Metal işçileri: Grevle gücümüzü gösterebiliriz
Ankara'da bulunan Türk Traktör ve MAN fabrikalarında çalışan işçilerle grev aşamasına gelen sözleşme sürecini konuştuk.
Fotoğraf: EVRENSEL
Hasan KARA
Hande KÖSE
Sema ÖZDAL
Ankara
MESS grup sözleşmesi kapsamında olan Ankara’daki MAN ve Türk Traktör’de çalışan işiler, patronların kendilerine gelince battık bahanesine sarıldığını anlatıyor. Bunun gerçekçi olmadığını ifade eden işçiler, son ana kadar üretime yönelik eylemlerin olması gerektiğini söylüyor. Türk Metal’in aldığı grev kararının uygulanmaması ya da olası bir yasak durumunda ise uyanık olmak gerektiğini belirten işçiler, “Grevi uygularsak patronlar gücümüzü görmüş olur” dedi.
MAN fabrikasında çalışan bir işçi, “Bu süreç patronların istediği gibi bitmemeli. Teklif oranı gerçekten çok komik. Yüzde 8 ve 3 yıllık sözleşme, bizim alacağımız maaşların 3 senenin sonunda asgari ücretin kesinlikle altında kalacağı anlamına geliyor. Biz de fabrikada bugüne kadar çeşitli eylemler yaptık ama ben en başından beri üretimi etkileyecek eylemler olması gerektiğini düşünüyorum. Bu nedenle grev kararının alınması önemliydi, grevi yaparsak patronlar gücümüzü görmüş olur. Ama geçen sefer olduğu gibi grev yasaklanabilir, buna karşı işçinin uyanık olması lazım” diyor.
"EN UFAK HOMURDANMA BİLE PATRONU KORKUTUYOR"
MAN fabrikasından başka bir işçi, fabrikada yaşananları şöyle anlatıyor: “Maaşlardan bu ay vergi kesintisi daha düşük olması gerekirken, yüksek oranda kesildi. Fabrikada herkeste bir homurdanma baş gösterdi. Neredeyse üretimi durdurma noktasına gelindi. Bunu duyan patronlar hemen müdahale etti ve aradaki farkın ay sonuna kadar hesaplara yatacağını duyurdu. En ufak homurdanma bile patronları korkutuyor. Bir otobüs az çıksa, bir buçuk milyona yakın kaybı olacak. O yüzden bu grev kararı eğer uygulanırsa bence işçi hak ettiğini alma noktasında biraz daha iyi bir zam elde eder.”
"GÜNDE 13-14 MİLYON KAZANDIRIYORUZ"
Bir MAN işçisi de “Ben en başından beri Türk Metal’in yüzde 26’lık teklifini de yetersiz buluyorum. Bana göre en az yüzde 30 olmalıydı, çünkü patronların kârı ile bu zam oranı kıyaslanamaz bile. Günlük en az 13-14 milyon lira kazandırıyoruz, işçiyi zaten ucuza çalıştırıyorlar. Ama patronların teklifinin hem 3 yıllık olması hem de yüzde 8 gibi bir rakam olması işçiye nasıl bakıldığını gösteriyor. Umarım çok düşük bir orana imza atılmaz ve 3 yıllık olmaz. Öyle bir durumda, fabrikada özellikle genç arkadaşların çok büyük tepki gösterecek” dedi.
"500 BİNİNCİ MOTORU ÜRETTİK AMA HÂLÂ ZARARDAYIZ DİYORLAR"
Türk Traktör fabrikasında çalışan bir işçi de bugüne kadar yapılan eylemlerin çok mantıklı olmadığını söylüyor. Eylemlerin üretime etki etmediğine dikkat çeken işçi, şöyle devam ediyor: “Patron da ciddiye almıyordu. Sanki böyle sendikayla işverenler çoktan belirlemiş rakamı, bakın her şeyi yaptık, toplantılar, eylemler her şey tamam demek için iş yapıyorlar, diye düşünüyorum. Grev kararı böyle olmaz umarım. Fabrikalardaki çarkları biz döndürüyoruz, o zaman sesimizi daha güçlü duyurmamız lazım. Sendikaya da çok güvendiğimi söyleyemem.”
