2020 yılı bütçesinde aslan payı savaşa ve faize

Meclise sunulan bütçe teklifinde savunma ve güvenlik harcamalarına 140 milyar TL’yi aşan kaynak aktarılması öngörüldü. 

Geçen yıl savunma ve güvenlik harcamalarına 102.8 milyar TL ayrılırken, 2020 yılı için öngörülen ödenek miktarı 141.1 milyar TL’ye yükseltildi. Bu rakam bütçenin yüzde 12.8’ine tekabül ediyor.

Savunma ve güvenlik harcamaları kapsamında 2020 yılında en fazla ödenek teklif edilen bakanlık, Milli Savunma Bakanlığı (MSB) oldu. MSB’nin bütçesinin 7.9 milyar lira artışla 53.9 milyar TL’ye yükseltilmesi teklif edildi. 

Emniyet Genel Müdürlüğüne (EGM) için de önümüzdeki yıl 5.8 milyar artışla 38.9 milyar TL ödenek ayrıldı.

2020 yılı bütçesinde yine Milli Güvenlik Kuruluna (MGK) 1.4 milyon artışla 34.7 milyon TL, Jandarma Genel Müdürlüğüne 3.9 milyarlık bir artışla 22.9 milyar TL, Sahil Güvenlik Komutanlığına ise 1.1 milyar TL ödenek teklif edildi.

SADECE ÇÖZÜM SÜRECİNDE AZALMIŞTI

Çözüm sürecinin başladığı 2013 yılında Milli Savunma Bakanlığı (MSB) bütçesinde önceki yıla göre 2.13 milyar artış yaşanmıştı. Çözüm süreci döneminde ise bu nispi düşüş yaşandı. MSB bütçesinde 2014 yılında 1.4 milyar TL, 2015 yılında ise 949 milyon TL artış oldu. Çözüm sürecinin sonlandırılmasıyla birlikte MSB bütçesinde 2016 yılında 3.6 milyar TL, 2017 yılında 2.2 milyar TL artış yaşandı. Bakanlığın bütçesinde 2018 yılında da 63.8 milyar TL ile rekor artış yaşandı.

FAİZE 140 MİLYAR

Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulan Hazine ve Maliye Bakanlığı bütçe teklifinde, bütçenin nerelere harcanacağı da yer aldı. Yeni bütçe teklifine göre gelecek yıl 468.2 milyar liralık bütçe kullanacak Hazine Bakanlığın 2019 yılı için 117.3 milyar lira olan faiz gideri gelecek yıl 140 milyar liraya ulaşacak.

Bakanlık bütçenin büyük bir bölümünü cari transferler için kullanacak. Bunun için bakanlık bütçesinden 300.2 milyar lira ayrıl-dı. Bu kapsamda 61.3 milyar lira görev zararlarına gidecek.

Hazine yardımları için ise 111.3 milyar lira ayrıldı. Hane halkına yapılacak transferler de bakanlık bütçesi içerisin-de önemli bir yer tuttu. Gelecek yıl Hazine ve Maliye Bakanlığı, hane halkına transferler (Eğitim, sağlık gibi alan-larda karşılıksız ödeme) kapsamında 5.7 milyar lira aktaracak. Kâr amacı gütmeyen kuruluşlara yapılan transferler için de 609.7 milyon lira ayrıldı. 

MUSTAFA DURMUŞ’TAN KAYNAK ÖNERİSİ: ASKERİ HARCAMALARI KIS, MUAFİYETİ AZALT

Meclise sunulan 2020 bütçesini değerlendiren Ekonomist Mustafa Durmuş, “Bilinçsiz askeri harcamalardan, israftan kısılmadığı sürece vergiyi istediğin kadar arttır ya da vergiyi adaletli yap, hiçbir anlamı yok” dedi. 

Şirketlere sağlanan muafiyetler sonucu 158 milyar liralık vergiden devletin vazgeçtiğine işaret eden Durmuş, “Bu kadar muafiyet veriyorsan yani 160 milyar TL vergi almıyorsan bari bunun bir kısmını al. Al işte sana 80 milyar TL kaynak. İşte onu yapacağına yeni vergileri koyuyor. Harcamaları halkın üzerine bindiriyorlar, dolaylı vergileri arttırıyorlar, işte bir evi olana lüks diye evini soruyorlar, yeni vergiler koyuyorlar, gelir vergisi oranını 5 puan artırıyorlar. Ama serveti asla vergilendirmiyor-lar ve sermayedardan almadıklarını almamaya devam ediyorlar. Böyle tuhaf bir vergi tasarısı, hatta kanunlaştı. Buna reform falan denmesi de mümkün değil. Çünkü hiçbir iyileştirme getirmeyecektir beraberinde” şeklinde konuştu.

HARCAMALAR DA VERGİ KADAR SORUNLU

Durmuş, bütçenin sadece vergi boyutu değil aynı zamanda kamu harcaması kısmının da önemli olduğunu hatırlatarak, şunları söyledi: “Kamu harcamalarından, bilinçsiz askeri harcamalardan, israftan kısılmadığı sürece vergiyi istediğin kadar arttır ya da vergiyi adaletli yap, hiçbir anlamı yok. Çünkü insanlar bu sefer ‘Ben vergi veriyorum sen bunu nereye harcıyor-sun? Benim için harcamıyorsun’ demeye başlayacaklar. Onun için vergi ve kamu harcamalarını birlikte değerlendirmek lazım. İkisinde de çok ciddi sorunlar var.” (EKONOMİ SERVİSİ)