Akaryakıt fiyatlarına, ÖTV artışı kaynaklı fahiş zam geldi

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Güzel müjdeler alıyoruz. Yakında inşallah petrol, doğal gaz haberi alırsanız şaşmayın. Dünya Türkiye’yi kıskanıyor” cümleleri kurduktan 8 saat sonra akaryakıta yüzde 54, yüzde 78 ve yüzde 188 ÖTV zammı yaptı.

AKP iktidarı ekonomik ve pandemide krizde elini yine vatandaşın cebine attı. Akaryakıtta ÖTV oranlarını artırdı, pompa fiyatlarına zam geldi. Özel tüketim vergisine (ÖTV) fahiş artışla ile benzine 55, motorine 67 LPG’ye 35 kuruş zam geldi. Benzin fiyatı 7.72 liraya, motorin fiyatı 7.19 liraya yükseldi. Tavan fiyatı ve eşel mobil sisteminin de kalkmasıyla fiyatlar tamamen şirketlerin insafına kaldı. Döviz kurunda yaşanacak her artış akaryakıt fiyatlarına yansıyacak.

Zammı değerlendiren Eski Merkez Bankası Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, “Hesap şu: Mayıs-haziranda enflasyon baz etkisiyle düşecek. Fırsat bu fırsat vergi artışını araya sıkıştıralım. Hem bütçe gelirini artırıp hem de enflasyon görünümünü bozmadan 1 taşla 2 kuş vurabiliriz. Sonrası belirsiz. MB devreye girmezse enflasyona etkisi 0.5 puana ulaşır” ifadelerini kullandı.

Akaryakıt üzerinden alınan özel tüketim vergi oranına zam yapıldı. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası, Twitter hesabından yaptığı açıklamada akaryakıta ÖTV artışı kaynaklı 20 Mayıs’tan itibaren geçerli zam yapıldığını duyurdu. EPGİS’e göre pompa fiyatlarına yansıyacak şekilde litre fiyatında benzinde 55, motorinde 67, LPG’de 35 kuruş zam yapıldı

Düzenlemeye göre, 95 oktan kurşunsuz benzinin litre fiyatı üzerinden alınan vergi oranı 1 lira 33 kuruş oldu. 98 oktan kurşunsuz benzininin özel tüketim vergisi ise litre başına 1 lira 58 kuruş olarak açıklandı. Motorinin litresi üzerinden alınacak ÖTV ise 1 lira 29 kuruş, sıvılaştırılmış petrol gazı olan LPG’ninki ise 81 kuruş olarak belirlendi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu bir süre önce dağıtım şirketlerinin akaryakıt fiyatları üzerindeki spekülasyonunu önlemek adına tavan fiyat uygulaması başlatmış. Uygulama 17 Mayıs’ta sona ermişti.

2 aylık süreçte devletin, her litre benzinde 1 lira 66 kuruş, motorinde ise 1 lira 33 kuruş ÖTV almamıştı. Bu nedenle tavan fiyat uygulamasının sona ermesiyle birlikte akaryakıt ürünlerinden alınan özel tüketim vergisi oranlarında zam yapıldı.

AKARYAKITTA NE OLDU, HÜKÜMETİN HESABI NE?

Eski Merkez Bankası Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara, “Akaryakıt fiyatlarında neler oluyor?​”, “Fiyatlar neden uzun süre tutulup şimdi salıverildi?​”, “Bu durum enflasyon ve para politikası açısından ne ifade ediyor?​” sorularını şöyle yanıtladı: Akaryakıt fiyatlarını temelde kur-petrol fiyatları ve vergiler belirler. Son dönemde kur ve petrol fiyatındaki artışlar vergi indirimi ile sınırlanarak pompa fiyatlarına yansıtılmıyordu (eşel mobil sistemi). Bu yolla enflasyondaki yaklaşık 1 puanlık ilave artış önlendi. Bu uygulama enflasyonda olumsuz baz etkilerinin yoğun olduğu ekim-nisan döneminde yapıldı. Yani bir anlamda yıllık enflasyondaki artış törpülendi.

