21 Aralık 2019 05:03

Trump, Türkiye'ye yaptırım içeren yasa tasarısını onayladı, F-35 teslimi yasaklandı

Trump, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın aldığı için Türkiye'ye F-35 uçaklarının teslim edilmesini yasaklayan yasayı imzaladı.

Fotoğraf: AA

Paylaş

ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye’ye yaptırım yasasını imzaladı. Yasa, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın aldığı için Türkiye'ye F-35 uçaklarının teslim edilmesini yasaklıyor. Ayrıca Ankara’ya yaptırım uygulanması gerektiği söylüyor.

TARİHTEKİ EN YÜKSEK SAVUNMA BÜTÇESİ

ABD Başkanı Donald Trump, 2020 Ulusal Savunma Yetki Yasası'nı (NDAA) imzalayarak, 738 milyar dolarlık ülke tarihindeki en yüksek savunma bütçesini hayata geçirdi.

Noel tatilini geçirmek üzere Florida'ya hareketinden önce Joint Andrews Havalimanında düzenlenen törene katılan Trump, Kongreden kısa süre önce geçen savunma bütçesini imzaladı.

Başkanlığı döneminde her yıl Savunma Bakanlığına (Pentagon) daha fazla bütçe ayırdığını anlatan Trump, bu yılki 738 milyar dolarlık bütçenin bir rekor olduğunu belirtti.

İki F-35 savaş uçağının arasına kurulan sahnede attığı imza ile aynı zamanda ABD Uzay Komutanlığının da kurulduğunu vurgulayan Trump, bunu gerçekleştiren ABD Başkanı olmaktan büyük bir gurur duyduğunu söyledi.

Yasa, Pentagon'a 635 milyar doları temel harcama, 71,5 milyar doları Denizaşırı Muhtemel Operasyonlar fonu, 23,1 milyar doları Enerji Bakanlığı bünyesinde yapılacak savunma ve 8,1 milyar doları diğer savunma harcamaları olmak üzere toplam 738 milyar dolarlık bütçe tahsis ediyor.

Yasayla ABD'nin 100 adet yeni F-35, 150 adet askeri helikopter, 4 adet Virginia sınıfı denizaltı ve bir savaş gemisi temin etmesi ve askeri personele son 10 yılın en büyük zammının verilmesi öngörülüyor.

SAVUNMA BÜTÇESİNDE TÜRKİYE YAPTIRIMI

Yasanın Türkiye ile ilgili kısmında, Ankara'nın S-400 hava savunma sistemlerini alım işlemlerine devam ettiği gerekçesiyle Türkiye'ye F-35 uçaklarının teslim edilmemesi öngörülüyor. Aynı zamanda Türkiye'ye ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırım Yoluyla Mücadele (CAATSA) Yasası kapsamında yaptırım uygulanması gerektiği belirtiliyor.

Bütçenin, "Ulusal Savunma Stratejisi Kapsamında Modernizasyon Programları" kısmında da Türkiye tarafından sipariş edilen uçakların alımı için 440 milyon dolarlık fon ayrılacağı kaydediliyor. Yasada, Türkiye'nin F-35 programından çıkarılması gerektiği de vurgulanıyor.

Yasa, Pentagon'a, F-35 üretim bantları olan Lot 12, 13 ve 14 kapsamında, Türkiye'nin siparişlerini en üst seviyeye çıkararak üretime sokması ve ABD Hava Kuvvetleri için yapılandırılarak satın alması için ek fon sağlıyor.

RUSYA ORTAKLI TÜRKAKIM'A YAPTIRIM

Yasada, Rus enerji ihracatına katkı sağlayan enerji boru hatlarının inşasında çalışan bazı gemi şirketlerine yaptırım uygulanması şartı da getiriliyor.

Bütçede, "Bu yasanın kanunlaşmasından sonraki 60 ve sonraki her 90 günde Dışişleri Bakanlığı, Hazine Bakanlığına danışarak Kuzey Akımı 2 ve TürkAkım projeleri veya bu projelerin yerine inşa edilecek diğer projelerin inşası için deniz seviyesinden 100 fit ve üzeri derinliğe boru hattı döşeyen gemilerin tespitine ilişkin raporu, ilgili kongre komitelerine sunacaktır." hükmü bulunuyor.

Bu projelere gemi sağlayan yabancı kişi ve kuruluşların da yaptırım için tespit edilmesi gerektiği vurgulanıyor.

KIBRIS CUMHURİYETİNE AMBARGOLAR ŞARTLI OLARAK KALDIRILIYOR

Yasada, Türkiye'yi ilgilendiren diğer bir nokta ise Kıbrıs’ın güneyini yöneten Kıbrıs Cumhuriyeti’ne yönelik silah ambargolarının kaldırılması oldu. Yasa, söz konusu ambargoların kaldırılmasını öngörse de Rum kesimine silah satış ve transferlerine sınırlamalar getiriyor.

Buna göre ABD yönetimi, Rum yönetiminin "para aklama denetimleri konusunda ABD ile çalıştığını" ve "Rus askeri gemilerinin adaya bakım ve yakıt ikmali için demirlememesi için gerekli adımları attığını" Kongrenin ilgili komitelerine teyit etmediği sürece ambargolar kaldırılmayacak.

Yasada dikkati çeken diğer bir detay ise Suriye'de "taramadan geçmiş gruplara verilen askeri yardımlara" ilişkin tespitler oldu.

ABD, her yıl savunma bütçesinde "SDG"ye 500 milyon dolar civarında askeri yardım fonu tahsis ediyordu. Bütçede IŞİD ile mücadele kapsamında Irak için 645 milyon dolar askeri destek fonu ayrılırken, Suriye kısmında Savunma Bakanının gerekli gördüğü miktar, yardım tipi ve verilecek grubu Kongreye yazılı bildirmesi gerektiği belirtilerek tutar paylaşılmadı. (AA)