20 Kasım 2020 09:36

TTB: Türkiye'de 500 bin hasta var, tren kaçıyor daha ne bekliyorsunuz?

“Aile Hekimliği Pandemi Anketi Kasım 2020” sonuçlarına göre Türkiye’deki 500 bin hasta var, 1,5 milyon kişi de karantinada. TTB, “Vakit dar, tren kaçıyor. Artık önlem alınmalı” diye uyarıyor.

Fotoğraf: Zoom'da yapılan açıklamadan ekran görüntüsü alınmıştır.

Paylaş

Meltem AKYOL
İstanbul

Dünya çapında koronavirüs vaka sayısı 57 milyonu aşarken, can kayıpları 1 milyon 350 bini geçmiş durumda. Türkiye’de ise rakamlara ilişkin tartışmalar sürüyor. Türk Tabipleri Birliği Aile Hekimliği Kolu, kasım ayı Aile Hekimliği Pandemi Anketine göre vaka sayıları kasım ayında yüzde 300 arttı. Ankete göre Türkiye’de 500 bin hasta var, 1,5 milyon kişi de karantinada. Sadece aile hekimlerinin önüne düşen günlük hasta sayısı 47 bin 629. İstanbul’da bu sayı 12 bin 600. Üstelik bu rakamlara hastanelerde olanlar dahil değil. 

Türkiye’de günde 50 bine yakın insana Kovid tanısı konulduğuna dikkat çeken, Türk Tabipleri Birliği (TTB), “Filyasyon ekiplerinin bunlara erişmesi imkansız, biz telefonla yetişemiyoruz. Son bir ayda 5 bin Aile Sağlığı Merkezi çalışanı Kovid oldu. Sağlık çalışanları tükendi, hastalar evde çaresizliğe terk edildi” diyor. Her 10 dakikada bir kişinin hayatını kaybettiğine dikkat çeken TTB, “Vakit dar, tren kaçıyor. Artık önlem alınmalı” diye uyarıyor.

YÜKSEL: HER 10 DAKİKADA BİR HASTAYI KAYBEDİYORUZ

Türk Tabipleri Birliği (TTB) ve TTB Aile Hekimliği Kolu, “Aile Hekimliği Pandemi Anketi Kasım 2020” sonuçlarını, online platformda düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı. Açıklamaya TTB Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korun Fincancı, TTB Merkez Konsey Üyesi Kazım Doğan Eroğulları, TTB Aile Hekimliği Kolu Sekreteri Nuri Seha Yüksel ve TTB Aile Hekimliği Kolu Üyesi Emrah Kırımlı katıldı. Toplantının moderatörlüğün üstelenen TTB Aile Hekimliği Kolu Sekreteri Nuri Seha Yüksel, sözlerine pandemi sürecinde yaşamını yitiren sağlık emekçilerini anarak başladı. Kasım ayı ile birlikte tablonun ürkütücü noktaya geldiğine vurgu yapan Yüksel, “Öyle bir noktaya geldik ki açıklanan resmi verilere göre bile artık neredeyse her 10 dakikada bir vatandaşımızı kaybediyoruz. Her gün sağlık çalışanlarını kaybediyoruz” dedi.

EROĞULLARI: SALGINDA KOTROLÜ KAYBETTİK

Ardından sözü TTB Merkez Konsey Üyesi Kazım Doğan Eroğulları aldı. Salgının başından bu yana mücadelenin nasıl yürütülmesi konusunda uyarılar yaptıklarını ancak uyarılarının dikkate alınmadığını belirten Eroğulları “Salgında maalesef kontrolü kaybettik” dedi. Eroğulları şöyle devam etti: “Suçu ve sorumluluğu vatandaşa, yükü sağlık çalışanına yıkan pandemiyle mücadele anlayışı başarılı olamayacak dedik, ne yazık ki olamadı. İkinci basamakta tedavi edici hekimlikle karşılanan bir pandemiyle mücadele başarıya ulaşamaz dedik, ulaşamadı da. Birinci basamak sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi gerekir dedik, dinlenilmedi. Önümüzde 2021 bütçesi var ve bu bütçede sağlık hizmetlerine ayrılan pay maalesef yeterli düzeyde arttırılmadı. Sağlık bütçesinin yaklaşık yüzde 60’ı yine şehir hastanelerine, rantlara ayrıldı, sadece yüzde 24 birinci basamak sağlık hizmetlerine ayrıldı, özellikle pandemi döneminde bunun yetmeyeceği çok açık. Özellikle pandeminin yıkıcı etkisi emekçi ve yoksul kesim üzerinde daha belirgin ve yoğun seyrediyor, bununla ilgili herhangi bir önlem alınmadı.” Sağlık emekçilerinin salgınla mücadelede önerilerinin dikkate alınması gerektiğini altını çizen Eroğulları, “Aksi takdirde bu mücadelede başarılı olunmayacağını acı bir şekilde öğreniyoruz” ifadelerini kullandı.