HÜKÜMET FIRSAT GÖRDÜ

Fakat vergi gelirlerinde ciddi kayba yol açtığı için sürdürülemez bir durumdu. Nitekim bugün itibarıyla vergi oranları yükseltildi. Neden şimdi? Çünkü mayıs-haziranda enflasyonda baz etkileri tersine dönüyor. Şöyle bir hesap var: Enflasyon baz etkisiyle düşecek. Fırsat bu fırsat vergi artışını araya sıkıştıralım. Hem bütçe gelirini artırıp hem de enflasyon görünümünü bozmadan bir taşla iki kuş vurabiliriz. Peki bu strateji işler mi? Mayıs-haziran aylarında sorun çıkmayabilir çünkü kapanmalar nedeniyle fiyat artışları yavaşladı ve özellikle haziran ayında olumlu baz etkisi belirgin. Bu nedenle yıllık enflasyonda fazla artış olmayabilir. Somut rakamlarla dökelim: Akaryakıt fiyatlarına gelen 55-67 kuruş zammın enflasyona doğrudan etkisi kabaca mayıs ayında 0,1 puan haziran ayında 0,2 puan olur.

Mayıs ve hazirandaki baz etkileri bu artışları emmeye yetebilir. Fakat temmuzdan sonra ne yapılacağı belli değil. Merkez Bankası devreye girmezse enflasyon görünümü yine bozulabilir.

ENFLASYONA ETKİSİ YÜZDE 0.5’E ULAŞIR

Akaryakıttaki artışın TÜFE’ye etkisi dolaylı etkilerle birlikte 0,5 puana ulaşır. Birikimli kur ve maliyet etkileriyle enflasyon yine yükselebilir. Temmuzda enflasyon tekrar artmaya başladığında şapkadan yeni tavşanlar çıkarmak gerekecek. Merkez Bankası faiz artırmasın diye tüm yan yollar denenecek gibi görünüyor. İlk yapılması gereken şeyi son yaparak enflasyonla mücadele etmenin mümkün olmadığını bir kez daha göreceğiz.”

YURTTAŞA 1 YILDA 21,6 MİLYAR EK VERGİ YÜKÜ!

Akaryakıt ürünlerinden alınan ÖTV’ye yapılan zammı değerlendiren CHP Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur “Bu zamla iktidar vergi tahsilat kolaycılığına kaçmıştır. Bu zamla iktidar bir kez daha vatandaşın cebine göz dikmiştir. Bu zamla vatandaş akaryakıta günlük 59,3 milyon TL, aylık 1,7 milyar TL, yıllık 21,6 milyar TL fazladan ÖTV ödeyecek” dedi.

HOLDİNGLERE VERGİ AFFI, VATANDAŞA VERGİ ZAMMI

Vergi politikalarının tamamen yanlış ve adaletsiz olduğuna vurgu yapan Güzelmansur “İktidar bazı imtiyazlılara vergi affı, vergi istisnası getiriyor. Kamu gelirlerinde yarattığı açığı da vatandaşın tüketmek zorunda olduğu ürünlere vergi zammıyla kapatmaya çalışıyor. Bu ne adil, ne sürdürülebilir ne de akılcıdır. Çünkü kolaycılığa kaçarak yaşamsal ürünlere vergi zammı yapmak enflasyon yaratır. Faizi yükseltir. Yüksek faizden şikayet eden bu iktidar değil mi, öyleyse neden faizi yükseltecek kararlara imza atıyor? Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu? Bu zamlar derhal geri alınmalıdır. Gözünü, elini vatandaşın cebinden çekmelidir” ifadelerini kullandı. (EKONOMİ SERVİSİ)

Kötü haber: Dolar tırmanacak