2019 Eylül enflasyon rakamlarına kim, ne dedi?
Bakan Berat Albayrak'ın "kazanım" dediği enflasyon oranlarına ilişkin iktisatçılar Mustafa Sönmez, Bülent Falakaoğlu ile CHP Milletvekili Aykut Erdoğdu ne dedi?
ARŞİV | Fotoğraf: MA
2019 Eylül ayı enflasyon verileri açıklandı. 12 aylık ortalama enflasyon yüzde 18,27 olurken, eylül ayında enflasyon yüzde 9,26 oldu. Bakan Albayrak, "Enflasyonla mücadelede büyük aşamayı geride bıraktık" dese de iktisatçılar bu rakamın kalıcı olmayacağını ve kasım ayından itibaren yeniden çift haneye çıkacağına dikkat çekti. CHP'li Erdoğdu da "İşçi, memur ve emeklilere düşük zam için tek hane aldatmacası sahnede” değerlendirmesinde bulundu.
ALBAYRAK: ENFLASYONLA MÜCADELEDE BÜYÜK BİR AŞAMAYI GERİDE BIRAKTIK
TÜİK'in açıkladığı eylül ayı enflasyon rakamlarına dair yapılan açıklamalarda pembe tablo çizen tek kişi her zamanki gibi Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak oldu. Albayrak, “Ağustos ayındaki kur ataklarının ardından ekonomide önemli kazanım sağladık. Enflasyonla mücadelede büyük bir aşamayı geride bıraktık” dedi.
October 3, 2019
Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Albayrak'ın açıklaması şöyle oldu: “İlk gün hedeflerimizin başına yazdığımız enflasyonla mücadelede büyük bir aşamayı geride bıraktık. Ağustos ayındaki kur ataklarının ardından ekonomideki en önemli kazanımı sağladık. Ekim ayında %25 seviyesindeki TÜFE’de ve %45 seviyesindeki ÜFE’de tek haneyi yakaladık. Ekonomide arzu ettiğimiz seviyeye ulaşmak için şimdi yeni hedefimiz bu kazanımları koruyarak, enflasyonda %5 seviyesine adım adım ilerlemek. Enflasyonda ve cari dengedeki bu başarıyı, ekonominin tüm alanlarına taşıyacağız. Gece gündüz demeden çalışacak ve sonunda kazanacağız”
SÖNMEZ: YIL SONUNDA YÜZDE 12 OLACAK TÜFE İLE KİMSE TESELLİ BULMASIN
Albayrak ekonomiye ve verilere dair tozpembe bir tablo çizse de rakamları değerlendiren İktisatçı Mustafa Sönmez, geçen yılın eylül ayında enflasyonun yüksek gerçeklemesi nedeniyle bu ayın TÜFE'sinin tek haneye indiğine dikkat çekti ve "Beklediğimiz gibi, TÜFE %1'e yakın arttı. Geçen yılın Eylül ayının yüksek TÜFE'si nedeniyle, yıllık TÜFE 9.26 olarak tek haneye indi. Ekim'de de aynı şey olacaktır. Ama Kasımdan sonra yine çift haneli enflasyon görünür ve yıllığı %12'den az olmaz. YEP de bunu söylüyor zaten" dedi.
Sönmez, sosyal medya hesabından yaptığı değerlendirmesinde "Bugün %9,3 yıl sonunda %12 olacak TÜFE ile kimse teselli bulmasın. Emsal hangi ülkede %3-4'ün üstünde enflasyon var" diye sordu ve ekledi: "Bu haliyle bile Türkiye devasa enflasyon sorunu olan bir ülke. Züğürt tesellisi ile avunmayın"
October 3, 2019
FALAKAOĞLU: VATANDAŞ İÇİN HİÇBİR ANLAMI YOK
"Yıllık enflasyonun yüzde 9’a inmiş olmasının vatandaş için hiçbir anlamı yok" değerlendirmesinde bulunan Evrensel Gazetesi Ekonomi Yazarı Bülent Falakaoğlu da yazısında bunu şöyle açıkladı:
"Zira geçen yılın eylülündeki yıllık oran yüzde 24.52 idi. Bu eylül yüzde 9.26 daha eklendi. Böylece son iki yılın enflasyonu yüzde 36’yı aştı. Ne düşmesi?... ‘Enflasyon düştü’ lafını duyar duymaz vatandaşın sinkaflı cümleler kurması bu yüzden. Geçen yıl eylülü ile bu yılın eylül ayı kıyaslanıp, ‘yıllık enflasyon yüzde 9’ deniyor. Ama gel gör ki Ekim 2018 ile Eylül 2019 arasında ay ay yaşadığımız enflasyonu toplayıp 12’ye böldüğümüzde yüzde 18.27 çıkıyor"
"HEDEF ENFLASYON ÜZERİNDEN ZAM YAPILACAK"
Falakaoğlu yazısında işçiyi, memuru ve emekliyi de uyardı: "Hedef enflasyon üzerinden zam yapılacak. Bu demektir ki sabit gelirli vatandaşlar yoksullaşacak. Örneğin bu yıl 4+4 oranında maaş zammı alan memurlar seneye yüzde 6’lık hedefe göre yüzde 3+3 oranında zam alacak. Son iki yılda sadece elektriğe yapılan zam oranı yüzde 60’ı bulmuşken, iki yıllık enflasyon yüzde 40’a ulaşmışken, memura yüzde 8, yüzde 6 artışlar reva görülecek."
