2019'da Hakkari ve Siirt'te 2001 esnaf kepenk kapattı, işsizlik arttı

Ekonomik kriz nedeniyle Hakkari'de son bir yıl içinde 337 esnaf, Siirt'te ise 1664 esnaf kepenk kapattı. Konuyu Meclis gündemine taşıyan HDP Milletvekili Beştaş, Bakan Pekcan'a sorular yöneltti.

GÜNCELLENDİ

Fotoğraf: MA

ANASAYFA

GÜNCEL İŞÇİ-SENDİKA BÖLGE

Paylaş

Hakkari Esnaf ve Sanatkarlar Birliği'ne bağlı 337 esnaf, geçtğimiz yıl ekonomik kriz yüzünden iş yerini kapatmak zorunda kaldı. Siirt'te ise 1664 esnaf kepenk kapattı. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, destek verilmemesi durumunda ayakta kalabilecek esnaf sayısının daha da düşeceği uyarısında bulundu. Beştaş, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan'a "Saraya ve kamu kurumlarının lüks harcamaları için aktarılan bütçenin ne kadarlık kısmı Bakanlığınıza aktarılır ise küçük esnaf ve tüccarlar açısından yeni yatırım kaynakları oluşturulabilir?” sorusunu yöneltti.

TEKİN: HAKKARİ'DE 2019 YILINDA 337 ESNAF KEPENK KAPATTI

İran ve Irak sınırında Derecik, Esendere ve Üzümlü sınır kapılarının bulunduğu Hakkari'de Hakkari Esnaf ve Sanatkarlar Birliği Başkanı Muharrem Tekin'in açıkladığı rakamlara göre 2019 yılında 337 esnaf, 2018 yılında 200 esnaf iş yerini kapattı. Tekin, hükümetin siyasi ve ekonomik politikaları sonucu durumun her geçen gün daha da kötüye gittiğini kaydetti.

HALKIN ALIM GÜCÜ DÜŞTÜ

MA'ya konuşan Muharrem Tekin, halkın alım gücünün düştüğünü ifade etti: "Hemen her alandaki bütün ürünlerde yapılan yüksek orandaki zamlar ekonomiyi ciddi anlamda zora soktu. Halkımızın alım gücü düştü. Alım gücü düşünce esnafımız satış yapamaz hale geldi. Bunun sonucunda ciddi bir nakit sıkıntısı ortaya çıktı. Esnafımız çekini ve senedini ödemek için yüksek faizlerle banka kredilerine yönelmeye başladı.”

KREDİ ÇEKMEYEN ESNAF KALMADI

Kent genelinde neredeyse banka kredisi almayan esnafın kalmadığını dile getiren Tekin, "Normalde esnafımız bu kredileri iş yerini geliştirmek amacıyla kullanıyordu. Fakat 2019 yılındaki ekonomik sıkıntılardan kaynaklı esnafımız çekini ve senedini ödeyemez duruma geldi. Kullanılan krediler hep bu ödemeler için kullanıldı. Esnafımız yüksek faizli krediyi ödemekte de büyük sıkıntılar çekiyor” diye devam etti.

İŞSİZLİK ARTIYOR

Yüzlerce esnafın aldığı krediyi ödeyemediği için takibe düştüğüne, iş yerini kapatma noktasına gelen veya kapatan esnafın işçi çıkarmak zorunda kaldığına vurgu yapan Tekin, bu durumun kentteki işsiz sayısını yükselttiğini ifade etti.

BİR YILDA ESNAF SAYISINDAKİ AZALIŞ 2 KATINA YAKLAŞTI

Tekin'in verdiği rakamlara göre; 2018 yılında odaya kayıtlı 200, 2019 yılında ise 337 işyeri kapandı.

2019 yılında 437 esnaf iş yeri açtı, 337 esnaf iş yerini kapatmak zorunda kaldı.

2018 yılında açılan iş yeri sayısı 590 iken, 200 esnaf iş yerini kapattı.

Rakamlara bakıldığında 2019 yılında açılan iş yeri sayısında azalma, kapanan iş yeri sayısında 2 kat artış olduğuna dikkat çeken Tekin, "Bu verdiğimiz resmi verilerin yanı sıra iş yerini kapatıp da esnaf siciline bildirmeyen çok sayıda esnafımızın olduğunu da biliyoruz” diye konuştu.

