Kıdem tazminatını fona devreden 11. Kalkınma Planı TBMM'de kabul edildi
Kıdem tazminatının fona devrinin de içinde yer aldığı Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ilk kalkınma planı olan "11. Kalkınma Planı" TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.
Fotoğraf: Arda Küçükkaya/AA
Kıdem tazminatının fona devrini de içeren ve 2019-2023 dönemini kapsayan 11. Kalkınma Planı, TBMM Genel Kurulunda kabul edildi. Meclis, 1 Ekim Salı gününe kadar tatile girdi.
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nin ilk kalkınma planı olan 2019-2023 dönemini kapsayan 11. Kalkınma Planı üzerinde gruplar adına yapılan konuşmaların ardından önergelere geçildi ve oylandı.
Planda değişiklik içeren 15 önerge verildi.
AKP ve MHP'nin, "İklim değişikliği etkileri dikkate alınarak buharlaşma kaynaklı su kayıplarının önlenmesi amacıyla yeraltı su havzaları ve barajlarının oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapılacaktır. İklim değişikliği ile bağlantılı olarak istilacı türler ve tarımsal patojenlerle mücadeleye yönelik eylem planları hazırlanacaktır. İklim değişikliğine uyum sağlamak üzere tarımda ürün desen değişimi senaryoları oluşturulacaktır" ifadelerinin plana dahil edilmesine ilişkin ortak önergesi kabul edildi.
AKP'nin, "Gümrük Müşavirleri Odası kurulacaktır" ibaresinin plandan çıkarılması önergesi kabul edildi.
"Kadın" başlığı altında yer alan "Tablo 36: Kadın, Hedefler" göstergelerinden "Kadın İstihdam Oranı (%)" satırında yer alan "39" ibaresinin "34" olarak değiştirilmesini, 600'üncü paragrafın başına "Haklar konusunda kadın-erkek fırsat eşitliğini güçlendirecek şekilde" ibaresinin eklenmesi,
"Kentsel Altyapı" başlığı altında yer alan "Tablo 46: Kentsel Altyapı Hedefleri" göstergelerinden "Arıtılmış Atıksuların Yeniden Kullanım Oranı (%)" satırındaki "10" ibaresinin "5" olarak değiştirilmesi,
"2.4.7 Çevrenin Korunması" başlığı altında yer alan "Tablo 48: Çevre Hedefleri" göstergeleri arasında yer alan "Mineral Atıklar Hariç Kişi Başına Üretilen Tehlikeli Atık Miktarı (Ton)" şeklindeki satırın gösterge değerlerinin ve 2018 göstergesine ait dipnotun plan metninden çıkarılması" önergeleri kabul edildi.
Diğer 12 önerge kabul edilmedi.
BES ve KIDEM TAZMİNATININ FONA DEVRİ MADDELERİNİN ÇIKARILMASI ÖNERİSİ REDDEDİLDİ
HDP'li vekiller Hakkı Saruhan Oluç, Kemal Peköz ve Murat Çepni'nin 7 numaralı önergede yer alan "Bireysel emeklilikteki otomatik katılım sistemi sistemde kalış süresi ve fon tutarını artıracak şekilde yeniden düzenlenecek ve bireysel hesaplara dayalı kurulacak kıdem tazminatı fonu ile entegre edilecektir" ifadesinin kalkınma planı metninden çıkarılması talebi reddedildi.
TBMM Başkanvekili Levent Gök, 27. Yasama Dönemi 2. Yasama Yılı'nın son birleşimini tamamladıklarını belirterek, birleşimi 1 Ekim Salı günü saat 15.00'te toplanmak üzere kapattı.
