Sağlıkta ‘Dormofol’ krizi: Anestezi endişesi sürüyor

Meltem AKYOL
İstanbul

Isparta Şehir Hastanesinde endoskopi ve kolonoskopi yapılan 8 hastadan birinin anestezi ilacı “Dormofol” nedeniyle hayatını kaybettiği iddiaları sonrası Sağlık Bakanlığı, ‘çok acele’ kodlu bir yazı göndererek ilacın kullanılmasının durdurulması talimatını verdi. Bunun üzerine bir açıklama yayımlayan İstanbul Tabip Odası (İTO) Bakanlığın detaylı bilgi vermesi gerektiğini belirtti. Çağrı üzerine Bakanlıktan açıklama yapıldı ancak talep edilen bilgiler, yine açıklamada yoktu. Bakanlık, açıklamasında ‘endişelenmeyin’ derken İTO Genel Sekreteri Osman Öztürk, “Isparta’da yaşanan vakanın ne olduğu açıklanmalı, Bakanlık varsa raporlar bunların sonuçlarını açıklamalı” diye konuştu.

SAĞLIK BAKANLIĞI “ÇOK ACELE” DURDURDU

Sağlık Bakanlığı Isparta Şehir Hastanesinde endoskopi ve kolonoskopi yapılan 8 hastadan birinin “Dormofol” denilen anestezi ilacı nedeniyle hayatını kaybettiği iddiaları sonrası, 81 ilin sağlık müdürlüğüne “çok acele” ibareli yazı göndererek, ilacın kullanımının durdurulması ile iadelerinin yapılması yönünde talimat verdi.

Bakanlığa bağlı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) Başkanı Hakkı Gürsöz tarafından 9 Ocak günü il sağlık müdürlüklerine gönderilen yazıda, “Dormofol yüzde 1 İ.V. İnfüzyonluk/Enjeksiyonluk Emülsiyon İçeren Ampul” ve “Dormofol yüzde 2 İ.V. İnfüzyonluk/Enjeksiyonluk Emülsiyon İçeren Ampul” adlı ürüne satış blokajı uygulandığı bildirildi. Yazıda, söz konusu ilaçlar hakkında inceleme ve analiz sürecinin başlatıldığı bilgisi verilerek, bu ilaçların kullanımının durdurulması talimatı verildi.

“BAKANLIK SORU İŞARETLERİNİ GİDERMELİ”

Bakanlığın gönderdiği yazı sonrası Isparta dışında İstanbul ve Kocaeli’de de “Dormofol” kaynaklı sorunların yaşandığı iddia edildi. İddiaları sormak üzere aradığımız İstanbul Tabip Odası (İTO) Genel Sekreteri Osman Öztürk, kendilerine ulaşan bir bilgi olmadığını söyledi. Öztürk, bakanlığın bu konuda açıklama yaparak kafalardaki soru işaretlerini gidermesi gerektiğinin altını çizerek, “Isparta’da yaşanan vakanın ne olduğu açıklanmalı, Bakanlık varsa raporlar bunların sonuçlarını açıklamalı” dedi.

İTO: İDDİALAR HASTALAR ARASINDA KORKUYA YOL AÇIYOR

Önceki akşam saatlerinde İTO ise konuya ilişkin açıklama yayımladı. Isparta Şehir Hastanesinde gündeme gelen iddiaların hatırlatıldığı açıklamada, şu ifadelere yer verildi: “Propofol’ etken maddeli ilaçlar sadece endoskopi/kolonoskopi için değil anestezide yaygın olarak kullanılan ilaçlardır. Isparta Şehir Hastanesiyle ilgili haberler/iddialar konusunda resmi yetkililerin şimdiye kadar herhangi bir açıklamada bulunmamaları bu haberlerin diğer illeri de kapsayacak şekilde katlanarak yayılmasına sebep olmakta ve anestezi uygulanacak hastalarımız arasında yaygın endişe ve korkuya yol açmaktadır. Sağlık Bakanlığını bir an önce konuyla ilgili olarak kamuoyuna açıklama yapmaya davet ediyoruz.”

BAKANLIĞIN YENİ AÇIKLAMASINDA ISPARTA İDDİASININ YANITI YOK

Tartışmalar devam ederken Sağlık Bakanlığından önceki akşam 21.00 sıralarında yeni bir açıklama daha geldi. Bakanlık Isparta’da bir kişinin bu ilaç nedeniyle öldüğü iddialarına ilişkin herhangi bir bilgi verilmedi Açıklamada, “Endoskopi ve kolonoskopi esnasında kullanılan propofol etken maddeli anestezi ilacının belirlenmiş serileri ile ilgili olarak daha önceden Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) tarafından, kurumun internet sitesinde sağlık çalışanlarına yönelik duyurular ilan edilmiştir. 9 Ocak 2020 tarihli resmi yazıda il sağlık müdürlüklerine daha önceden yapılmış uyarılar hatırlatılarak, İlaç Takip Sistemi (İTS) üzerinden satış engeli uygulanan serilerin kullanılmaması gerektiği belirtilmiştir. İlaç takip sistemi ile her kutu ilacın imalattan satışa kadar tüm seyri takip edilmektedir. Bu sistem sayesinde satış ve kullanım blokajı uygulanan ilaçların sağlık kuruluşlarımızda kullanılması mümkün olmadığından vatandaşlarımızın endişe duymasını gerektirecek bir durum bulunmamaktadır” denildi.

