06 Nisan 2020 10:21

İsveç’te koruyucu ekipman sıkıntısının nedeni özelleştirmeler

İsveç’te de sağlıkta özelleştirme salgını krize dönüştürdü. Kamu eczanelerinin özelleştirildiği, koruyucu ekipman ve ilaçların özel şirketlerin elinde olduğu ülkede acil ihtiyaçlar bulunamıyor.

Fotoğraf: Pixabay

Paylaş

Murat KUSEYRİ
Stockholm

İsveç’te koronavirüsün yaygınlaşmasından sonra sağlık personelinin kullanacağı koruyucu ekipman ve ilaçların temininde büyük sıkıntı yaşanıyor. Bazı işyerlerinde sağlık görevlikleri maske ve siperlik kullanmadan çalışmak zorunda bırakılıyor.

Sendikaların işyeri temsilcileri, koronavirüsün personele bulaşmasını engelleyecek koruyucu malzemeler verilmediği için 13 işyerinde iş durdurdu. Ancak devreye giren İş Çevresi Müfettişliği, kararlarının tamamına yakınını iptal etti.

İsveç’in en büyük sendikası Kommunal, Sağlık ve Sosyal Yardım Kuruluna bir mektup yazarak belediye hizmetlerinde koruyucu ekipman skıntısı olduğu uyarısında bulundu. Yaşlıların bakımında çalışan üyelerinin yeterli koruyucu ekipman olmamasından kaygı duyduklarını belirtti.

Sendikanın 2 bin 52 üyesini kapsayan araştırması, yaşlı bakım evlerinde çalışanların yüzde 68’inin, evlerde bakım hizmetinde bulunanların yüzde 75’inin koruyucu ekipman sıkıntısından kaygı duyduklarını ortaya koydu.

KORUYUCU EKİPMAN YETERSİZLİĞİNE GİZLİLİK DAMGASI

İsveç’te koronavirüsün yaygınlaşmasının ardından 71 hastane Sağlık ve Sosyal Yardım Kuruluna depolarında bulunan koruyucu ekipman ve maskelerin miktarını bildirdi ve takviye istedi. 9 Mart’ta rapor haline getirilen bilgiler, gizlilik damgası taşıdığı için kamuoyuna açıklanmıyor.

Dagens Nyheter gazetesinin yaptığı bir anket çalışması, 11 İl Genel Meclisi bölgesinde koruyucu ekipmanın, bunların bazılarında da personelin ve hastalar için yatak sayısının yetersiz olduğunu gösterdi.

21 Mart günü Halk Sağlığı Kurumu, sıkıntısı duyulan malzemeleri temin etme yerine koronavirüse yakalanmış veya yakalandığı varsayılan kişilerin tedavisini yapan sağlık personelin kullanacağı ekipmanla ilgili yeni bir yönetmenliği yürürlüğe koydu.

MASKE KULLANMA ZORUNLULUĞU KALDIRILDI

Yeni yönetmenlikte koronavirüs bağlantılı hastaların bakım ve tedavilerinde personelin siperlik, önlük ve eldiven kullanmasının yeterli olacağı, bazı durumlarda maske kullanılmasına gerek olmadığı belirtiliyor. Sağlık personelinin uzun kollu önlüklerle çalışma zorunluluğu da kaldırılıyor.

Sağlık emekçileri ve hastaların sağlık ve yaşamlarını riske atan yeni yönetmenliğe doktorlar tepki gösterdi.

Çoğunluğu enfeksiyon uzmanı 17 profesör, doçent ve doktor, kaleme aldıkları ortak makalede belirlenen yeni kuralların bilimsel temelden yoksun olduğunu belirterek sağlık personelin yeterli korunmamasının, sağlık sisteminin kapasitesinin düşmesine yol açacağı ve Kovid-19 bağlantılı ölümleri artıracağı uyarısında bulundu.

SAĞLIK EMEKÇİLERİ TEPKİLİ

Sağlık çalışanları da, Halk Sağlığı Kurumunun maske kullanma zorunluluğunu kaldırılmasını protesto etmek için bir Facebook grubu oluşturdu. Kararın geri alınmasını isteyen grubun üye sayısı 60 bine yaklaştı.

İsveç’te sağlık personelinin yanı sıra halkın da maske, dezenfektan ve ateşi ölçen termometreleri bulması imkansız. Neredeyse hiçbir eczanede sağlıkçılar ve halkın ihtiyaç duyduğu bu ürünler bulunmuyor.

Ülkede sadece koruyucu ekipman değil ilaç sıkıntısı da yaşanıyor. 2009 yılında sağ partilerin oluşturduğu koalisyon hükümeti, "eczane reformunu" yürürlüğe koyarak eczanelerin savaş ve kriz sırasında ilaç ve koruyucu ekipman temin etme yükümlülüklerini kaldırmıştı.

ECZANELER TEKELLERE SATILDI

Rekabetin ilaçların bulunmasını kolaylaştıracağını, fiyatları ucuzlatacağını ve hizmetlerin kalitesini yükselteceğini öne sürerek devletin eczanelerini satışa çıkarmıştı.

Eletrolux, Volvo, SKP ve SAS gibi büyük tekelleri denetiminde tutan Wallenberg grubu, IGC ve Priveq şirketleri aracılığıyla 27 eczaneyi 225 milyon krona satın aldı. 3 yıl sonra 600 milyon krona satarak büyük kâr elde etti.

Koruyucu ekipman ve ilaç temin etme görevi özel şirketlere devredildi. Bu şirket ve eczanelerden bazıları daha kârlı olduğu için kahve ve dondurma makinesi satmaya başladı.

2019 sonbaharında söz konusu şirketler temin etmekle yükümlü oldukları ürünleri hastanelere temin etmedikleri için 5 İl Genel Meclisi bölgesinde yüzlerce ameliyat ertelendi.