ERDOĞDU: MEMURA, İŞÇİYE DÜŞÜK ZAM İÇİN TEK HANE ALDATMACASI SAHNEDE
CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu da bugün açıklanan enflasyon rakamının gerçekleri yansıtmadığını belirterek, “Zam yağmuru devam ediyor. Ama TÜİK’e göre enflasyon tek haneye düşmüş. İşçi, memur ve emeklilere düşük zam için tek hane aldatmacası sahnede” değerlendirmesinde bulundu.
Erdoğdu, enflasyon rakamlarına ilişkin yaptığı değerlendirmede, bir yılda doğalgaza yüzde 57, elektriğe yüzde 56, benzine ise yüzde 32 zam geldiğine işaret ederek şunları söyledi: “IMF’nin isteği doğrultusunda, kamu çalışanlarına yapılacak zamlarda enflasyona göre kayıpların telafi edilmesi uygulamasından vazgeçerek, beklenen enflasyon oranına göre ücret artışı yapmayı düşünüyorlar. Enflasyon ne olursa olsun açıkladıkları yüzde 5 hedefine göre ücret artışı, ücretlilerin alım gücünde büyük gerilemeye neden olur. Ancak 2019-22 Ekonomi Programında bunu açıkça yazdılar. Şimdi halktan gelecek tepkiyi azaltmak için TÜİK’in de devreye girdiğini ve bir tek hane aldatmacasının sahneye konduğunu görüyoruz. Ancak başta elektriğe ve doğal gaza yapılan zamlar olmak üzere her ürün ve hizmette zam yağmuru devam ediyor. TÜİK’in yaptığı düzenlemeler dahi kar etmeyecek ve biz önümüzdeki aylarda enflasyonun tekrar yükseldiğini göreceğiz.”
"TÜİK, MARKET ZİNCİRİ KURSUN"
TÜİK’in açıkladığı enflasyon ile hayat pahalılığı arasındaki makasın giderek açıldığına dikkat çeken Erdoğdu, şöyle devam etti: “2019 yılında daha önce bölge müdürlüklerinin gözlemlerine göre yapılan fiyat derlenecek iş yerleri tespiti, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın ciro verilerine göre yapılmaya başlandı. Hangi iş yerlerinin ağırlığının ne kadar düştüğü, hangi iş yerlerinin ağırlığının ne kadar arttığına dair sağlıklı bir açıklama yapılmadı. Ucuzluk marketlerinden derlenen fiyatların fazlalaştırılması nedeniyle gerçekleşen düşüşe dair TÜİK nasıl bir düzeltme yaptığını da açıklamadı. Kalite düzeltmesi bağlamında nasıl değişikliklerin yapıldığı da bilinmiyor.”
"TÜFE HESAPLAMASI ŞAİBELİ"
Bu yılın başında yapılan fiyat derleme değişikliğinin etkilerinin bu açıklanan rakamlarla ortaya çıktığını söyleyen Erdoğdu, “TÜİK açıkladığı fiyatlardan satış yaptığı ürünlerin satışını yaptığı bir market zinciri kursun hepimiz oradan alıveriş yapalım. Sadece akaryakıt, doğalgaz ve elektrik zamları ile bunların hayatın diğer alanlarına etkisi düşünüldüğünde, fiyat düşüşü iddialarıyla yapılan TÜFE hesaplamasının şaibeli olduğunu anlamak için konunun uzmanı olmaya gerek yok” dedi.
"EKONOMİNİN KURALLARI YENİDEN YAZILIYOR"
“TÜİK’in enflasyonu cemre gibi, düştü deniyor ama gören yok” diyen Erdoğdu, vatandaşın alışveriş yaparken fiyatların ne kadar arttığını gördüğünü, çok sayıda üründe fiyat artışlarında bir yavaşlamanın dahi söz konusu olmadığını ifade etti. Erdoğdu, “AKP yepyeni bir ekonomi modeli getirdi. Hiçbir ekonomik teoriye ve mantığa uymayan bu modele göre, zam yapınca enflasyon düşüyor, faiz düşünce de enflasyon düşüyor, faiz inince para değer kazanıyor” diye konuştu.
“Geçen sene de Eylül ayında Yeni Ekonomi Programı açıkladılar. Orada da çok sayıda hedeften bahsedildi. Bu sene anlaşıldığı üzere söz konusu hedefler yakalanamadı. Yüzde 5 enflasyon hedefinin gerçekleşmeyeceği, geçen sene koydukları hedefin gerçekleşmemesinden ortaya çıkıyor” diyen Erdoğdu, 2018 yılı sonunda vergi indirimleri ve yönetim sopasıyla çeşitli ürünlerde geçici fiyat indirimleri gerçekleştiğini hatırlattı. Eğer benzer bir şekilde zorla fiyat indirimlerinin bu yılın sonunda tekrarlanmaması halinde kasım ve aralık aylarında enflasyonun hızla yukarı çıkacağını belirten Erdoğdu, “Ne yaparlarsa yapsınlar tek hane aldatmacasını sürdüremeyecekler” dedi. (EKONOMİ SERVİSİ)
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
