19 Temmuz 2019 18:30
Son Güncellenme Tarihi: 20 Temmuz 2019 16:44

İran ve İngiltere arasında Hürmüz Boğazı'ndaki tanker geriliminde yaşananlar

İran'ın Hürmüz Boğazı'nda İngiltere'ye ait petrol tankerini alıkoymasının ardından İran’ın maslahatgüzarı İngiltere Dışişleri Bakanlığı’na çağrıldı ve nota verildi.


Fotoğraf: DHA (Arşiv)

Paylaş

İngiltere'nin 4 Temmuz'da İran'a ait petrol tankerini alıkoymasının ardından İran Devrim Muhafızları Ordusu, dün (19 Temmuz) Hürmüz Boğazı'nda İngiltere'ye ait petrol tankerini alıkoyduğunu açıkladı. İngiltere, İran’ın Londra'daki maslahatgüzarını Dışişleri Bakanlığı’na çağırdı ve İran'a nota verdi. Yaşananlara dair NATO’dan da “uyarı” geldi. Açıklamada, “İran’ı derhal gemileri ve mürettebatını serbest bırakmaya çağırıyoruz” denildi.

Tankerin seyir kuralları ve uluslararası deniz hukukuna uygun seyrettiğini ileri süren İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, "Steno Impero adlı petrol tankerinin uluslararası kanunlara aykırı bir şekilde Umman karasularında alıkonulduğu doğrulandı" açıklaması yaptı. Twitter hesabındaki açıklamasında, acil durumlarda yapılan kabine toplantısının bugün yine gerçekleştirildiğini belirten Hunt, toplantıda İngiltere'nin gerilimi düşürme istediğinin teyit edildiğini belirtti. Hürmüz Boğazı'nda İngiliz ve uluslararası taşımacılığın güvenliğinin nasıl sağlanacağının da ele alındığının altını çizen Hunt, parlamentonun pazartesi bilgilendirileceğini kaydetti. 

"TRUMP'LA BİR İLGİSİ YOK"

Hunt, ABD Başkanı Donald Trump'ın İran'la yapılan nükleer anlaşmadan çekilmesinin gerginliği artırdığını savunan ana muhalefetteki İşçi Partisinin lideri Jeremy Corbyn'e cevap verdi. İngiltere'ye bağlı Cebelitarık Özerk Yönetimi'nin, Suriye'ye akaryakıt ihracatı yaptığı gerekçesiyle İran gemisinin İngiltere tarafından alıkonulduğunu savunarak, "Bunun Donald Trump'la bir ilgisi yok" dedi.

İRAN: DENİZCİLİK KURALLARINA UYULMADIĞI GEREKÇESİYLE DURDURDUK

Öte yandan İran Devrim Muhafızları, tankerin “uluslararası denizcilik kurallarına uymadığı gerekçesiyle” durdurulduğu ve İran kara sularına çekildiğini belirtiyor.

İran'ın yarı resmi haber ajansı Fars ise alıkonulan tankerdeki 23 mürettebatın Bender Abbas limanındaki bir teknede sorgulandığını belirtti. Tankere, kazaya karışmış olması nedeniyle el konulduğu açıklandı.

İran resmi haber ajansı Fars'a açıklama yapan Hürmüzgan Eyaleti Limanlar ve Denizcilik Kurumu Genel Müdürü Allahmurad Afifipur, tankerin bir balıkçı teknesine çarptığını ancak çarpışma sonrası hasar gören tekne ile bağlantı kurmadığını kaydederek "İngiltere'ye ait petrol tankerinin durdurulmasının nedeni, bulunduğu konumu gösteren sinyali kapatarak Hürmüz Boğazı'nda gemilerin kullandığı güzergaha aykırı bir yerden geçmesi ve İran'ın uyarılarını dikkate almaması" dedi.

ZARİF: DENİZCİLİK KURALLARINI KORUMAK İÇİN

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif de Hürmüz Boğazı’ndaki gerilime dair bugün Twitter hesabından bir açıklama yaparak "Cebelitarık Boğazı'ndaki korsanlığın aksine Basra Körfezi'ndeki eylemimiz denizcilik kurallarını korumak içindir" dedi. İran'ın Basra ve Hürmüz Boğazı'ndaki güvenliği garanti ettiğini savunan Zarif, "İngiltere, ABD'nin ekonomik terörünün suç ortağı olmaktan vazgeçmelidir" ifadesini kullandı.

İNGİLTERE: KURALLARA UYGUN SEYREDİYORDU

İngiltere ise İran'ın iddialarını reddediyor ve tankerin seyir kuralları ve uluslararası deniz hukukuna uygun seyrettiğini belirtiyor. İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, yaşananları "İran'ın bölgede yasadışı ve istikrarı bozucu bir tavır sergilemeyi seçtiğine ilişkin kaygı verici işaretler" olarak değerlendirirken, Hürmüz Boğazı’ndan geçmeyi planlayan İngiliz bandralı gemilere boğazı geçici bir süre için kullanmamaları yönünde uyarı yaptı.

