Berlin Senatosu, özelleştirilmiş konutları fahiş fiyatla geri alıyor

Werner RÜGEMER

Berlin Senatosu Eylül 2019’da önceden özelleştirilmiş 5 bin 800 konutu geri satın aldı. Konutların sahibi olan ADO Properties’e 920 milyon avro ödedi. ADO, Deutsche Wohnen’a ait daireleri 2015 yılında 375 milyon avroya satın almıştı. Yani dört yılda elde ettiği kar yaklaşık 500 milyon avro. Berlin’de emlak firmaları böyle para kazanıyor işte!

SPD ve Sol Parti’den oluşan senato geri alım ile kiraları sınırlandırdığını iddia ediyor. Senato halkın baskısı altında. Bir şeyler yapması zorunlu. Ancak yapılan şey oldukça şüpheli. Şehre ait konut firması Gewobag, 700 milyon avroluk borç tahvili kullanarak 920 milyon avro alım bedeli ödedi. Borçlanmayı Bavyera ve Baden Württenberg eyalet bankaları sağladı. Sigorta şirketleri, servet yöneticileri ve emeklilik fonları gibi 100’ün üstündeki kurumsal yatırımcı sıraya girmişti. Herkes pay alamadı. Kredinin süresi 2059’a kadar. Bu nedenle bankalar şimdiye kadar verdikleri en büyük ve en uzun vadeli emlak kredisini vermekten büyük sevinç duyuyorlar.

35 BİNE SATIP 160 BİNE SATIN ALDILAR!

Hatırlatmak için: 2004 yılında SPD/PDS’den oluşan senato, kamuya ait konut firması olan GSW’nin 65 bin konutunu “çekirge” Whitehall ve Cerberus firmalarına 2 milyar avroya sattı. Bu sayede Berlin bütçesinin tamir edilmesi hedefleniyordu. Bundan bir şey çıkmadı. Tabi ki konut başına 30 bin 700 avro gibi çok düşük fiyatla satıldığı için!

Şimdi senato geri alırken konut başına, yatırımcılar kar edebilsin diye, tam beş katını ödedi: 160 bin avro. Çılgınca değil mi?

Sadece birkaç yıl içinde, ADO Berlin’de 24 bin daire satın aldı, büyük ölçüde kredi kullandı. Kendini sevimli ve bir ‘Berlinsever’ olarak göstererek, “Dünyanın en heyecan verici metropolü seni bekliyor” sloganıyla kiracılara yönelik reklam kampanyası başlattı. ADO’da “mükemmel konutu” bulabilirsiniz: Örneğin, Löwenberger sokağında tek odalı mükemmel bir daire, 26 metrekare. Soğuk kirası 489 avro.

ADO, kendini “başkentin kalbinde bir aile şirketi” olarak ifade ediyor. Ancak, ADO’nun kalbi bir aile şirketi gibi değil Avrupa çapında organize vergi kaçakçısı olarak çarpıyor.

ADO A.Ş., Lüksemburg vergi cenneti merkezli bir firma. Finansal katılımı olan ADO Lux S.a.r.l’ın merkezi de Lüksemburg’da. Joysun 1 ve Joysun 2, vergi cenneti Amsterdam’da. Songbird 1 ve Songbird 2 firmaları da isimlerine atfen ötücü kuş olarak Danimarka’daki vergi cennetinde cıvıldıyorlar. ADO 2019 yılı için hissedarlarına yüzde 25’lik bir kâr artışı vaat ediyor.

VERGİ KAÇAKÇILIĞI

Almanya’da da vergi kaçakçılığı var: Berlin ADO Konutları 54 GmbH’ye bölünmüştür. ADO her birinin yüzde 94,90’ına sahiptir. Neden? Bunlar, Almanya’da yasa koyucunun konut spekülatörleri lehine yönelik hisse fiyatlarıdır. Vonovia, Deutsche Wohnen ve ADO, sadece bir blok daire veya bir sıra ev sahibi olan bir GmbH şirketinin yüzde 94,90’ını alırsa yüzde 6 emlak transfer vergisi ödemek zorunda değil çünkü.

Sprengelstraße 39 GmbH, Kanalstrasse 62 GmbH, Florapromenade GmbH, Berlin’deki ADO-paylı firmalardır. Böylece, ADO bugüne kadar Berlin bütçesinin sırtından milyonlarca avro gelir elde etti. Ve bir sonraki alımlarda da aynı şeyi legal olarak yapabilir. Çılgınca bir şey, değil mi?

Deutsche Wohnen, Vonovia, ADO, Akelius, TAG, Covivio, Grand City Emlakları, BGP, Pears, Adler Emlak, Berlin’de 200 binden fazla daireye sahip. 5 bin 800 konut kızgın taşın üzerindeki bir damla bile değil. Berlin eyaleti 700 milyon Avro faizsiz devlet kredisi almış olsaydı, onunla kaç tane konut inşa edilebilirdi? 2004’te, SPD/PDS’nin özelleştirme yanılsamasında, SPD’li Maliye Senatörü Thilo Sarrazin’in önerisi üzerine 65 bin GSW dairesi satıldı. O zaman ‘Berlin bütçesi düzeltiliyor’ diye övünmüşlerdi. 2019’da konutların SPD/Sol Parti, yani aynı partiler tarafından geri alımı da tepkileri bastırmaya yönelik popülist bir önlemden başka bir şey değil. Borç freninden söz ediliyor ancak Berlin daha da borçlandı. Kira artışlarına karşı frene basılamayacak. Spekülatörler ellerindeki konutların bir sonraki geri alımını bekliyorlar. Bu çılgınlığı kim durduracak? Bu senato değil tabi ki.

(Çeviren: Semra Çelik)