Akademisyen Aslı Odman: Meslek hastalıklarına bağlı ölümlerin üstü örtülüyor

Dünyada meslek hastalıklarından kaynaklı binlerce insan hayatını kaybederken SGK’nin verilerine göre, Türkiye’de 2013 yılından bu yana meslek hastalıklarından kaynaklı ölüm vakası yok. Konuyu yakından takip eden Akademisyen Aslı Odman ise ölümlerin üstünün örtüldüğünü ifade etti.

İşyerlerinde işçi sağlığına zararlı kimyasal ve fiziksel etkenlerin neden olduğu hastalıklar olarak tanımlanan “meslek hastalıkları” sonucu dünyada her yıl binlerce insan hayatını kaybediyor. Uluslararası Çalışma Örgütünün (ILO) tahminlerine göre, dünyada her yıl 1 milyon 200 bin kişi meslek hastalığına yakalanırken, bu rakam Dünya Sağlık Örgütü (WHO) araştırmalarına göre 11 milyon kişi.

Yakalandıkları meslek hastalıklarından kaynaklı her yıl hayatını kaybedenlerin sayısı ILO’ya göre 498 bin kişi iken, WHO’ya göre 700 bin kişi.

Türkiye’de ise meslek hastalıklarından kaynaklı ölümlerin verileri Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yayımlanıyor. Ancak SGK’nin verilerine göre 2013-2018 yılları arasında meslek hastalıklarından kaynaklı hiç ölüm vakası yok.

2013 yılından önceki dönemlerde ise rakamın 1 ile 10 arasında değiştiğini belirten Akademisyen Aslı Odman, bu rakamların gerçeği yansıtmadığını, meslek hastalıklarından kaynaklı ölümlerin üstünün örtüldüğünü söylüyor.

İşçi Sağlığı ve Güvenliği (İSİG) Meclisinin verilerine göre, Türkiye’de yılda en az 2 bin kişinin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiğine dikkat çeken Odman, “Uluslararası literatürde bir ülkenin sınırları içerisinde yaşanan ölümlü iş kazalarının 1 ila 12 katı kadar da meslek hastalığından dolayı ölüm gerçekleşiyor” dedi.

"EN AZ 9 BİN ÖLÜM"

Meslek hastalıkları konusunda veri oluştururken kanser tanısı verilerinin de kullanıldığını kaydeden Odman, “WHO’nun en son 2017 yılında paylaştığı verilere göre, Türkiye’de o sene 148 bin yeni kanser teşhisi konulmuş ve 90 bin kişi de kanserden kaynaklı hayatını kaybetmiş. Yine WHO verilerine göre bu ölümlerin yüzde 10’u meslek hastalığına bağlı kanser hastalıkları. Yani en az 9 bin ölümün meslek hastalıklarına dayalı kanser olduğunu söylememiz gerekiyor. Bu sayı sadece kanser nedeniyle yaşanan ölümler... Başka nedenleri de hesaplarsak sayı daha da yükselecektir” diye konuştu.

"HASTANELER YETERSİZ"

Türkiye’de sadece 3 tane meslek hastalıkları hastanesinin bulunduğunu hatırlatan Odman, “35 milyonluk iş gücüne sahip bir ülkeyiz. Müşteri, hasta garantisi verilen şehir hastanelerine yapılan kamusal harcamaları düşündüğünüzde 3 tane hastane yetersiz. Ortaya çıkan toplumsal sorunlarda, devletin yükümlülüğünü yerine getirmediğini de görüyoruz” diye konuştu.

İşyeri hekimlerinin ise patrondan maaş aldığını belirten Odman, “İşyeri hekimleri meslek hastalığı tanısını koymanın, işverene maddi ve hukuki yükümlülük çıkaracağı için kendilerine oto sansür uyguluyor. Çünkü meslek hastalığı teşhisi koyan birçok işyeri hekimi arkadaşımız işlerinden çıkarıldı” dedi.

"SENDİKALAR VERİ OLUŞTURMALI"

Meslek hastalıkları konusunda sendikaların atacağı adımın önemine de dikkat çeken Odman, “Meslek hastalıkları ile ilgili sendikaların veri üretmesi gerekiyor. Gerçek bir politikanın başlangıcı olarak örgütlü oldukları işyerlerinde işçilerin hangi malzemeler ile çalıştıkları, hangi ortamda çalıştıkları, çalışma ortamında hangi tozların havada uçuştuğu... Sendikalar bu konularda bir araştırma yapmalı. Endüstri mühendisinin sermaye için yaptığı araştırmayı, sendikaların da emeği korumak için yapması gerekiyor” dedi.

"İKTİDARIN ÇOĞUNLUĞU SEBEBİYLE ADIM ATILAMIYOR"

HDP Iğdır Milletvekili ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Üyesi Habip Eksik ise Mecliste iş güvenliği ve işçi sağlı hakkında verdikleri soru önergelerinin yanıtsız bırakıldığını da dile getirdi. Eksik, “İktidarın çoğunluğu sebebiyle maalesef Mecliste bu konu hakkında somut bir adım atılmadı. Tabii biz muhalefet olarak bu konu ile ilgili olarak elimizden gelen her şeyi yapmaya devam edeceğiz” dedi. (İstanbul/MA)