AB’den Türkiye ve Belarus’a yumuşak uyarı

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Almanya’nın başkenti Berlin’de bir araya gelen AB Dışişleri Bakanları toplantısında son haftalarda en çok tartışılan iki ülke olan Türkiye ve Belarus konusunda yumuşak uyarı mesajları verildi. Bunda AB Dönem Başkanı Almanya’nın her iki ülkeye yönelik politikasının belirleyici olduğu ifade ediliyor.

Almanya Başbakanı Heiko Maas ve AB Dışişleri Yüksek Komiseri Josep Borrell’in ev sahipliğini yaptığı dün başlayan ve bugün biten altı aylık görüş alışverişi toplantısında en çok Akdeniz ve Belarus’taki gelişmeler ele alındı. AB’nin önümüzdeki dönem izleyeceği dış politika açısından önem arz eden toplantıda Türkiye ve Belarus’a karşı beklenen yumuşak bir politikanın izlenmesi konusunda görüş birliğine varıldı.

Alman basınında yer alan haberlere göre, Kıbrıs Rum Kesimi, toplantıda Türkiye’ye yönelik yeni yaptırım kararlarının çıkmaması durumunda Belarus konusundaki öneriyi veto edeceğimi açık olarak ifade etti. Keza Yunanistan da toplantı öncesinde AB’nin Türkiye’ye karşı yeni yaptırım kararları alması gerektiğini talep etti. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Türkiye’yi caydırmak için sert yaptırımların uygulanması çağrısında bulundu. Türkiye’nin Yunanistan’a ait alanlarda doğal gaz aradığını ileri süren Dendias, bu nedenle AB’nin ortak bir tutum içinde olması çağrısında bulundu.

AVUSTURYA: TÜRKİYE İLE MÜZAKERELER BİTİRİLSİN

Yunanistan’ın çağrısında en çok destek veren ülke Avusturya oldu. Avusturya Dışişleri Bakanı, Ankara ile AB üyelik müzakerelerinin kesilmesini istedi. Luxemburg Dışişleri Bakanı Jean Asselborn hiçbir ülkenin bu öneriye destek vermediğini söyledi. Türkiye ile müzakerelerin zaten donduğunu söyleyen Asselborn, uzun vadede müzakerelerin bitirilmesinin “siyasi hata” olacağını da dile getirerek, bu durumda Türkiye’deki sivil toplum örgütlerinin yalnız bırakılmış olacağını da sözlerine ekledi.

Yapılan tartışmalardan sonra AB Dışişleri Yüksek Komiseri Borrell, Ankara'ya uygulanacak yaptırımlar konusunda bir anlaşmaya varıldığını açıkladı. AB tarafından alınan kararın öncelikli olarak Türkiye ait gemileri kapsayacağını ifade eden Borrell, AB'nin şimdilik sadece anlaşmazlıkla bağlantılı isimleri listeye aldığını kaydetti. Alınan karar Yunanistan ve Kıbrıs’ın istediği sertlikte olmadı. Kıbrıs, Türkiye’ye yaptırım kararı alınmaması durumunda Belarus kararını veto edeceğinin mesajını verdi.

MERKEL: AB YUNANİSTAN’A DESTEK VERMEKLE YÜKÜMLÜ

Öte yandan bugün Berlin’de geleneksel yaz basın toplantısı düzenleyen Almanya Başbakanı Angela Merkel, Akdeniz’deki gelişmelerin diyalogla çözülmesi için çalıştıklarını ifade ederken, AB ülkelerinin Yunanistan’a destek vermekle yükümlü olduğunu da sözlerine ekledi.

LUKAŞENKOYA YAPTIRIM LİSTESİNİN DIŞINDA

Toplantıda konuşulan bir diğer önemli gelişme ise Belarus’daki olaylar oldu. Belarus Devlet Başkanı Alexandr Lukaşenko’ya yakın kişilere cezai yaptırımları kararlaştıran AB Dışişleri Bakanları Lukaşenko’nun kendisini ise listeye almadı. Karardan kaç kişinin etkilendiği belirsiz. Ancak yaklaşık 20 kişinin adının listede olduğu belirtiliyor. AB ülkeleri arasında Belarus’a yaptırımlar konusunda sert tartışmaların yaşandığı da ileri sürüldü. Özellikle Litvanya ve Polonya gibi ülkeler daha sert kararların alınmasını istedi. Litvanya Dışişleri Bakanı Antanas Linkevicius, kararı “çok sembolik” olarak değerlendirdi ve AB’nin inandırıcılığını kaybetmeye başladığını söyledi. Lukaşenko’nun listede yer almaması gerektiğini savunan ülkeler, bunun diplomatik ilişkilerin kesilmesi anlamına geleceğini dile getirerek karşı çıktılar.

Lukaşenko da AB’nin kendisine karşı yaptırım kararı alması durumunda, Belarus üzerinden AB’ye Rus doğal gazını taşıyan hatları kapatma ve Litvanya limanlarını boykot etme tehdidinde bulunmuştu. AB, Lukaşenko devrilene kadar ilişkileri belli bir dengede görüme niyetinde. 

Yücel Özdemir

AB’nin bir ‘Akdeniz planı’ var mı?

Yücel Özdemir

Belarus’taki olayların arkasında batı yok mu?

Yücel Özdemir

Belarus-Rusya geriliminin perde arkasında neler var?