İNGİLTERE DIŞİŞLERİ BAKANI HUNT, MEVKİDAŞI ZARİF İLE GÖRÜŞTÜ

İki ülke arasında krize neden olan petrol tankerlerinin alıkonulmasına ilişkin İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt ve İranlı mevkidaşı Muhammed Cevad Zarif'in görüştüğü belirtildi. İran Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamaya göre iki bakan alıkonulan gemilerle ilgili görüş alışverişinde bulundu.  

Zarif görüşmede İngiltere'nin, İran petrolünü taşıyan petrol tankerini yasa dışı bir şekilde alıkoyduğunu ancak Tahran yönetiminin tavrının bunun aksine olduğunu savundu. İngiltere'ye ait geminin uluslararası kararlara aykırı hareket etmesi nedeniyle İran Gemi ve Liman İşletmelerinin talebi üzerine durdurulduğunu kaydeden Zarif, "konunun yasalara ve hukuka göre ele alınması ve takip edilmesi gerektiğini" dile getirdi.

AB VE AVRUPA İNGİLTERE'Yİ SAVUNDU

Avrupa Birliği (AB) ve bazı Avrupa ülkeleri, İran'ın Hürmüz Boğazı'nda İngiliz petrol tankerini alıkoymasını kınadı ve Tahran yönetimini gemiyi bir an önce serbest bırakmaya çağırdı.

AB Komisyonu Sözcülüğünden yapılan yazılı açıklamada, "Gemi ve mürettebatın bir an önce serbest bırakılması ve daha fazla gerilimi önlemek için itidal çağrısında bulunuyoruz" ifadesi kullanıldı. 

Hollanda, Almanya ve İspanya hükümetleri de İran'ın Hürmüz Boğazı'nda "Steno İmpero" adlı İngiliz tankerini alıkoymasını kınadı.

Hollanda Dışişleri Bakanlığının sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, "Gemilerin serbest ve engelsiz geçişleri büyük önem taşımaktadır. İran'ın, gemiyi ve mürettebatı hemen serbest bırakması gerekir. Hollanda, İngilizlerle dayanışma içinde." ifadesine yer verildi. 

İspanya Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada da bölgede gerilimi artıracak tüm kararlardan kaçınılması, gemilerin uluslararası sularda seyahat etme hakkının korunması gerektiği kaydedildi.

Almanya Dışişleri Bakanlığının Twitter hesabından yapılan açıklamada da İngiltere "ortağımız" şeklinde tanımlanırken, İran kınandı.

NATO İRAN'DAN "ENDİŞELİ"YMİŞ

Bir NATO sözcüsünün isim vermeden yaptığı açıklamada, Hürmüz Boğazı’nda yaşanan gerilime ilişkin resmi bir açıklamada bulundu. Sputnik’in aktardığına göre sözcü, “Hürmüz Boğazı’ndaki iki ticari geminin alıkonulmasını kınıyoruz. Bu uluslararası seyrüsefer özgürlüğüne açık bir meydan okumadır. İran’ı derhal gemileri ve mürettebatını serbest bırakmaya çağırıyoruz” dedi.

“İngiltere, önceliklerinin diyaloğu ve diplomasiyi kullanarak durumu ele almak olduğunu açıkça belirtti” diyen sözcü, şöyle devam etti: “NATO, bu durumu çözmek için tüm diplomatik çabaları desteklemektedir. Tüm müttefikler, İran’ın istikrarsızlaştırıcı faaliyetlerinden endişe duymaya devam ediyor.”

TANKER KRİZİNDE YAŞANANLAR

İngiltere, ABD-İran arasındaki nükleer ve yaptırım gerilime 4 Temmuz'da Cebelitarık'ta Suriye'ye petrol taşıdığı iddia edilen İran'a ait Panama bandıralı bir tankeri alıkoyarak dahil olmuştu. İngiltere'ye bağlı olan İspanya'nın güneyindeki Cebelitarık özerk yönetimi, İran tankerinin Avrupa Birliği'nin (AB) Suriye'ye uyguladığı ambargoları ihlal ettiği gerekçesiyle alıkonulduğunu açıklamıştı.

İranlı yetkililer, "Grace 1" adlı tankerin serbest bırakılmasını aksi halde misillemede bulunacaklarını açıklamıştı. Cebelitarık Yüksek Mahkemesi, 19 Temmuz’da İran tankerini alıkoyma süresini 15 Ağustos'a kadar uzatmıştı. (DIŞ HABERLER)


19 TEMMUZ'DA NE OLDU?

İran Devrim Muhafızları Ordusu 19 Temmuz'da İngiltere bayraklı Stena Impero adlı petrol tankerine Hürmüz Boğazı'nda müdahale etti. "Stena Impero" adlı tankerin sahibi şirket de olayı doğruladı Söz konusu olaydan kısa süre sonra ise İran'ın Hürmüz Boğazı'nda İngiltere'ye ait ikinci bir petrol tankerine daha müdahale ettiği iddia edildi. İran ikinci bir tankere el konulmadığını açıkladı.

