Yeni vergi düzenlemesi kağıt üzerinde bile zenginlere dokunmuyor

Birkan BULUT
Ankara

AKP’nin “çok kazanandan çok vergi” alınacağı iddiasıyla Meclise sunduğu yeni vergi düzenlemesi bütçedeki deliğe yama dahi olamayacak. Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülen düzenleme ile 6 milyar TL yeni vergi geliri bekleniyor. Düzenleme dijital vergi, konut vergisi gibi gelirler servet sahipleri arasında bile sınırlı bir kesimi kapsıyor. Vergi Uzmanı Nedim Türkmen bütçe açığının kapanması bir yana bir milyar bile toplanamayacağı görüşünde. Bu vergilerin deliğe yama bile olamayacağını belirten Komisyon Üyesi HDP’li Garo Paylan da, denetimler yerine getirilmedikçe yüzde 60 verginin bile işe yaramayacağını vurguluyor. İşçilerin sırtındaki vergi yükünü azaltacak herhangi bir düzenleme ise taslakta yer almıyor.

Dijital hizmet, değerli konut ve konaklama hizmetleri olmak üzere üç yeni vergi öngören, gelir vergisi üst limitini yüzde 35’ten yüzde 40’a çıkaran 45 maddelik yasa teklifi, Plan ve Bütçe Komisyonunda görüşülmeye başlandı. “Çok kazanandan çok, az kazanandan az” vergi alınacağı iddiasıyla gündeme gelen vergi paketinin yıl sonunda bütçe açığını kapatmayacağı, AKP milletvekillerinin itirafıyla bir kez daha görüldü. Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda başlayan görüşmelerde AKP İstanbul Milletvekili Vedat Demiröz, devletin yeni vergi düzenlemesinden 6 milyar TL beklediğini söyledi. 2018 yılında bütçe açığı ise 72.6 milyar TL.

BİNLERCE KONUTU BULUNAN VERGİ VERMEYEBİLİR

Komisyondaki tartışmalara ilişkin Evrensel'e konuşan HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, bu vergilerin deliğe yama bile olmayacağını vurguladı. Paylan, “Değeri 5 milyon TL ve üzerinde olan konutlardan vergi alacağız’ deniyor. İyi de bunlar kağıt üzerinde gerçek değerlerinin onda biri olarak görünüyor. Ayrıca 5 milyon TL değerinin üzerindeki konut sahibinden vergi alınacak ama değerleri 5 milyonun altında görünmesine rağmen binlerce konuta sahip olanlardan vergi alınmayacak” dedi.

VERGİ ARTIŞI VATANDAŞA YANSITILACAK

Tek seferlik gelirler olmasa bu yılki bütçe açığının 200 milyarın üzerinde olduğunu dile getiren Paylan, şöyle devam etti: “Bu düzenleme ile elde etmeyi planladıkları 5-6 milyar TL deliğe yama bile olmaz. Ayrıca alınacak vergiler kâr üzerinden alınacak vergiler değil. Turizm sektöründe alınacak vergiler zaten fiyata yansıtılacak ve bu yük vatandaşa yüklenecek. Özetle; kayıt dışılığın bu kadar yüksek olduğu bir ekonomide isterseniz yüzde 60 vergi koyun yine de bir anlamı yok. Küçük bir azınlığın elinde toplanan servetin, servete duyarlı bir şekilde vergilendirilmesi lazım.”

"BİR MİLYAR BİLE TOPLAYAMAZLAR"

Vergi Uzmanı Dr. Nedim Türkmen, vergi gelirlerinin 9 ayda yüzde 5 arttığını, giderlerin ise yüzde 22 artış gösterdiğini belirterek, “İlk kez vergi gelirleri toplam içinde yüzde 80’in altında, KDV-ÖTV gelirleri ise yüzde 40’ın altına düştü. Adaletsiz vergi düzeni çatırdıyor. Bu yıl bitmeden bu açığı nereden çıkartırız peşine düştüler” dedi. Ancak dijital vergi, konut vergisi gibi gelirlerin oldukça sınırlı olduğunu belirten Türkmen, buradan 1 milyar TL bile gelir elde edilemeyeceği görüşünde.