KIRIMLI: VAKA SAYILARI YÜZD 300 ARTTI

Toplantıda son olarak TTB Aile Hekimliği Kolu Üyesi Emrah Kırımlı hazırlanan ankete ilişkin çarpıcı verileri paylaştı. Kırımlı anketi 9-15 Kasım tarihleri arasında Türkiye’nin 73 ilinde 1270 aile hekimi ile görüşerek hazırladıklarını söyledi. “Oldukça güvenilir, neredeyse Sağlık Bakanlığı’nın açıklamadığı günlük vaka sayılarına yakın rakamlara ulaştık” diyen Kırımlı, “Ankete yanıt veren aile hekimlerinden yüzde 91’inin vaka sayılarının arttığını söylüyor” diye konuştu. 

Vaka sayılarına ilişkin artışı da paylaşan Kırımlı, “Çok korkunç bir artış görüyoruz” diyerek rakamları tek tek saydı: “Vaka sayıları yüzde 300 arttı. Eylül’de aile hekimi başına 8.49 hasta düşüyordu, Ekim’de 6,53. Eylül’deki fazlalığın nedeni o zaman 14 gün izlememiz isteniyordu, o 10 güne düştü sonra ve kasımda bu 19.79’a çıktı. Yani 3 kat arttı.”

İllere dair de rakamları paylaşan Kırımlı, “İstanbul’da bu oran 31.12, Ankara’da 23, İzmir’de 14.2 oldu. Geçen ay İstanbul’da 7,6’ydı aile hekimi başına düşen hasta sayısı, 4 kata yakın bir artış var. Ankara eylülde çok yoğun bir salgın yaşamıştı ve ortalaması 22 hastaydı, ekimde bu 12’ye düşmüştü, kasımda tekrar 20’li seviyelere çıktı. İzmir 3’tü, 14’e çıktı, 5 kat arttı yani. Zaten yoğun bakımlarda yer arayanlardan, İstanbul’da her gün gördüğümüz ambulanslardan, duyduğumuz sela seslerinden de bu artışı görmemiz mümkün” ifadelerini kullandı.

"TÜRKİYE’DE GÜNLÜK HASTA SAYISI 47 BİN, İSTANBUL’DA 12 BİN 600"

Türkiye’deki 500 bin hasta olduğunu, 1,5 milyon kişinin de karantinada olduğunu söyleyen Kırımlı, çarpıcı rakamlar açıkladı: “Türkiye’de günde 47 bin 629 hasta bizim izlem listelerimize düşüyor. İstanbul için bu sayı 12 bin 600 kişi. İstanbul’da her gün 12 bin 600 kişi, Türkiye’de de her gün 50 bine yakın insan yeni tanı alıyor. Bunlar sadece bizim listelerimizde olanlar, hastanede olanları biz göremiyoruz, yüzde 3-4 de hastanelerde olduğunu biliyoruz. Yani 50 bine yakın insan Türkiye’de her gün Kovid tanısı alıyoruz, ekimden kasıma geçtiğimiz zaman bu sayı 4 kat artmış durumda. Burada almadığımız her tedbirle bu sayının arttığını göreceğiz. Filyasyon ekiplerinin bunlara erişmesi imkansız, biz telefonla yetişemiyoruz.”

KIRIMLI: ÖLÜM SAYILARI BİLDİRİLENİN 3-4 KATI

14 Kasım vefat sayılarını karşılaştırmalı paylaşan Kırımlı, “İngiltere 26 bin 860 hastadan 462’si vefat etmiş, Fransa’da 34 bin 32 hastadan 532’si vefat etmiş, bin vakadaki vefat sayıları 7 ile 17 arasında değişiyor. Türkiye’de 47 bin 629 hastadan 92’si vefat etmiş. Biz de bin vakada vefat eden sayısı olarak bildirilen 2. Bildiğimiz gördüğümüz şey ölüm sayılarının buralarda olmadığı, aslında bildirilenin 3-4 katı olduğu yönünde. Ve kim ayında önlemler alınsaydı bu rakamlar böyle olmayacaktı. Her gün tedbir almayarak yüz insanı kaybediyoruz” dedi.

