Almanya'da aşırı sağın yükselişi devam ediyor: AfD, iki eyalette ikinci parti oldu

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Almanya'da pazar günü Brandenburg ve Saksonya eyaletlerinde yapılan parlamento seçimlerinde aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin yükselişi devam etti. Her iki eyalette toplam 3,3 milyon seçmenin katıldığı seçimlerde, iki eyalette de koalisyon ortaklığı yapan Sosyal Demokrat Parti (SPD), Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) partisi ve Sol Parti oy kaybına uğradı. AfD'nin iki eyalette de birinci parti olmamasıyla avunan diğer partilerin aşırı sağla mücadele konusunda ciddi bir planının olmadığı bir kez daha görüldü. Yeşiller de oylarını artırmaya devam etti.

SAKSONYA: HÜKÜMET PARTİLERİ VE SOL PARTİ OY KAYBETTİ

Alman birinci televizyon kanalı ARD'de yer alan kesin olmayan seçim sonuçlarına göre, daha önce eyalette başbakanlığı elinde tutan CDU beş yıl öncesine göre yüzde 6,9 oy kaybetmesine rağmen yüzde 32,5 ile birinci oldu. Koalisyon ortağı SPD ise yüzde 4,6 ay kaybıyla ancak yüzde 7,8 oy alabildi. Bu SPD'nin İkinci Dünya Savaşı'dan bu yana bir eyalette almış olduğu en düşük oyu ifade ediyor. Federal Parlamento ve Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Saksonya'da birinci parti olan AfD ise bu kez beş yıl öncesinde göre oylarını yüzde 18,1 artırarak yüzde 27,8 oy aldı. Böylece, ikinci parti oldu. Eyalette en fazla oyu ise Sol Parti kaybetti. Beş yıl öncesine göre yüzde 8,8 oy kaybeden Sol Parti ancak yüzde 10,1 oy aldı. Yeşiller Partisi ise beş yıl öncesine göre oylarını yüzde 2,7 artırarak yüzde 8,4 oy aldı. Hür Demokrat Parti (FDP) ise yüzde beş barajını geçemedi.

Bu sonuçlara göre daha önce işbaşında olan CDU-SPD koalisyon hükümeti salt çoğunluğu kaybetti. Önümüzdeki dönem CDU-SPD-Yeşiller koalisyon hükümetinin kurulması en güçlü olasılık olarak görülüyor.

BRANDENBURG'DA DA AYNI TABLO

Brandenburg eyaletinde de beş yıldır işbaşında olan SPD-Sol Parti koalisyonu salt çoğunluğu kaybetti. SPD beş yıl öncesine göre yüzde 5,8 oy kaybetmesine rağmen yüzde 26,1 ile sandıktan birinci parti olarak çıkmayı başardı. Ortağı Sol Parti ise yüzde 7,9 oy kaybederek ancak yüzde 10,7 oy alabildi. Böylece ortaklığın en çok Sol Parti'ye yaramadığı bir kez daha görüldü. CDU eyalette muhalefet olmasına rağmen yüzde 7,3 oy kaybederek ancak yüzde 15,7 oy alabildi. Bu eyalette de Saksonya'da olduğu gibi en büyük çıkışı aşırı sağcı AfD yaptı. Beş yıl öncesinde göre oylarını yüzde 11,5 artırarak yüzde 23,7 alarak ikinci parti olmayı başardı. Yeşiller bu eyalette oylarını yüzde 4,4 artırarak toplamda yüzde 10,6 oy aldı. FDP bu eyalete de yüzde 5 barajını aşamadı. Onun yerine Hür Seçmenler (FW) yüzde 5 barajını aşarak parlamentoya temsilci gönderdi.

Bu sonuçlara göre 88 sandalyeli eyalet parlamentosunda SPD-CDU-Sol Parti ya da SPD-Sol Parti-Yeşiller koalisyon hükümeti kurulabilecek.

AfD'NİN BİRİNCİ OLMAMASI SORUNUN BİTTİĞİ ANLAMINA GELMEZ

Seçimlerden sonra SPD, CDU, Sol Parti yöneticileri tarafından yapılan açıklamalarda ağır yenilgi kabul edildi. Ancak AfD'nin her iki eyalette birinci olmaması bir şekilde “korkulanın olmadığı” şeklinde yorumlandı. Seçimlerden önce yapılan kamuoyu araştırmalarında AfD'nin özellikle Saksonya'da birinci parti olması bekleniyordu. CDU Saksonya'da, SPD Brandenburg'da birinci olmakla yenilginin üzerini örtmeye başladı. Her iki eyalette de en çok oy kaybeden parti durumunda olan Sol Parti'de ise yeni bir tartışmanın başlaması bekleniyor. 27 Ekim'de Sol Parti'nin başında olduğu hükümetin benzer bir sonucu olması durumunda tartışmanın alevlenmesi bekleniyor.

İki Almanya'nın birleşmesinden sonra Doğru Almanya'da bir “protesto partisi” haline gelen Sol Parti ve önceli Demokratik Sosyalizm Partisi (PDS), gelinen aşamada hükümet ortaklıklarıyla bu özelliğini yitirmiş görünüyor. Koalisyon ortağı olduğu eyaletlerde sosyal ve demokratik hakların budanmasının altına imza atan bu partinin uzun bir süre daha bölgede güç toplaması zor görünüyor. Sol Parti'nin oy kaybetmesi AfD'nin yükselişinin nedenleri arasında yer alıyor.

Seçimlerden hemen sonra yapılan analizlerde AfD'nin en çok oyu daha önce sandık başına gitmeyenlerden, CDU'dan ve Sol Parti'den aldığına dikkat çekildi.

Doğu’nun zor sınavı: Doğu Almanya'da üç eyalette parlamento seçimi gerçekleşecek

Almanya’da 40 bin kişi ırkçılığa karşı yürüdü

Almanya’da eşit işe eşit ücret yok

Yücel Özdemir

Avrupa’da ekonomik kriz çanları çalıyor