İş Müfettişi Tekelioğlu: Uzaktan denetim işverenleri rehavete sürükler
İş Sağlığı ve Güvenliği Müfettişleri Derneği Başkanı Mehmet Tekelioğlu, uzaktan denetim kararının iş kazalarının artmasına neden olabileceğine dikkat çekti.
Mehmet Tekelioğlu (Fotoğraf Mehmet Tekelioğlu kişisel arşivinden alınmıştır.)
Hilmi MIYNAT
Denizli
İş Sağlığı ve Güvenliği Müfettişleri Derneği Başkanı Mehmet Tekelioğlu, Çalışma Bakanlığının aldığı kararla denetimlerin uzaktan yapılmasının patronları rehavete sürükleyeceğini ifade ederek, bu durumun alınan önlemlerin alınmamaya başlamasına, beraberinde iş kazalarının ve meslek hastalıklarının artmasına neden olabileceğini söyledi.
Sadece teftiş ve denetimlerin iş kazalarını önleyemeyeceğini dile getiren Mehmet Tekelioğlu, “Trafik kazalarını trafik polislerinin önleyemediği gibi. Teftişin amacı anlık bir fotoğraf çizmek, ulusal mevzuata göre alınan önlemleri incelemektir. İşyeri çalışma ortamı sürekli değişen ve dinamik bir yapıya sahip olup teftiş yapıldığı tarih itibariyle teftiş konusu ve kapsamı dahilinde işyerindeki mevcut durumu yansıtmaktadır. İşyeri çalışma ortamının iş mevzuatına uygunluğunun ve bunun sürekliliğinin sağlanması işverenin yükümlülüğündedir. Yükümlülüğün yerine getirilmemesi durumunda sorumluluk yine işverene aittir” diye konuştu.
"YASALARA UYULDUĞUNDA KAZALAR ÖNLENEBİLİR"
Denetim tek başına yetmese de denetimin varlığının patronları yasalara uymak konusunda olumlu yönde etkilediğine dikkat çeken Tekelioğlu, şu uyarıda bulundu: “Piyasada nasıl olsa teftişler uzaktan yapılıyor algısının varlığı, işverenleri rehavete sürükleyerek alınan önlemlerin de alınmamaya başlamasına ve beraberinde iş kazalarının ve meslek hastalıklarının artmasına neden olabilir.” Okul öncesi dönemden itibaren eğitim hayatı boyunca iş sağlığı ve güvenliği derslerinin zorunlu ders olarak okutulması gerektiğini söyleyen Tekelioğlu, iş sağlığı ve güvenliği kültürünün oluşmasıyla kazaların azalabileceğini kaydetti.
Aile Bakanlığı ile Çalışma Bakanlığının birleşmesinin de kaotik bir ortam yarattığını belirten Tekelioğlu, bürokratik engellerin arttığını, iş ve işlemlerin yavaşlamasına neden olduğunu aktardı. Yaklaşık 50 iş müfettişinin lehte mahkeme kararlarına rağmen atamalarının yapılmadığını hatırlatan Tekelioğlu, 13 ay önce yapılan müfettiş yeterlilik sözlü sınav sonuçlarının açıklanmaması ve iki buçuk yıl önce yapılan iş müfettişliği alım sınavı sonuçlarının açıklanmamasını işlemlerin yavaşlamasına örnek olarak gösterdi.
"KONAKLAMA HARCI YETERSİZ"
Tekelioğlu, iş müfettişleri ve diğer kamu denetim elemanlarının ortak sorunlardan birinin şehir dışı teftişlerde konaklama sorunu olduğunu dile getirdi. Ayın neredeyse 3 haftasını dış teftişlerde geçirdiklerini belirten Tekelioğlu şöyle devam etti: “İş müfettişlerine konaklama için sağlanan harcırah miktarı (2020 yılı konaklama için günlük tutar 109.40 lira) konaklama işletmelerinin istedikleri fiyatlar karşısında son derece az bir rakamdır. Bu durumda müfettişler dış teftişlerde devletin itibarını sarsmayacak, iş müfettişliği mesleğine yakışır yerlerde konaklama imkanı bulamamaktadırlar. Ayrıca evlerinden ve ailelerinden ayrı bir şekilde teftiş görevini özveriyle yerine getirirken konaklama yerlerinin hijyen, emniyet, sağlık vb. konularda müfettişlere kendilerini güvende hissetmeleri konusunda yeterli koşulları sağlayan yerler olmaması müfettişler için ciddi bir sorun teşkil etmektedir.”
Şehir dışı görevlendirmelerin süresine standart getirilmemesine tepki gösteren Tekelioğlu, müfettişlik kıdemi, yaş ve dezavantajlı gruplar göz önüne alınarak belli bir standart oluşturulması ve görevlendirmelerde keyfi uygulamaların son bulmasını istedi.
"500 İŞ MÜFETTİŞİ YETERSİZ"
İş sağlığı ve güvenliği yönünden teftişe yetkili müfettiş sayısının 500 olduğu bilgisini veren Tekelioğlu, bir buçuk milyondan fazla işyeri için bu sayının yetersiz olduğunu dile getirdi. “Ankara Grup Başkanlığında çalışan iş müfettişlerine odaları boşaltma talimatı verilmiş ancak teftiş faaliyetlerini yürütecekleri bir oda/ofis/büro tahsis edilmemiştir” bilgisini veren Tekelioğlu, bir diğer sorunun araç sağlanmaması olduğunu dile getirdi. Tekelioğlu, “İş müfettişlerinin işyerlerine ulaşımı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüklerince sağlanmaktadır. Ancak sağlanan araç sayısının yetersizliği nedeniyle müfettişler mutat vasıtalarla veya kendi şahsi araçları ile teftişe gitmek zorunda kalmaktadırlar” dedi.
İŞÇİLERİN YAŞADIĞI SORUNLAR
Mehmet Tekelioğlu işçilerin en fazla öne çıkan sorunlarını şöyle sıraladı: “Ücretlerin zamanında ödenmemesi, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin ve yatırımlarının yeterince yapılmaması, SGK primlerinin alınan ücret üzerinden ödenmemesi, elden ücret ödemelerinin devam etmesi, resmi tatillerde yapılan çalışmalarda mevzuata uygun ücret ödemelerinin yapılmaması, hak edilen yıllık izinlerin işçinin talebi doğrultusunda değil, işverenin uygun gördüğü zamanlarda kullandırılması, ara dinlenmelerin uygun kullandırılmaması.”