Geçenlerde Türk Traktör’ün 500 bininci motorun üretimi için yaptığı kutlamayı anlatan işçi, “Oradaki konuşmalarda durumun iyi olduğunu söylediler. Kimsenin battığı yok yani, iş bize gelince battıklarını söylüyorlar. Diyorlar ki ‘Hiçbir sektör sizin beklediğiniz oranda yüksek zam almadı.’ Yüksek zam diyorlar da suya, elektriğe, gaza inanılmaz zamlar yapılmış, çaya bile yüzde 60 zam gelmiş. O yüksek dediğiniz zammı zaten bizden kat kat geri alıyorsunuz. Elimizde bir şey kalmıyor” dedi.
"KAZANMAK İÇİN HER ŞEYİ YAPACAĞIZ"
Ankara’da memurluk dışında Türk Traktör gibi büyük fabrikalarda işçi olmanın prestijli bulunduğunu belirten bir başka işçi, “Gece gündüz çalışıyoruz, fabrikada üretim iyi durumda ama yüksek üretip düşük maaş alıyorsak işçinin motivasyonu düşüyor. İşveren kazanıyorsa, bize de pay verecek. Köpeğin önünden bile yemeğini alınca aslan kesiliyor. Artık biz de kazanmak için her şeyi yapacağız. Umarız dünkü Bursa mitingi MESS’e iyi bir mesaj olur” diyor.
"ZENGİNDEN AZ, FAKİRDEN ÇOK VERGİ ALINIYOR"
Patronların zam teklifinin yanı sıra vergilere de tepki gösteren işçi, “Vergiyle alakalı fabrikada herkesten tek tek imza topladık ama sonucu ne olur bilemiyoruz. Vergide adil olunmalı. Zenginden az, fakirden çok vergi alınıyor. Böyle olunca zengin daha zengin, fakir daha fakir hale geliyor. İşte adaletsizlik burada başlıyor” diyor. Ayrıca performans notu sisteminin adaletsizliğini anlatan işçi, “Raporlu günlerimiz primimizden kesiliyor. Bu durum çok adaletsiz. Sendika bu talepleri kabul etmiyor. Bursa mitinginden sonra da iş bitti diye düşünmemek gerekiyor. Biz işi öylece bırakmayız. Sendikanın yanlışlarını görerek birlik olup bu durumu değiştirebiliriz” diyor.
"ESKİDEN SENDİKAYA KÖTÜ BİR ŞEY GİBİ BAKARDIK"
İşçinin eşi de sohbetimize dahil oluyor. Kendisi de başka bir iş kolunda çalışıyor. Eşi Türk Traktör fabrikasında çalışmadan önce sendikaya kötü bir şey olarak bakıyorlarmış. Fakat şimdi bilinçlenerek en kötü sendikanın bile sendikasızlıktan iyi olduğunu düşündüklerini söylüyor.
Bir başka Türk Traktör işçisi de işçilerin birlik olması gerektiğini ve şu anda fabrikada sözleşmeye dair birliğin olduğunu aktarıyor. Genellikle sendika temsilcileri ile iletişim kurduklarını söyleyerek, “Sendikadan haber alıyoruz ve genellikle sendikanın görüşleri doğrultusunda birlik sağlıyoruz. Grevin ertelenebileceğini düşünüyoruz ama grev ertelense bile 3 yıllık sözleşme dayatması ve kazanılmış haklarımızın gasbı söz konusu olamaz. Sendika bunu kabul etmez, etmemeli” diyor.
EVRENSEL'İ OKUYUP ARKADAŞIMA ANLATIYORUM
Bir metal işçisi de gazetemiz Evrensel’in işçiler açısından önemine değiniyor: “Evrensel gazetesi diğer gazeteler gibi çok yaygın değil ama mesela ben okuyorum, okuduktan sonra gidiyorum kuzenime, arkadaşıma anlatıyorum. 1 gazete oluyor, 10 gazete. Böyle böyle yayılması lazım.”
Komşusunun da Evrensel’i okuduktan sonra “Bak bu gazete gerçekleri yazıyor, sen bu gazeteyi oku” diyerek kendisini teşvik ettiğini anlatıyor.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
