19 Ocak 2021 23:50

Mültecilerde risk büyük aşı yok: Mülteciler görmezden gelinmemeli!

Türkiye’de 5 milyonu bulan mültecilerin nasıl aşılanacağı bilinmiyor. Mültecilerde riskin büyük olduğunu ifade eden TTB Merkez Konsey Üyesi Halis Yerlikaya, "Özel bir program oluşturulmalı" dedi.

Fotoğraf: Eric Garcetti/Flickr (CC BY-NC-ND 2.0)

Paylaş

Cengiz Anıl BÖLÜKBAŞ
Antep

Resmi rakamlara göre, Türkiye’de yaşayan ve “Geçici koruma” kapsamında olan 3 milyon 639 bin 572 Suriyeli mülteci var. Bunun yanı sıra, başka ülkelerden gelen göçmen ve mültecilerin sayısı da 1 milyon civarında. Bununla birlikte, resmi verilerin dışında kayıtlı olmayanları da hesaba kattığımızda sayı daha fazla oluyor. Ancak, koronavirüs salgınına karşı açıklanan aşı takviminde göçmenlerin ve mültecilerin nasıl aşılanacağı konusunda herhangi bir bilgi söz konusu değil. Konuyla ilgili resmi bir açıklama da yapılmadı. Konuyla ilgili mülteciler, Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konsey Üyesi Halis Yerlikaya ve Gaziantep Barosu Göç ve İltica Komisyonu Başkanı Cumali Şimşek ile görüştük.

EVLERİN İÇİ KALABALIK

İnönü Caddesi’nde görüştüğümüz mülteciler ve göçmenler, nasıl aşılanacaklarına ilişkin bilgi sahibi değiller. Bir matbaada çalışan Abdurrahman (26) kendilerine yönelik bir bilgilendirme yapılmadığını söyledi. Kendisinin ve kardeşlerinin kalabalık yerlerde çalıştığını söyleyen Abdurrahman, “Hepimiz çalışıp akşam aynı eve gidiyoruz. Evin içi kalabalık. Birisi virüse yakalansa ailenin hepsine bulaşabilir. Ancak çalışmak zorundayız. Önlem alıyoruz ama ne kadar yeterli olur bilmiyorum. Evde yaşlı kişiler de var. Umarım virüse yakalanmayız. Onlar açısından daha tehlikeli bir durum” dedi. Kendilerine yönelik bir aşılama programı olduğunu umduğunu söyleyen Abdurrahman, “İnşallah bizler de aşı oluruz. Devlet bizi de düşünmüştür diye düşünüyorum. Bizler çalışıyoruz ve her an virüse yakalanabiliriz. İnşallah herkes aşılanır ve kimse ölmeden bu virüs biter” diye konuştu.

GÜVENLİ YERLERDE YAŞAYAMIYORLAR

İnönü Caddesi’nde çalışan Muhammed de (38) aynı durumda. Konuya ilişkin herhangi bir bilgi sahibi değil. Antep’te çok sayıda Suriyelinin yaşadığını belirten Muhammed, “Burada çok fazla insan var. Çalışan insanlar var. Çalışamayan, yoksul olan, evleri olmayanlar var. Bunlar her an virüse yakalanabilir. Güvenli yerlerde yaşayamayanlar var. Biz Suriyeliler zor durumdayız. Yaşam çok zor. Bir de bu virüs çıktı. Koşullarımız iyice kötü oldu. Virüsten dolayı ölmek istemiyoruz” ifadelerini kullandı. Muhammed kendilerine de aşı yapılması gerektiğini altını çizerek, şunları söyledi: “Virüs insan ayırt etmiyor. Herkese bulaşabilir. Durumu kötü olanlara daha çabuk bulaşabilir. Durumu kötü olan arkadaşlarımız var. Onlar sonuna kadar virüsten korunamaz. Kalıcı bir şekilde korunmaları gerekir. Bizler de bir an önce aşı oluruz diye bekliyoruz.”

BARO GÖÇ KOMİSYONU: AŞILANACAKLARI BELLİ DEĞİL

Gaziantep Barosu Göç ve İltica Komisyonu Başkanı Avukat Cumali Şimşek ise, mültecilerin aşılanmasına yönelik bir programın olmamasının eksiklik olduğunu vurguladı. Aşı takviminde mülteciler için hiçbir düzenleme yapılmamış olduğunu söyleyen Şimşek, “Onların ne zaman aşı olacakları belirlenmemiş. Meslek gruplarına ayrılmış. Ama bu meslek gruplarının içerisinde mültecilerin yer alıp almadığı da belli değil. Bunlar kayıtlı olanlar için geçerli tabii ki. Kayıtlılar bir yerde çalışıyorsa onlar hakkında da ne yapılacağı belli değil” dedi.

Öte yandan, kayıtlı olmayan ya da kayıtlı olmasına rağmen herhangi bir yerde çalışmayan mültecilerin aşılanması ile ilgili de ne yapılacağının belli olmadığının altını çizen Şimşek, “Zaten düzensiz göçmen dediğimiz kayıtlı olmayanlar hakkında onların aşılanması mümkün görünmüyor. Çünkü, sağlık hizmetlerinden faydalanabilmeleri için kayıtlı olması gerekiyor. Eğer geçici koruma altındaysa bunu Sağlık Bakanlığı hazineden karşılıyor. Eğer geçici koruma altında değilse, ikamet izni için özel sağlık sigortası yaptırması gerekiyor. Göç İdaresi Müdürlüğü eğer konunun farkında değilse, farkına varıp konuyu Sağlık Bakanlığına götürebilir. Koordine edilmesi gereken bir konu” ifadelerini kullandı.

TTB: ÖZEL BİR PROGRAM OLUŞTURULMALI

Mültecilerin Türkiye’de bulunduğu süreç içerisindeki haklarının normal bir yurttaştan farklı olmaması gerektiğini belirten TTB Merkez Konsey Üyesi Halis Yerlikaya, “Bizim bu konudaki temel şeyimiz şu: Mültecilerin daha risk grubu olduklarını biliyoruz. Kovid-19’a yakalanma açısından daha dezavantajlı gruplardan birisi. Öncelikli olarak aşılanması gereken gruplardan birisi olduğu biliniyor. O nedenle, Türkiye’deki bu sıralama yapılması ayrı bir tartışma konusu. Dünyada çok daha hızlı ve erken bir aşılama yapılırken, yeterli dozda aşı sağlanırken Türkiye’deki daha çok az aşının gelmiş olması ayrı bir tartışma. Şu andaki doz sayısı yetersiz. 20 milyon doz aşıya ihtiyacımız var” dedi.

Mültecilerin en riskli gruplardan birisi olduğunu ve hesaba katılmamalarının, yok sayılmalarının kabul edilemez olduğunu dile getiren Yerlikaya, “Eğer siz memlekette yaşayan herkese yönelik yaygın aşılama sağlayamazsınız, yüzde 70-80’inin aşılanması gerçekleşmezse, Kovid-19’a duyarlı gruplar olduğu sürece hastalığın toplumsal bulaşıcılığının önüne geçemezsiniz. Dolayısıyla, daha kötü koşullarda yaşayan, daha kalabalık ortamlarda bir araya gelen, beslenme, barınma, sağlık gibi konularda erişim sorunu yaşayan mülteciler ile ilgili bir program yapılarak, belli bir öncelik tanıyarak aşılama yapılmalı. Mülteciler görmezden gelinmemeli” diye konuştu.