"10 MİLYON KÂR PAYI OLAN 5 MİLYON BİLDİRİYOR"

Türkmen, “Spor hakemlerinin vergi istisnası kaldırılıyor. Türkiye’de kaç hakem var, bu istisnadan Türkiye’nin ne kadar kaybı var? 10 milyon TL kâr payı alanlar, bunun 5 milyon TL’sini bildiriyor. 10 milyon TL üzerinden geçilen stopaj mahsup ediliyor. Sadece bunu kaldırsalar açığı kapatmak için daha yararlı olur” dedi. Telif gelirleri istisnasının kaldırılmasını da eleştiren Türkmen, yıllık geliri 500 bin TL’yi aşan bir yazarın yüzde 40’lık tarifeye tabi tutulacağına dikkat çekti.

SİGARA VE ALKOL VERGİSİ ŞİRKETLERİN VERGİSİNİ GEÇTİ

Sigaraya da yakında zam gelmesinin beklendiğini belirten Türkmen, ilk 9 ayda alkol ve sigara tüketenlerin ödediği ÖTV’nin, kurumlar vergisi ödeyenlerden daha fazla olduğunu dile getiriyor. Bütçenin en önemli gelir kaynağı olan vergi gelirlerinin ezici çoğunluğunun emekçilerden alındığına dikkat çeken Türkmen, “Türkiye’de vergi düzeni kalmadı. Parayı değil malı takip ediyorlar. Eskisi gibi bir alışveriş, bir fiş noktasına gelindi” diyor.

VERGİ YÜKÜ İŞÇİLERİN SIRTINDA

Vergi gelirlerinin çoğu ücretli emekçilerden karşılanıyor. Türk-İş taslağa ilişkin Meclis Plan ve Bütçe Komisyonuna gönderdiği yazıda, işçiler lehine iyileştirme yapılmasını istedi. Gelir Vergisi tarifesi artışının enflasyonun altında belirlenmesinin mağduriyet oluşturduğuna, işverenler ile aynı oranlarda vergilendirilmelerinin haksız ve adaletsiz bir uygulama olduğuna dikkat çekilen yazıda, asgari ücretliden alınan verginin kaldırılması ve temel tüketim kalemlerinin vergilerinde indirim talep edildi.

HÂLÂ ASGARİ ÜCRETTEN VERGİ ALINIYOR

Evrensel'e konuşan DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da, yeni ekonomi programında da ifade edildiği gibi iktidarın temel politikasının ücretleri düşürmek ve vergi yükünü artırmak, krizin faturasını işçilere yüklemek olduğunu dile getiriyor. Bu yıl asgari ücretin hedeflenen ücret üzerinden belirleneceğinin söylenmesine dikkat çeken Çerkezoğlu, “Vergi paketi de bunu öngörüyor. Hâlâ asgari ücretten vergi alınıyor. Dolaylı vergiler, vergi gelirlerinin yüzde 60’ını oluşturuyor. Ücretlerimizden de ciddi miktarda vergi ödüyoruz” dedi. İşçilerin insanca yaşanacak ücret, vergide adalet istediğini belirten Çerkezoğlu, konfederasyon olarak asgari ücretin belirlendiği aralık ayı sonuna kadar bu talep ile çalışmalar yürüteceklerini söyledi. Bütün bölgelerde bildiri dağıtımıyla başladıkları çalışmanın, örgütlü oldukları yerlerde toplantılar, basın açıklamaları ve mitinglerle devam edeceğini aktardı. Çerkezoğlu sendikalı-sendikasız tüm işçileri ücretine ve geleceğine sahip çıkmaya çağırdı.

PATRONLAR YENİ VERGİLERİ AĞIR BULDU

TÜSİAD tarafından vergi paketi taslağına ilişkin yaptığı açıklamada ise yeni vergilerin ekonomiye ağır yük getireceği ifade edildi. Açıklamada, “Meclise verilen teklif gelir vergisinde öngörülen değişikliklerin yanı sıra, dijital hizmetler vergisi, değerli konut vergisi ve turizm sektöründe konaklama vergisi gibi ekonomimize oldukça ağır yükler getiren yeni vergileri de içermektedir. Bu alanlarda getirilen yeni vergilerin ekonomimizin rekabet gücü, yatırım ortamının öngörülebilirliği ve vergi adaleti açısından çok dikkatli değerlendirilmesi gerekmektedir” denildi.