarından özel okullara teşvik verdiğine dikkati çekti.  Öğrenci ve velilerin ‘müşteri’ haline getirilmesinin hedeflendiğini belirten Yardım “Aynı okul içinde sınıflar, aynı bölgede okullar birbirleriyle rekabet halinde. Yapılması gereken, kamusal kaynakların yine kamusal bir hak olan eğitim için değerlendirilmesidir” ifadelerini kullandı.

Karaborsa eğitim: Okullara kayıtta her şeyin başı para!