05 Mayıs 2020 00:24

Metin Kahraman: Dersim Katliamı için devletin muhasebe yapacağına inancım yok

Sanatçı Metin Kahraman Dersim Katliamında yaşanan bir olayı Evrensel'e anlattı.

Metin Kahraman | Fotoğraf: Orhan Kurul/Evrensel

Paylaş

Orhan KURUL
Dersim

Dersim Katliamı’na dair yüzlerce derleme yapmış Sanatçı Metin Kahraman ile konuştuk. Kahraman, üzerinden 83 yıl geçen katliamın o dönemki Dersim’in yaşam tarzına yönelik olduğunu belirterek, en çok etkilendiği katliam hikayesini de Evrensel için anlattı: “Ağacın kovuğunda çocuğun yaşadığı vahşet…”  

"HEDEF YAŞAM BİÇİMİYDİ"

Dersim’deki eski yaşam tarzının referans sayılabilecek bir yaklaşım olduğunu belirterek “Verginin olmaması, herkesin kendi mezrasının hem işçisi hem de ağası olması. Yani eski sistemi düşününce, önümüzdeki bu korona hastalığından sonraki süreçte insanlığın çözümü, Dersim’in 100 sene önceki yaşam deneyimini zorunlu kılıyor gibi” dedi. ’38’in işte bu nedenle yaşandığını ve Dersim’in bu nedenle hedef olduğunu belirten Kahraman, “38’deki 30 küsur Osmanlı seferinin Dersim’i hedef haline getirmesinin nedenleri; buradaki insanların yaşam biçimi, kendi tercihleri ve bu yaşam biçimlerini korumaya çalışmasıydı. Kürt, Zaza, Türkmen, Ermeni yekvücut birlikte yaşayabiliyordu. Bugün bizim idealimiz bu değil mi? Biz bunu istiyoruz. Doğanın korunmasını istiyoruz, kültürlerin, inançların yan yana yaşayabileceğini söylüyoruz” dedi.

"38 DENİNCE AKLIMA GELEN VAHŞET"

Kahraman, katliamın tanıklarıyla yaptığı yüzlerce ses kaydının olduğunu hatırlatarak bu kayıtlar sırasında uzun süren hastalıklarının olduğunu da hatırlattı. Kahraman, kendisini en çok etkileyen hikayelerden birini Evrensel için anlattı: “Bremen’de Medet diye bir arkadaş var. Çok yetenekli Dersimli bir arkadaş. Bremen’in 40-50 kilometre dışında çiftlik gibi bir yerde tek başına yaşıyordu. Evine misafir olduk. Kureyşanların Süleyman kolundan kendisi. Zaman zaman buraya gelir. Babasının hikayesini anlattı bir keresinde bana. ’38’de nasıl kurtulduğunu. Sanıyorum Harçik taraflarında bunları topluyorlar, Medet’in babasını da. Körkes’ten alıp götürüyorlar. Harçik’te suyun kıyısında bir makinalı tüfek kurulmuş. Sürekli insanları tarıyorlar, ırmağa bırakıyorlar, orada yakıyorlar. Şimdi sıra bu aileye gelince Medet’in babası da, kafilenin içerisinde kız kardeşi de orada. Bunların kafasını nenesi aşağıya basıyormuş. O hengamede toz duman arasında tarama başlayınca çocuk kaçmış. Hemen orman içerisinde o katliamın yakınında bir ağacın kovuğuna sığınmış. Oraya girmiş, bunu fark edememişler askerler. Ve oradan günlerce o işlemler nasıl yürüyor, nasıl kafileler geliyor taranıyor, nasıl Munzur’a doğru devriliyorlar, bunu görmüş. Artık 1-2-3 en son uyumuş bir süre sonra, rüya görmüş. Askerler gittikten sonra yanmamış cesetlerden birinden tanıdığı bir adamın ceketini çıkarmış. Üşüyor ya ağacın kovuğunda onun üzerine uyumuş. Uyuyunca da rüyasına o ceketini aldığı adam girmiş. 'Seninki can da benimki patlıcan mı?' gibisinden bir şey demiş. Yani ‘Benimki de can niye benden ceketimi aldın manasında.’ Bu ceketi çıkarmış tekrardan, ertesi sabah cesedin üzerine bırakmış. Öyle deli gibi yıllarca Erzincan tarafında ahırlarda çobanlık yaparak yaşamış. 17-18 yaşında Dersim’e dönmüş tekrar, bir çocukmuş yani. Bana ’38 dendiği zaman hep o ağacın kovuğundan bakan çocuğun yaşadığı vahşet geliyor aklıma.”

"MUHASEBE YAPILACAĞINA İNANCIM YOK"

Dersim Katliamı’nı “Bu tıpkı Ermenilere yapıldığı gibi Dersimlilere yapılan da bir soykırımdır.” diye tanımlayan Kahraman şöyle devam etti: “Ve bunun Türkiye halklarının vicdanında değerlendirilmesi, bunun bir katliam olduğunun kabul edilmesi gerekir. Esasen bundan on sene önce iktidar tarafından Dersim açılım süreci de oldu. Hatta Tunceli değişti Dersim oldu. Fakat aradan 5 yıl geçmedi bugün tekrar Dersim tabelası kaldırıldı, Tunceli tabelası geldi. Yine Doğu Perinçek’ten tut çeşitli kanallarda Seyit Rıza’ya ve Dersimlilere hakaretler ediliyor. Ve o yüzden bu devletin bu konularda, Dersim soykırımı hakkında bir muhasebe yapacağına inancım yok ne yazık ki.”

ÖNCEKİ HABER

HDP'li Tülay Hatimoğulları: Koronavirüsten etkilenen minibüs esnafına destek verin

SONRAKİ HABER

İçişleri Bakanlığı genelgesiyle 7 büyükşehire giriş-çıkışta sınırlama kaldırıldı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...