20 Eylül 2019 04:34
Son Güncellenme Tarihi: 20 Eylül 2019 11:43

Küresel iklim eylemi | Dünya gençleri ayakta: Kömürü değil, kapitalizmi yakalım

İklim krizine karşı mücadele ve acil önlem alma çağrısıyla kitlesel eylemler yapıldı. Tüm dünyada binlerce genç sokağa çıktı, yöneticileri harekete geçmeye çağırdı.

Köln'deki iklim eyleminde, "Kömürü değil, kapitalizmi yakalım" yazılı pankart taşındı. | Fotoğraf: Evrensel

Paylaş

Tüm dünyada aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 100’ün üzerinde ülkede başta öğrenci gençler olmak üzere milyonlarca kişi “iklim krizi”ne karşı mücadele ve acil önlem çağrısıyla sokağa çıktı. Öğrenci gençler dersleri boykot etti. “Gelecek için Cuma” gençlik hareketinin kararı doğrultusunda Uganda’dan ABD’ye gün boyu dünya sokaklarını milyonlar doldurdu. “Başka bir gezegen yok”, “İklimi değil sistemi değiştir” gibi dövizlerin taşındığı; fosil yakıt üretenlere, tekellere, kapitalist sisteme ve hükümetlere yönelik eleştiri ve tepkilerin öne çıktığı gösteri ve yürüyüşlere çok sayıda kitle örgütü ve sol siyasi örgütlerin yanı sıra kimi ülkelerde sendikalar da katıldı.

Saat farkı nedeniyle ilk eylemler Asya ve Avustralya’da başlarken gün boyu dünya sokaklarını milyonlarca genç doldurdu.

BİNLERCE NOKTADAN HAYKIRDILAR

Almanya’da aralarında Berlin, Münih, Hamburg, Stutgart, Köln’ün bulunduğu kentlerde toplam 500 gösteri ve eylem düzenlendi. Köln'de düzenlenen eylemde "Kömürü değil, kapitalizmi yakalım" yazılı pankart taşındı.

Dünya genelinde gerçekleştirilen eylemlerin en kitlesel geçtiği ülkelerden birisi Almanya oldu. Friday for Future (Gelecek için Cuma) inisiyatifi tarafından yapılan açıklamaya göre ülke genelinde yapılan 400 ayrı gösteriye toplam 1,4 milyon insan katıldı. En büyük gösteri ise 270 bin kişinin katılımıyla başkent Berlin'de gerçekleşti. Tarihi Brandenburg Kapısı'nda bir araya gelen öğrenciler, veliler ve değişik işletmelerde çalışan yetişkinler ellerinde pankart ve dövizlerle kent merkezine doğru yürüyüşe geçti. Alexander Platz'a doğru yola çıkan göstericiler yol boyunca trafiği kaparak taleplerini haykırdı. Eylem boyunca polis bazı kollarda barikatlar kurarak geçişlere izin vermedi. Buna tepki gösteren gençler yollara oturarak eylemlerine devam etti.

Eylemlerin güçlü geçtiği bir diğer kent ise Hamburg oldu. Hamburg'da çevre eylemine 100 bin kişi katıldı. Belediyenin de çalışanları eyleme katılmaya çağırdığı Köln'de ise 70 bin kişinin katılımıyla eylem düzenlendi. Kent içinde yapılan yürüyüşün ardından gerçekleştirilen mitingdeki konuşmalarda hükümetin “iklim paketi”ne tepki gösterildi.

“Gelecek için Cuma” inisiyatifi tarafından verilen bilgiye göre Frankfurt'ta 45 bin, Stuttgart, Münih ve Hannover'de 25'er bin, üniversite kentleri Freiburg ve Münster'de 20'şer bin, Bielefeld'de 12 bin, Essen'de 10 bin, Krefeld'de 6 bin kişi gösterilere katıldı.

Daha önce yapılan küresel iklim gösterilerine ağırlıklı olarak lise öğrencileri katılırken bu eyleme yetişkinlerin de yoğun katıldığı görüldü. Bu nedenle eylemler bu kez pek çok kentte gençlik eylemi olmaktan çıktı.