"SON 1 AYDA 5 BİN ASM ÇALIŞANI KOVİD OLDU"

Aile Hekimlerinin hala kişisel koruyucu ekipmanlarını kendilerinin aldığını söyleyen Kırımlı, “Aile hekimleri tükenmiş durumda. Aldıkları ekipmanların koruyucu olup olmadığını bilmiyorlar. Okul aşıları, grip aşıları vs. Bunlara artık yetişemiyoruz ve tükenmeye başladık. Aile Hekimlerine tükenmişliği’ sorduk. Aile hekimlerinin yüzde 66 tükendim, yüzde 18’i ‘tükendim bununla nasıl başa çıkacağımı bilemiyorum’ diyor. 

‘Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM) Kovid geçiren kimse var mı?​’ diye sorduk. Kasım ayında her iki ASM’den birinde Kovid geçiren insan var. 45 bin kişi var ASM’lerde çalışan yani en az 5 bin sağlık çalışanı son 1 ay içerisinde hastalandı. Bu da alınmayan önlemlerin bir sonucu. Artık bu dalga aşamayacağımız bir noktaya geldi, biz tükendiğimiz zaman elimizde başka bir şey kalmaz” diyerek bir kez daha uyardı.

Ek ödemelerin yattığı bilgisini önceki gün altıklarını söyleyen Kırımlı, “Aile hekimlerine sorduk, ben ek ödeme alabilirim diyenlerin oranı yüzde 8, emin değilim diyenlerin oranı yüzde 34, alamam diyenlerin oranları yüzde 58. Örneğin ben 3 ay boyunca 406 kişiyi tek tek aramışım ama hiçbir ek ödeme almadım. Bunu ek ödeme için yapmadığımızı başından beri söylemiştik. Aile hekimleri de ‘Başından beri para olayı çok çirkin konuşuldu ama e ödeme verilmedi' diyor” diye konuştu.

"500 BİN HASTA EVDE ÇARESİZ"

Hastaların da evde çaresiz durumda olduğunu söyleyen Kırımlı, “112 aradım ulaşamadım diyorlar, biz de biliyoruz. Doğru 112 ne yapsın, onlar da yetişemiyor artık. ‘Hastalar herhangi bir sorun yaşarsa ne yapılıyorsunuz’ diye sorduk aile hekimlerine, hastalığı orta şiddette olanları eve gönderiyoruz. Orta şiddete yaşayan hastaların çok şiddetli ağrıları oluyor, ateşleri, bulantıları oluyor, biliyoruz. Bunları nasıl çözdüklerini sorduğumuz aile hekimlerinin yüzde 20’si çözüm bulamadığını söylemiş. İnsanlar evlerinde çaresiz olarak bunu sürdürmeye çalışıyor. Türkiye’de 500 bin hastayı evde, çaresiz, sorunlarını ne yapacağını bilmez halde bırakmış durumdayız” dedi. 

"VAKİT DAR, TREN KAÇIYOR, DAHA NE BEKLENİYOR?"

Sağlık çalışanlarının hayatını kaybettiğini söyleyen Kırımlı, “Verimli tedbir alındığını göremiyoruz. Alınması gereken tedbirler alınmalı. Alınmayan tedbirler onlarca insanın daha öleceği anlamına geliyor. Vakit dar, tren kaçıyor. Artık önlem alınmalı. Daha ne bekleniyor?​” diye sordu.

FİNCANCI: ÖNLEMLER SABAH KOŞANLARLA AKŞAM GEZENLERİ KAPSIYOR YALNIZCA

Toplantıda son olarak TTB Merkez Konseyi Başkanı Şebnem Korur Fincancı söz aldı. Yalnız aile hekimliği başvuruları üzerinden hazırlanan rakamların bile 50 bine ulaştığına dikkat çeken Fincancı, “Önlem alınmadığı için önlenebilir ölümlerle karşılaşıyoruz. Her gün yeni hasta sayıları ile birlikte sağlık sisteminin başa çıkamaz hale geldiğini görüyoruz. Ortaya çıkan tedbirler, sabah koşuya çıkanlarla, akşam gezmeye çıkanları kapsayan bir düzenleme içerisinde. Biz TTB olarak bir önlemler paketi hazırlamış, hayata geçmesini talep etmiştik. Bunu zorlamak zorundayız, bu tedbirlerin bir an önce hayata geçmesi ölümlerin engellenmesi, sağlık çalışanlarının  yoğunluğunun azaltılarak tükenmişliğin önüne geçilmesini sağlamamız gerekiyor” ifadelerini kullandı.

ÖNCEKİ HABER

Mülteci çocukların okul hayalleri rüyalarla sınırlı

SONRAKİ HABER

Ermenistan’da üç bakan görevden alındı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...