İRAN: YASAL PROSEDÜRLER İÇİN İRAN KIYILARINA ÇEKİLDİ

İran Devrim Muhafızları "Stena Impero adlı İngiliz petrol tankeri, denizcilik kurallarına riayet etmemesi nedeniyle Devrim Muhafızları Ordusu Deniz Kuvvetleri Birinci Bölge Birliği tarafından durduruldu." açıklaması ile tankere el konulduğunu duyurdu. Açıklamada tankerin, müdahalenin ardından yasal prosedürler için İran kıyılarına çekildiği bildirildi.

TANKER ŞİRKETİNDEN AÇIKLAMA: İLETİŞİM KURAMIYORUZ

Stena Bulk and Northern Marine Management isimli şirketten yapılan yazılı açıklamada da, "19 Temmuz'da İngiliz bandıralı Stena Impero tankerine Hürmüz Boğaz'ından geçtiği sırada uluslararası sularda İngiltere saatiyle 16.00 sıralarında kimliği belirsiz araçların ve bir helikopterin yaklaştığını doğrulayabiliriz. Şu anda kuzey istikametinde İran'a doğru hareket halindeki tankerle iletişim kuramıyoruz" ifadeleri kullanıldı.

Açıklamada, tankerde 23 mürettebatın olduğu ve şirkete ulaşan herhangi bir yaralanma olayı bilgisinin bulunmadığı kaydedildi. Şirketin Sputnik’e verdiği bilgiye göre gemideki mürettebatın üçü Rusya, diğerleri Letonya, Filipinler ve Hindistan vatandaşı.

İNGİLTERE: KABUL EDİLEMEZ

İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt yaptığı açıklama ile İran'ın İngiliz tankerini alıkoymasının kabul edilemez olduğunu belirterek, "Bu alıkoymalar kabul edilemez. Seyrüsefer serbestisinin korunması ve tüm gemilerin bölgede güven içinde ve özgürce hareket etmesi esastır" dedi. Hunt, mürettebatta farklı ülkelerden vatandaşların olduğunu ancak İngitere vatandaşının bulunmadığını belirterek, İngiltere'nin Tahran Büyükelçisi'nin İran makamlarıyla temas halinde olduğunu ve Dışişleri Bakanlığının da sorunu çözmek için uluslararası ortaklarla çalıştığını söyledi. 

İNGİLTERE SAVUNMA BAKANLIĞI: DEĞERLENDİRİYORUZ

İngiltere Savunma Bakanlığı'ndan ise "Körfez'deki olayla ilgili acilen daha fazla bilgi edinmeye çalışıyor ve durumu değerlendiriyoruz" açıklaması yapıldı. İngiltere basınında yer alan haberlere göre hükümet olaya ilişkin, güvenlik bürokrasisinden yetkililerin de yer aldığı acil durum kurulu COBRA'yı topladı. İngiltere Başbakanlığı ise olayla ilgili yorum yapmaktan kaçındı.

TRUMP: İRAN SADECE SORUN YARATIYOR

Konuyla ilgili açıklama yapan ABD Başkanı Donald Trump ise "İran sadece sorun yaratıyor, bu konuyu İngiltere ile konuşacağız" dedi. Beyaz Saray'da açıklama yapan Trump, ABD'nin bölgede "çok fazla" petrol tankeri olmadığını ve ABD gemilerinin çoğunlukla savaş gemileri olduğunu söyledi.

TRUMP VE MACRON İRAN'I KONUŞTU

Öte yandan Beyaz Saray'dan, Trump ile Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un telefon görüşmesi yaptığı ve görüşmede "İran'ın hiçbir şekilde nükleer silahlara sahip olmasına izin verilmeyeceği" hususunda bir kez daha mutabık kalındığı bildirildi.

İNGİLTERE, İRAN TANKERİNİNİN ALIKONMA SÜRESİNİ UZATTI

İngiltere'ye bağlı Cebelitarık özerk yönetimi, 4 Temmuz'da “Suriye'ye petrol taşıdığı” öne sürülen İran'a ait petrol tankerini alıkoymuştu. Cebelitarık Özerk Yönetimi'nde Yüksek Mahkeme, Suriye'ye yönelik ambargoyu ihlal ederek petrol taşıdığı gerekçesiyle durdurulan İran tankerini alıkoyma süresini 15 Ağustos'a kadar uzattı. Cebelitarık yönetimi konu ile ilgili gelecek duruşmanın 15 Ağustos 2019'da yapılacağını duyurdu. (DIŞ HABERLER)

ÖNCEKİ HABER

Gezi Davası'nı kamuoyuyla paylaşan 'geziyisavunuyoruz.org'a erişim engeli kararı

SONRAKİ HABER

Çanakkale'de ağaç katliamına ve siyanürle maden aramaya tepki büyüyor!

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...