İngiltere’nin bir çok merkezinde de iklim değişikliğine karşı eylemler yapıldı. En büyük gösteri Londra’da gerçekleşti ve 100 bin kişi katıldı. Parlamento önünde toplanan kalabalığın ezici bir çoğunluğunu gençler oluştururken birçok okulun tatil edilmiş olması katılımı arttırdı. Birçok sendikanın da çağrı yaptığı eyleme İşçi Partisi Lideri Jeremy Corbyn de katılarak bir konuşma yaptı. Corbyn, okula gitmeyerek iklim değişikliğine karşı meydanlara çıkan öğrencilerin büyük bir ders verdiğini söyledi. Eylemde, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve ABD Başkanı Trump’ı eleştiren çok sayıda posterinin taşınması dikkat çekti.

ABD'DE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ PROTESTOSU

ABD'nin başkenti Washington'da da binlerce kişi, küresel ısınma ve iklim değişikliğine dikkati çekmek için protesto eylemi yaptı.

Amerikan Kongre binasının yanında yer alan "National Mall" adlı parkta bir araya gelen binlerce kişi tepki ve taleplerini slogan ve renkli afişlere yansıttı. Protestocular, ABD Başkanı Donald Trump'ı da iklim politikaları nedeniyle eleştirdi.

Protestocular, ellerinde, “Ortada bir B gezegeni yok”, “Şimdi harekete geçme zamanı”, “Küresel iklim acil durumu ilan edin” ve “Eğer dünya ölürse, ekonominiz de hayatta kalamaz” yazılı dövizler taşıdı.

Öte yandan protestolar, sabah saatlerinden itibaren ABD'nin Boston, Philadelphia ve Portland gibi şehirlerinde de yapıldı.

Kent merkezlerine yürüyen binlerce öğrenci ve aktivist, iklim değişikliği için acil önlem çağrısı yaptı.

TEHLİKE ALTINDAKİ HALKLAR SOKAKTA

Tayvan’da yüzlerce ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite öğrencisi, dersleri boykot ederek başkent Taipei’de toplandı. Popüler şarkıları iklim krizine uyarlayarak söyleyen gençler, yakında başkanlık seçimleri yapılacak ülkede adayları da, Tayvan’ı da tehdit eden iklim krizi konusunda uyardı.

Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de Konut ve Kent İşleri Bakanlığı önünde toplanan onlarca öğrenci ve çevreci aktivist, "İklim için harekete geçin!", "Temiz hava solumak istiyoruz!" şeklinde slogan attı.

Küresel iklim değişikliğine dikkati çekmek isteyen "İklim İçin Şimdi Harekete Geç" hareketi Pakistan'ın 26 şehrinde eş zamanlı yürüyüş düzenledi. Ülkenin başkenti İslamabad dışında Karaçi, Lahor, Peşaver, Killa Abdullah, Gilgit, Faysalabad ve Çitral gibi büyük kentlerde toplanan vatandaşlar düzenlenen yürüyüşte özellikle Pakistan için büyük tehlike arz eden susuzluk ve buzulların erimesine dikkati çekti.

Hong Kong'da ise ellerinde dövizler taşıyan 50 kişi, liman bölgesinde "Kirliliği durdur!" sloganı eşliğinde yürüdü.

Tayland'da ise Doğal Kaynaklar ve Çevre Bakanlığı önünde toplanan yüzlerce kişi, hükümetin 2025'e kadar kömür enerjisini yasaklaması ve 2040'a kadar da fosil yakıtlar yerine tamamen yenilenebilir enerji kaynaklara dönülmesi talebinde bulundu.

Avusturalya’daki yürüyüşler de oldukça kitlesel gerçekleşti. 100 ayrı kentte 300 binden fazla Avustralyalı iklim krizine karşı harekete geçilmesi çağrısıyla yürüdü. Sydney ve Canberra’daki yürüyüşlerde dünyanın en büyük kömür ve likit doğal gaz üreticisi olan Avustralya’nın politik liderlerinden “Sera gazı emisyonlarını azaltmak için daha etkili önlemler almaları” istendi.

Güney Asya ülkesi Bangladeş’in başkenti Dakka’da da iklim krizi için eylem yapıldı. Bangladeş iklim değişikliği konusunda en korumasız ülkeler arasında yer alıyor.