UYUZ, DOMUZ GRİBİ, MENENJİT: BAKANLIKTAN HEP AYNI TAVIR

İstanbul Eczacı Odası Başkanı Cenap Sarıalioğlu ise çok sık kullanılan bu anestezi ilacının eczanelerde satışı yapılan bir ürün olmadığını söyledi. Sarıalioğlu, “Biz detayını bilmiyoruz. Bir soru işareti olmasa geri çekilmezdi. Sağlık Bakanlığının ‘geri çekme’ işlemi yapması iddianın doğru olduğunu gösteriyor” diye konuştu.

Sağlık Bakanlığı neden doğru bilgilendirmeye yapmıyor sorusuna da yanıt veren Sarıalioğlu, adeta isyan etti: “Biz 1 aydır belki 30 kere ‘İstanbul’da uyuz vakalarında artış var, ilaç sıkıntısı çekiyoruz’ diyoruz. Sağlık Bakanlığı ‘Uyuz ilaçlarında sıkıntı yok’ diye açıklama yapıyor. Artış tam gaz devam ediyor, hâlâ biz ilaç bulmakta sıkıntı çekiyoruz. Tam da sizin sorduğunuz şey, Sağlık Bakanlığı niye doğru bilgilendirmeyi yapmaz, çünkü Bakanlık için bu ‘zaaf’. Bakın uyuzu örnek verdik devam edelim, uyuzun bütün verileri Bakanlığın elinde, 6 ay önce uyuz vaka sayısı neydi, şimdi ne, bu ikisine baktığınızda o artışı net olarak görüyor Bakanlık. Ama açıklama yapmıyorlar, artış da devam ediyor işte. Başka bir örnek verelim, bugün domuz gribi ölümleri yaşanıyor, menenjit ölümleri başladı. Ama bir yandan da aşı karşıtlığı devam ediyor, açıklamalar var. Aşı karşıtlığına karşı bir şey yapıyor mu Bakanlık, hayır. Biz ‘İnsanlar domuz gribinden ölüyorlar ilaç yok’ diyoruz, bakanlık duymazdan geliyor.

Bizim işimiz halkı bilgilendirmek. Her kurumun işi bu olmalı, biz ‘Bu ilaç yok’ diyorsak Bakanlığın da ‘var’ diyeceğine, ‘Bu niye yok, nasıl temin edebiliriz’ diye düşünmesi lazım. Ama ‘var’ diye açıklama yapıyor. Daha dün gece Kartal’da nöbetçi bir eczacı arkadaşımız söyledi, Kocaeli’den gelmiş insanlar, orada ilaç bulamadığı için, Kartal’da domuz gribi ilacı soruyor, ilaç yok, bu öldüren bir şey, bakanlık çözmesi gerektiği yerde ya susuyor ya var diyor.

ANESTEZİ İLACI MECLİS GÜNDEMİNDE: SORUMLULAR AÇIKLANACAK MI?

CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, konuyu Meclis gündemine taşıdı.

Konu ile ilgili önerge hazırlayan Murat Emir, bu ilacın kullanımı sonrasında kaç kişinin hayatını kaybettiğini, kaç kişinin de tedavi altına alındığını Bakanlığın açıklamasını istedi.

“Hiçbir vatandaşımızın hayatı ihmaller zincirine kurban edilmemeli” diyen CHP’li Emir, aynı ilaçla ilgili Bakanlığın geçtiğimiz aylarda sağlık kuruluşlarına bildirimde bulunduğunu ama buna rağmen ilacın toplatılmayıp kullanılmaya devam edildiği iddialarının kendisine ulaştığını ifade etti.

“Isparta’daki olay çıkınca Bakanlık durdurma ve toplatma yazısı çıkarıyor. İlaçla ilgili sorun olduğu daha önceden Bakanlıkça biliniyor muydu; biliniyorduysa neden insan hayatına mal olması beklendi?​” değerlendirmesinde bulunan Emir, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya “Sorumlular Kim; açıklama yapacak mısınız?​” diye sordu.

Uyuz yayılıyor, mülteciler hedefte, uzmanlar ise uyarıyor: Milliyeti yok, sınıfı var

İstanbul’da uyuz alarmı: İlaç temininde sıkıntı var