Amerikan Halk Ozanı Judy Gorman: Müzik gezegenimiz insanlar gibi evriliyor
Amerikan Halk Ozanı Judy Gorman ile Amerikan halk müziğinin (country) güncel durumu üzerine konuştuk.
Amerikan Halk Ozanı Judy Gorman | Fotoğraf: Evrensel
Ekim KILIÇ
New York
ABD Komünist Partisinin (CPUSA) New York’ta düzenlenen 100. yıl kutlamasında, kısa bir müzik dinletisiyle etkinliği renklendiren Amerikan Halk Ozanı Judy Gorman da vardı. Etkinlikte Gorman ile Amerikan halk müziğinin (country) güncel durumu üzerine konuştuk.
Müzik gezegeninin evrildiğini söyleyen Judy Gorman, siyah ve beyaz müziklerinin karışımlarını ülkenin her köşesinde bulabileceğiniz gibi, "Ben bu müziği sevmiyorum, hayatta dinlemem" ölçüsündeki nefret dolu ifadeleri de bulabileceğimizi söyledi.
DIŞLANMIŞ BİR MÜZİK COUNTRY
Amerika’nın Appalachia Dağları sırasında mevzilenmiş madenci kasabalarının, güneyli tarım emekçilerinin ve orta batılı endüstriyel işçilerin müziği olan, özellikle beyaz kökenlilere hitap eden country müzik, 20’nci yüzyılın siyah isyanını temsil eden rap gibi uzun zaman dışlandı. Özellikle popüler müzik endüstrisinin tüketim kültürü aracılığıyla egemenliğini sürdürdüğü bir dönemde Amerikan müzik kültüründe “bireyci aşk”, “maddi zenginlik” ve “uyuşturucu özgürlüğü”nün temeli olarak sunuldu. Bu nedenle country ve protest rap irili ufaklı sendika merkezli etkinliklere ya da ilerici siyah grupların sınırlarına çekildi.
Country müziğin dışlanmasında bir diğer sebep ise türde yer yer ırkçı söylemlere rastlanmasıydı. Aynı söylemin Amerikan liberal düşüncesinin güneyli ve Appalachiali beyaz fakir emekçileri aşağılamak için "Red Neck", yani “Kızarmış Enseliler” müziği olduğunu söylemesi üstenci bir yaklaşıma sahip olduğunu gösteriyor. "Kızarmış Enseliler" terimi öğlen güneşin altında saatlerce çalışan beyaz emekçilerin güneşten etkilenmesini ifade ediyor. Liberal seçkinciliğin bu söyleminde aslında gizli bir sınıf düşmanlığı saklı.
NEW YORKLU İŞÇİ BİR AİLENİN ÇOCUĞU
Gorman, New Yorklu işçi bir aileden geldiğini, eskiden İngilizce öğretmenliği yaptığını ancak hep bir ses sanatçısı olmak hayalinin olduğunu söyledi. Hayalini dile getirdiğinde “Sen bir kızsın ve kızlar diğer insanlara yardım etmeli ve ne yapmak istedikleri üzerine düşünmemeliler” tepkisiyle karşılaştığını, bir kadın olarak müziğini çok zorlu koşullarda icra ettiğini söyledi. Ancak 20’lerinin sonunda hayallerinin peşinden gitti. Daha sonra 35 yaşındayken Halk Ozanı Pete Segeer’la tanıştığını ve Uluslararası Berlin Festivali’nde çıktıktan sonra hayatının değiştiğini belirtti.
"MÜZİK GEZEGENİMİZ EVRİLİYOR"
Amerikan country ve rap müziğin dışlanmasının sınıfsal ve ırksal kökenlerine dair soru yönettiğimizde Gorman, kolonicilerin bu ülkeyi yerli katliamı ve siyah ve beyaz köle emeği üzerine inşa ettiğini söyledi. Bu anlamıyla bu müzik türlerinin onların müziği duyumsayış şeklini yansıttığını, bir kültür imgesi olduğunu, kim olduğumuzu en derin ruhani ve duygusal seviyede ortaya koyduğunu ekledi.
Country müziğinin eskisi gibi rağbet görüp görmediğine dair sorumuza “Country müziği ölmedi. Müzik gezegenimiz, hayvanlar ve insanlar gibi evriliyor” dedi. Gorman, siyah ve beyaz müziklerinin karışımlarını ülkenin her köşesinde bulabileceğiniz gibi, "Ben bu müziği sevmiyorum, hayatta dinlemem" ölçüsündeki nefret dolu ifadeleri de bulabileceğimizi söyledi.
Tüketim kültürünün ABD’de oldukça hakim olduğunu belirten Gorman, kendisine "Moda değişti, yeni şeyler almalısın, eskisini bırakmalısın" denildiğini, her şeye rağmen kendi müziğini halkın tecrübelerinden yararlanarak halk için oluşturduğunu ifade etti.
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