Birçok Afrika ülkesinde de iklim yürüyüşleri yapılıyor. Güney Afrika’nın başkenti ve en büyük kenti olan Johannesburg’da yürüyüşler başladı.

Büyük okyanusun güneyindeki Solomon Adaları da iklim değişikliğinin etkilerini yakından yaşıyor. Burada da çeşitli eylemlerle halk sokağa çıktı.

Yürüyüşlerin yapıldığı bir başka Afrika ülkesi de Doğu Afrika’da bulunan Uganda oldu.

‘GELECEK İÇİN CUMA’ NEDİR?

16 yaşındaki İsveçli Öğrenci Greta Thunberg’in geçtiğimiz yıl cuma günleri okula gitmeyerek İsveç Parlamentosu önünde başlattığı eylemler kısa sürede başta Avrupa olmak üzere tüm dünya gençlerinden destek gördü. 15 Mart ve 24 Mayıs’ta düzenlenen ilk iki küresel eyleme dünya genelinde iki milyondan fazla genç katılmıştı.

Gençler ders boykotlarını “iklim grevi” olarak nitelendirse de iş bırakarak eylemlere katılanlar henüz bireysel ya da sınırlı düzeyde. Sendikalar bazı ülkelerde eylemleri destekleseler de “grev”den çok yürüyüş ve gösteriler öne çıkıyor.

BM’DE ÖZEL ZİRVE: KRİZİ YARATANLAR KRİZİ KONUŞACAK

Dünyada en fazla karbon salınımında bulunan ülkelerden biri olan ABD ve gezegenin akciğerleri Amazon ormanlarının büyük bir kısmına ev sahipliği yapan Brezilya’da mevcut yönetimler küresel ısınmayı inkar ederken BM, bu yıl dünya liderlerinin bir araya geleceği 74. Genel Kurul Görüşmelerinde önceliğini iklim değişikliği olarak belirledi ve alarm zilleri eşliğinde seferberlik talep etti. Ancak dünyanın en çok kirleten gelişmiş kapitalist ülkelerin ağırlıkta olduğu BM’den kalıcı çözüm gelmesi mümkün görünmüyor. Buna rağmen, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, 21-23 Eylül’de devlet ve hükümet başkanları, gençler, öğrenciler ve sivil toplum temsilcilerinin katılacağı iklim zirvesi düzenleyecek.

İklim değişikliğini tamamen inkar eden ve Paris İklim Anlaşması’ndan çekilen ABD Başkanı Donald Trump iklim zirvesine katılmayacak.

GENÇLER DE KATILACAK

Zirveye, İngiltere’den açıldığı sıfır karbondioksit salınımlı yelkenliyle Atlantik Okyanusu’nu geçerek New York’a gelen 16 yaşındaki İsveçli İklim Aktivisti Greta Thunberg de katılacak.

BM verilerine göre, birçok ülkenin Paris İklim Anlaşması kapsamında yaptığı beyanlar küresel ısınmayı 2030 itibarıyla 1,5 derecenin altında tutmaya yetmiyor. Bu hedefin karşılanabilmesi için 2030’a kadar karbon salınımının yüzde 45 azaltılması, 2050’ye kadar ise sıfıra indirilmesi gerekiyor.

Üç gün sürecek zirvenin ilk günü ise iklim değişikliği konusunda seslerini duyurmak isteyen gençleri bir araya getirecek, 23 Eylül Pazartesi ise dünya liderleri zirveye katılacak.

TÜRKİYE'DE DE 15 MERKEZDE EYLEMLER YAPILDI

Küresel eylemlerin üçüncüsü tüm dünyayla birlikte Türkiye’de de yapıldı. Karar alıcıları iklim krizinin aciliyetine karşı bir an önce harekete geçmeye çağıran iklim eylemlerinin 15'i Türkiye’de gerçekleşiyor. Türkiye’de iklim eylemleri çerçevesinde gerçekleşen eylem ve etkinliklerin detaylarına haberimizden ulaşabilirsiniz.

(DIŞ HABERLER)

ÖNCEKİ HABER

Özlem Taner ve Hossein Mahmoudi 21 Eylül'de İstanbul'da

SONRAKİ HABER

Sabahat Akkiraz'ın Ankara'da vereceği konser Valilik tarafından yasaklandı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...