ESNAF YANINDA KİMSEYİ ÇALIŞTIRAMAZ DURUMA GELDİ

Hakkari genelinde Hakkari Esnaf ve Sanatkarlar Birliği siciline kayıtlı 3 bin 662 esnafın bulunduğunu belirten Tekin, daha önceki dönemlerde birçok esnafın birden fazla işçi çalıştırdığını; ancak son bir yılda ekonomik durumdan dolayı küçülmeye gitmek zorunda kaldığı için işçi çıkardığını söyledi. Tekin, şöyle devam etti: “Kayıtlı esnafımızın yanında ailesini geçindiren, çırak, kalfa ya da başka ünvanlı çalışanlar varken, 2019 yılında bu sayı çoğu yerde bire kadar düştü. Hatta bazı esnafımız artık yanında kimseyi dahi çalıştıramaz duruma gelmiş. Ayrıca bölgenin sosyolojik yapısından kaynaklı onlarca esnafımız kapamayla yüz yüze kalmış, ancak 'Akrabalarım ve dostlarım ne der? Kapatmaya utanıyorum' diyerek, iş yerini zararına açık tutmak zorunda olan esnafımızın da olduğunu biliyoruz.”

Hakkari'nin Organize Sanayi Bölgesi (OSB) olmayan tek kent olduğunu hatırlatan Tekin, bunun istihdama ve ekonomiye olan etkisine dikkat çekti.

TEKİN: 3 SINIR KAPISININ AÇILMASINI TALEP EDİYORUZ

Kentin dışa bağımlı, İran ve Irak’a komşu bir kent olduğunu hatırlatan Tekin, İran'a açılan Esendere Sınır Kapısı'nın A kategorisine alınması kararı olduğunu belirtti. Tekin, "Bu sınır kapısı, sınır ticaret kapısı olarak hizmet vermekte. Ve belli ürünlerde belli bir kota üzerinden ticarete izin veriyor. A kategorisine alınmasıyla birlikte sınırsız ithalat ve ihracatın yolu da açılacaktır. Yine Irak’a açılan Çukurca’nın Üzümlü Sınır Kapısı var. 5 yıl önce açılan bu kapıdan maalesef ticaret yapılamıyor ve sadece insan geçişine izin veriliyor. Bu kapının da biran önce ticarete açıklamasını arzu ve talep ediyoruz" dedi.

2013 yılında Derecik Sınır Kapısının resmen açılışının yapıldığını ancak fili olarak kapalı olduğunu söyleyen Tekin, "Bize göre bu kapının seçildiği yerde sıkıntılar var. Bu kapıyla birlikte 3 sınır kapısının ticarete açılmasının kentimize çok ciddi katkılarını olacağını düşünüyorum” diye konuştu.

BEŞTAŞ: SİİRT'TE 1664 ESNAF KEPENK KAPATTI

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Siirt Milletvekili Meral Danış Beştaş, ekonomik krizle boğuşan Siirt esnafının sorunlarını Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) gündemine taşıdı. Beştaş, Siirt'te ekonomik kriz nedeniyle iflas eden ve kepenk indirmekle yüz yüze kalan esnafların sorunlarını, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan'a sordu.

DESTEK VERİLMEZSE ESNAF SAYISI DAHA DA DÜŞEBİLİR

Beştaş, "Krizin etkilerinin azaltılmasına dönük yürütülen politikalarda artan vergi yükü mağduriyeti katlamaktadır. Vekili bulunduğum Siirt ilinde, yüksek prim ve vergi yükünden dolayı, 2019 yılında kepenk indiren esnaf sayısı 1664 civarı olduğu ifade edilirken, tescil yaptıran dükkân sayısının düştüğü ve esnafların meslek değişikliği yaptığı ifade edilmektedir. Esnaf ve Sanatkârlar Odası’na bağlı 13 odanın verilerine göre, esnaf sayısı düşmeye devam ederken, destek verilmemesi durumunda 4 bin 636'ya düşen esnaf sayısının daha da düşmeye davam edeceği belirtilmektedir. İçinde bulunduğumuz ekonomik krizden kaynaklı olarak işyeri kiraları başta olmak üzere masrafların ve fiyatların artmasına mukabil halkın alım gücü düştüğü için esnaf, yatırımlarını kurtaramayacak düzeye gelmiştir. Diğer yandan yurttaşın da en temel ihtiyaçlarından dahi taviz verdiği gözlemlenmektedir" diye konuştu.

BAKAN PEKCAN'A SORULAR

Beştaş’ın, Bakan Pekcan'ın yanıtlaması istemiyle yönelttiği sorular şöyle oldu:

"Yürüttükleri faaliyetler kapsamında ekonomik kazanımı çok olanla az olanın aynı vergiyi ödemesi adil midir?
Esnafların ekonomik krizden etkilendikleri faktörlerden en önemlisi artan vergi yükü olup, yurttaşlardan çeşitli kalemlerde toplanan verginin düşürülmesi ve vergi adaletinin sağlanması için bir çalışma yürütülecek midir?
Siirt ilinde esnafların işlerini yürütebilmesi için destek sağlanmasına yönelik çalışmalar yapılacak mıdır?
Türkiye genelinde iflas eden, işyeri kapatan esnaf sayısı nedir? Bu verilerin yıllara, illere ve sektöre göre dağılımı nedir?
Siirt ili özelinde ve Türkiye genelinde iflas eden yahut işyerini kapatmak zorunda kalan esnafın sorunlarına dönük bir çalışma yürütülmüş müdür? İflas yahut işyeri kapatma durumunun sebepleri nelerdir? Bu sebepler tespit edilerek, bu konuda detaylı bir çalışma ne zaman gündeminizde olacaktır?
Ekonomik krizden ötürü oldukça zor durumda olan esnafın mağduriyetinin giderilmesi için hangi önlemler alınmaktadır?
Saraya ve kamu kurumlarının lüks harcamaları için aktarılan bütçenin ne kadarlık kısmı Bakanlığınıza aktarılır ise küçük esnaf ve tüccarlar açısından yeni yatırım kaynakları oluşturulabilir?” (İŞÇİ-SENDİKA SERVİSİ)

SİİRT BELEDİYESİ'NDEN İCRA AÇIKLAMASI

Siirt Belediyesi binasının görüntüsü — Fotoğraf: MA

Habertürk'ün internet sitesi, 14 Ocak tarihinde "HDP'li Siirt Belediyesine icra şoku" başlığı ile haberi geçerken, Milliyet'in internet sitesi "Kamuoyunda Jet Fadıl olarak tanınan Fadıl Akgündüz, kendi imkanlarıyla yaptıracağını belirttiği Siirt Belediyesi hizmet binasının kalan 5,5 milyon lira borcunu ödemeyince, binayı yapan firma tarafından belediyeye icra takibi başlatıldı" haberini paylaştı. Milliyet haberin sonunda ise "Konuyla ilgili HDP'li Siirt Belediyesi'nden ise açıklama yapılmadı" ifadelerine yer verdi.

Ancak Siirt Belediyesi belediyenin internet sitesinden açıklama yayımladı. "Belediyemize Yönelik Bir İcra İşlemi Yoktur" başlığı ile yayımlanan açıklamada çıkan haberlerin asılsız olduğu belirtildi. Belediyeden yapılan açıklama şöyle:

”Bahsi geçen icra dosyasıyla ilgili olarak Gaziantep İcra Müdürlüğü’nün 2019/44105 esas sayılı dosyasının ödeme emri 03/04/2019 tarihinde belediye başkanlığımıza tebliğ edilmiştir. Bunun üzerine avukatlarımız aracılığıyla icra dosyasına itiraz edilmiş olup icra takip dosyası durmuştur. Ayrıca yapmış olduğumuz araştırmalar sonucunda belediye başkanlığımız ile icra dosyasının alacaklısı olan, Altan Akhan arasında herhangi bir eser veya yapım sözleşmesi olmayıp belediye başkanlığımızdan da herhangi bir alacağı da bulunmamaktadır. Ayrıca yapıldığı belirtilen belediye hizmet binasının yapımı ile ilgili olarak Siirt Belediye Başkanlığınca alınan 02/07/2012 tarih ve 108 No’lu meclis kararında Jetpa Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sayın Mehmet Fadıl Akgündüz sahibi olduğu Caprice Gold Gayrimenkul Yatırım ve İnşaat Ticaret Limited Şirketi tarafından yapılacak olan hizmet binasını Siirt Belediyesi’ne bağış olarak kabul edilmiştir. Ayrıca Caprice Gold Gayrimenkul Yatırım ve İnşaat Ticaret Limited Şirketi hibe yolu ile yapmayı kabul etmiştir. Belirtmiş olduğumuz gibi Siirt Belediye Başkanlığı ile icra dosyası alacaklısı olan Altan Akhan arasında herhangi bir alacak veya yapım ihale sözleşmesi bulunmamaktadır. Belirtilen haber asılsız olup hiçbir doğruluk payı yoktur."

BELEDİYE GELİR-GİDER TABLOSUNU BELEDİYE BİNASINA ASMIŞTI

Halkların Demokratik Partisi (HDP) yönetimindeki Siirt Belediyesi, 12 Ocak'ta 9 aylık gelir-gider tablosunu belediye binasına asmıştı. “Şeffaf ve hesap verilebilir belediyecilik anlayışımız gereği bütçe gelir giderlerimizi halkımız ile paylaşıyoruz” başlıklı pankartta, 11 Nisan 2019 ile 31 Aralık 2019 tarihleri arasındaki gelir ve gider tablosu detaylarına yer verildi. Belediyenin bu aylar içerisindeki gelirinin 96 milyon 345 bin 871 TL, giderinin ise 97 milyon 404 bin 513 TL olduğu belirtildi.

HDP'li Eş Başkanlar Berivan Helen Işık ve Peymandara Turhan "Şeffaf belediyecilik anlayışıyla Siirt Belediyemizin hisse, gelir-gider bilgilerini siz değerli halkımızla paylaşmaya devam edeceğiz” açıklaması dedi. (Siirt/MA)