20 Ocak 2020 11:48

Ankara-İzmir YHT hattında obruk tehlikesi: Bu kez insanlar ölmeden önlem alın

Jeoloji Mühendisleri Odası, Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı üzerindeki köylerde obruklar oluştuğuna dikkat çekerek, önelm alınmasını istedi.

Fotoğraf: DHA

Paylaş

Jeoloji Mühendisleri Odası (JMO), Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren Hattı (YHT) üzerinde bulunan Sivrihisar'ın köylerinde birkaç yıl içerisinde 8 obruk oluşumu meydana geldiğine dikkat çekti. Odanın konuyla ilgili bir rapor da hazırladığı belirtilen açıklamada, obruk oluşumu nedeniyle tren hattında meydana gelebilecek bir faciaya karşı önlem alınması gerektiği uyarısında bulunuldu.

İhmaller nedeniyle Ankara'da 9, Çorlu'da 25 kişinin yaşamını yitirdiği tren facialarına rağmen hâlâ demiryollarına ilişkin uyarılar dikkate alınmıyor. TMMOB'ye bağlı JMO, Ankara-İzmir YHT hattı konusunda bir kez daha uyarıda bulundu. Açıklamada, Eskişehir'in Sivrihisar ilçesinde Sığırcık, Kaldırımköy, Yeniköy ve Göktepe köyleri arasındaki bölgede son birkaç yıl içinde çapları 2 ile 50 metre, derinlikleri ise yarım metre ile 15 metre arasında değişen 8 adet obruk oluştuğuna dikkat çekildi. Arazide gözlem yapıldığı ve uydu görüntülerinin incelendiği belirtilen açıklamada, "Obruk oluşan bu bölgenin, yapımı devam eden Ankara-İzmir Yüksek Hızlı Tren güzergahının Polatlı-Afyon kısmının sadece 1,5 kilometre güneyinde yer alması acil önlemlerin alınmasını gerekli kılmaktadır” denildi.

KONTROLSÜZ YERALTI SUYU KULLANIMI

Konya, Karapınar, Sivrihisar (Eskişehir) başta olmak üzere Karaman, Aksaray, Çankırı, Sivas, Kahramanmaraş, Urfa, Afyonkarahisar, Siirt, Manisa ve İzmir gibi birçok bölgede obruk oluşumları gerçekleştiği belirtilen açıklamada, bunun en temel nedenlerinden birinin aşırı ve kontrolsüz yeraltı suyu kullanımı olduğu ifade edildi.

Ankara-İzmir YHT güzergahının belli bir kısmının da eriyerek obruk oluşumlarına yol açan evaporitik kayaçlar üzerinden geçtiği aktarılan açıklamada, “Yüksek Hızlı Tren gibi önemli bir mühendislik yapısının geçtiği güzergahının bölgesel olarak jeolojik-jeoteknik etütlerinin, obruk oluşumuna kaynaklık eden nedenleri ortaya çıkarılmasını da sağlayacak şekilde yapılması büyük önem taşımaktadır” denildi.

"OBRUK RİSK HARİTASI HAZIRLANIP HALKA AÇILMALI"

MTA Genel Müdürlüğü, DSİ Genel Müdürlüğü ile AFAD Başkanlığının obruk tehlikesi konusunda üniversiteler ve meslek örgütleri ile birlikte belirli bir plan dahilinde ayrıntılı jeolojik, jeoteknik, hidrojeolojik ve mühendislik jeoloji açısından inceleme ve araştırmalarını yaparak "Obruk Risk Haritaları” hazırlanması gerektiği vurgulanan açıklamada, verilerin halkın kullanımına açık hale getirilerek gerekli önlemlerin alınması gerektiği ifade edildi.

Açıklamada, mühendislik yapılarının araştırma, planlama ve yapım süreçlerinin her geçen gün artan obruk oluşumu dikkate alınarak gerçekleştirmesi; Polatlı-Afyon güzergahının obruk oluşumlarının görüldüğü alanlara yakın bulunan bölümlerinde araştırmaların yapılması gerektiğini ifade edildi.

ANKARA'DA DA UYARMIŞTIK

JMO, Ankara-İstanbul arasında yapımı devam eden YHT güzergâhındaki heyelanlar başta olmak üzere jeolojik problemlere dikkat çektiklerini hatırlattığı açıklamasında, “Ancak Devlet Demiryolları Genel Müdürlüğü uyarılarımızı dikkate almamış; bunun sonucunda Bakanlar Kurulu Kararı ile müteahhit firmalara proje yapım bedelinin yüzde 40’nı aşan oranlarda fiyat artışı verilmek zorunda kalınmıştır. Kamusal kaynakları israf eden bu öngörüsüzlük nedeniyle de Ankara-İstanbul YHT (öncelikle Bozüyük-Arifiye) güzergâhı yapım çalışmaları henüz tam olarak bitirilememiştir” denildi.

OBRUK NEDİR?

Çözünebilen nitelikteki (karbonatlı kayaçlar, evaporitler) jeolojik birimler arasında dolaşan yeraltı suyu veya yüzeyden süzülen çeşitli türdeki suların hareketi boşluklar oluşturuyor. Bu boşlukların giderek büyümesi sonucunda, yeraltında büyük mağara veya erime boşlukları meydana geliyor. Ağırlığın taşınamaması sonucunda toprağın aniden çökmesiyle oluşan çukurlara obruk deniyor. (Ankara/EVRENSEL)