Kayserili işçiler tepkili: Kıdem tazminatını mezarda mı alacağız?

Abdullah SARIKAYA
Ahmet AKARSU
Kayseri

Kayseri’de tekstil ve metal iş kolunda çalışan işçilerle, servis bekledikleri duraklarda kıdem tazminatının fona devri tartışmalarını konuştuk. Bir yıldır fabrikada çalışan işçiden, 8-10 yıldır çalışan işçilere çoğu fona karşı olduğunu ifade ediyor. Yanı sıra asgari ücretten vergi alınmaması gerektiği de dile getiriliyor. “Fon olabilir” diyen işçi sayısı ise sınırlı sayıda. Bunun sebebini ise “Patrona göre devlet daha güvenilirdir” diye açıklıyorlar.

‘SİGORTALI ÇALIŞMANIN NE ANLAMI KALIYOR?’

İlk görüştüğümüz bir yıllık Karsu Tekstil işçisi fona karşı çıktığını belirterek, “İşçiler kıdem tazminatını ileride ev, araba almak için ya da çocuklarını evlendirmek için kullanıyor. Eğer kıdem tazminatını da elimizden alırlarsa milletin sigortalı işe girmesinin anlamı kalmaz. Emeklilik yaşı 65 oldu zaten. İşçilerin birlik olması gerekir. İşten çıkarılma korkusuyla işçiler birlik olamıyor. İşsizlik sorunu da var. Kimse de buna cesaret edemiyor. Fabrikadaki işçi arkadaşlarımın yüzde 99’u fona karşı” dedi.

Karsu işçisi, “Fabrikada çalışanların çoğu eski işçi olduğu için onlara verilecek ama yeni nesil benim gibi genç işçilere sıkıntılı. Evlenecek olanlar var, hiç yoktan 3600 primi doldurursam kıdem tazminatıyla evlenebilirim diyor. 60 yaşında alacağız galiba kıdemi. Ben 30 yaşındayım 20 yıl çalıştım çıktım. 50 yaşından sonra nasıl çalışacağım ya da hangi fabrika beni alacak? Kıdem tazminatı hakkı benim elimden alınırsa benim için sıkıntılı olur” diye konuştu.

‘İNSANLARIN GÜVENCESİ’

Şirikçioğlu Tekstil’de çalışan 4 yıllık bir işçi “Şu an işçiyi savunan sendika neredeyse yok. Resmen işçiler kaderine terk edilmiş. Devlet de bizi düşünmüyor, çark dönsün, para aksın... Kıdem tazminatının fona aktarılmasının bana hiçbir faydası yok. Bunu yapan hükümet bir gelir yaratma peşinde. Nasıl ki benden kesilen bana gelmiyorsa patronlara gidiyorsa o da aynı şekilde bana gelmeyecek. Bana gelecek ama mezarda mı gelecek? Bana 60-65 yaş üzeri emeklilik vadediliyor. Ben o yaştan sonra zaten bitmişim. İnsanların bir güvencesi var. 20-30 sene çalışayım da o parayı alayım diyor. Ya ev almak için kullanayım ya çocuğum için yatırım yapayım diyor. Bunu da insanların elinden alacaklar. Türkiye’de işçiler adına konuşan bir DİSK’i görüyorum ben, onu da konuşturmuyorlar veya gündeme almıyorlar. Geri kalanlar da satılmışlar” dedi.

‘ARTIK BIÇAK KEMİĞİ KESTİ’

Şirikçioğlu tekstil işçisi şöyle devam etti: “Bireysel davrandığımız için elimizden bir şey gelmiyor. Yine dönüp dolaşıp sendikalara gidiyoruz. Sendikalar da işçi haklarını savunmadıkları için bireysel bir şey yaptığınız zaman hemen sesimiz kesiliyor. Onun için işçiler korkuyor. Korkuyu yenmek için birlik olmak gerekiyor ama insanlar işsiz kalacağız diye korkuyor. Ekonomik kriz var. Her şey üst üste geliyor. Borçsuz kredisiz insan yok şu an. Herkes kredi kartı batağı içerisinde… Deniliyor ya ‘Avrupa bizi kıskanıyor’ diye. Biz gerçekten iyi durumda değiliz. 3 aylık pandemi sürecinde çalışmadım. Zaten normal maaşımızla kendimizi döndüremiyorduk, bu pandemi sürecinde geçinemediğim için devletten 5 bin liralık kredi aldım. Şu dönemde işçiye hiçbir destek yokken, işçinin omzuna devamlı vergilerle yük biniyor. İşçiler kaldıramadığı yükün altında daha da eziliyor. Bizim birlik olmamız lazım artık. Ülke işçilerin sırtından geçiniyor, çark işçiler sayesinde dönüyor. Artık yeter diyoruz bıçak kemiğe dayandı, kemiği kesmeye başladı.”

‘MHP’YE OY VERDİM ŞİMDİ ELLERİMDEN DAVACIYIM’

“Cumhurbaşkanı Erdoğan’a nakit lazım demek ki” diye söze başlayan başka bir tekstil işçisi, “İşçinin bir tek kıdem tazminatı kaldı. İşçinin elinden onu da alırlarsa işçiyi mahvedecek” dedi. Tekstil işçisi şöyle devam etti: “Hükümeti değiştirmek lazım… 18 senedir başımızda, yapmadığı şey kalmadı. Bütün her şeyi özelleştirdi. AKP’ye hiç oy vermedim. Daha önce MHP’ye oy veriyordum. Şimdi bu ellerden davacı oluyorum keşke vermeseydim diye…”

‘SENDİKA HİÇBİR BİLGİLENDİRME YAPMADI’

Boyteks işçisi Hak-İş’e bağlı Öz İplik-İş’in herhangi bir bilgilendirme yapmamasından şikayetçi olduğunu ifade ediyor. Boyteks işçisi, “İçeriğini detaylı bilmesem de fona kesinlikle karşı çıkıyorum. Çünkü fonlar hiçbir zaman iyi kullanılmadı. Bizi bu kadar ilgilendiren bir konuda sendikalar daha işçilere bilgi vermeli. Ama sendika bir bilgilendirme yapmadı” dedi.

‘VERGİYİ PATRONDAN ALACAKSIN’

Kumtel işçisi ise “Bugün işten çıkarılan biri aldığı kıdem tazminatıyla geçiniyor. Kıdem fona aktarılınca vatandaş neyle geçinecek? Bir güvencesi var mı? Faturasını kirasını nasıl ödeyecek? Patronun parasını almıyorsun da neden işçinin parasını alıyorsun? Asgari ücretten vergiyi kaldıracaksın, patrondan vergiyi alacaksın. Asgari ücretli ne kazanıyor ki ondan alıyorsun? Patrondan almaz patrona yardım eder… Neymiş beni çalıştırıyormuş! Beni babasının hayrına mı çalıştırıyor?” ifadelerini kullandı.

‘İŞÇİ HER KOŞULDA KIDEM TAZMİNATINI ALMALI’

Has Çelik’te çalışan genç işçiler ise kıdem tazminatı fonuna ilişkin süreci takip etmemiş. “Bir fikrimiz yok” diyorlar. Süreci takip eden bir Has Çelik işçisi “Fona karşı çıkmalıyız. Hangi işçi ister fon olsun diye. Bir fabrikada 5 yıl çalışıp kıdem tazminatımızı bırakıp gidiyoruz. Neden, çünkü yasa öyle. Ama işçi istediği kadar çalışıp kıdem tazminatını alıp çıkabilir. Bunu konuşacağımıza fonu konuşuyoruz” dedi.