13 SAAT SÜREN GÖRÜŞMEDE ÖNE ÇIKANLAR
13 saat süren 11. Kalkınma Planı görüşmelerinde milletvekillerinin konuşmalarından bazıları şöyle oldu:
İYİ PARTİ: ATIN ARKASINDAN KOŞAN SEYİS GİBİ
İYİ Parti Bursa Milletvekili İsmail Tatlıoğlu: "Bu plan atın arkasından koşan seyis gibi. Yetişecek de ata binecek de bunu sürecek de istikameti bulacak. Bu plan adeta aç bir çocuğun ağzına verilmiş şekersiz ciklet gibi. İsteyen çiğnesin ama biz çiğnemeyeceğiz”
MHP: DİZ ÇÖKTÜRME GİRİŞİMLERİ KARŞISINDA DEVLETİN YANINDAYIZ
MHP Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Kalaycı: Ekonomik tetikçiler, sermaye çeteleri, ulus ötesi şirket ve bankalar ekonomik operasyon içindedir. MHP, ülkemizin son dönemde maruz kaldığı iç ve dış saldırılarda olduğu gibi Türkiye'ye ekonomik olarak diz çöktürme girişimleri karşısında da devletin ve yürütmenin yanında olmuştur. Biz tarafız, Türkiye'nin tarafındayız
HDP: İŞÇİ, EMEKÇİ, ESNAF VE KÖYLÜLER YOK
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan: Vatandaş, açlık sınırının altında yaşıyor. Esnaf siftah yapmadan dükkanını kapatıyor. Vatandaş huzur istiyor. Bu kalkınma planında işçiler, emekçiler, esnaf ve köylüler yok. Bu planda hukuk yok. Hukuktan genel geçer laflarla bahsediliyor. Bu plan vicdansız ve adaletsiz bir plandır.Bu plan hazırlanırken STK'lerin görüşü alınmadı. Katılımcı olmayan bir planın başarı şansı yok
TİP GENEL BAŞKANI ERKAN BAŞ'TAN TEPKİ
TİP Genel Başkanı Erkan Baş: Bu planınız, 'Ey işçiler, emekçiler, yoksullar, siz sürünmeye devam edin, biz sizden aldıklarımızı zenginlere, holding sahiplerine vermeye devam edeceğiz.' diyor
CHP: PLANDA NEDEN AB'YE YER VERİLMİYOR?
CHP Ankara Milletekili Bülent Kuşoğlu: AB ülkeleri ile ticaret yapıyoruz ama bu kalkınma planında AB'ye yer verilmiyor. AB, neden bizim için bir hedef değil? İhracatımızı, ithalatımızı en fazla AB üyesi ülkelerle yapıyoruz. Bu planda neden AB'yi görmezden geliyoruz? Bu, gerçekçi bir yaklaşım mı? Türkiye'nin bin yıldır hedefi Batı ve çağdaşlık olmuştur ama biz bu hedefi kaldırdık. Bu, çok önemli bir eksikliktir."
Plan ve Bütçe Komisyonu Sözcüsü Nejat Koçer: Bu plan, Türkiye'nin uluslararası rekabet edebilirliğinin artırılması açısından büyük bir öneme sahip. Bu anlamda politika ve tedbirler son derece hassas bir yaklaşımla oluşturuldu.
AKP Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz: 11. Kalkınma Planı, cari açık meselesini çözme iddiasında olan bir plan.
AKP İstanbul Milletvekili Şirin Ünal: Bu plan döneminde savunma ve havacılık sanayisi ihracatının 2 milyar dolardan 10,2 milyar dolara çıkarılması hedefleniyor.
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Faik Öztrak: Bu planda ülkemizin içinde bulunduğu, vatandaşın tenceresini boşaltan, cebinde yangın çıkaran ekonomik kriz yok sayılmıştır. Bu planda, 'tek adam, parti devleti rejimi'nde hızla yıpratılan hukuk devletinin ve demokrasinin, sarayın kerameti kendinden menkul enflasyon-faiz teorilerinin, kazanç yerine borcu önceleyen ekonomiyi şişirme stratejisinin ülkeyi içine soktuğu krizden tek bir kelimeyle dahi bahsedilmemektedir.
HDP: KALKINMA PLANI’NDA OLMAYAN TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ NASIL SAĞLANACAK?
“Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” kavramının 11’inci Kalkınma Planı’ndan çıkarılmasını Meclis gündemine taşıyan HDP Grup Başkanvekili Fatma Kurtulan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay'a “11’inci Kalkınma Planı’nda yer almayan toplumsal cinsiyet eşitliği nasıl sağlanacaktır?” diye sordu. Kurtalan'ın önergesinin gerekçesinde, toplumsal cinsiyet eşitliğin sosyal adaletin, kalkınma ve barışın vazgeçilmez temel ön koşulu olduğu belirtildi. Toplumsal cinsiyet eşitliğinin Türkiye’nin üyesi olduğu Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) hedeflerinde 5’inci sırada olduğu hatırlatılarak, “Ancak 11’inci Kalkınma Planıyla beraber hali hazırda uygulanmasında ciddi sorunlar bulunan İstanbul Sözleşmesine yönelik tartışmalar yeniden başlamıştır. 11’inci Kalkınma Planı’nda toplumsal cinsiyet eşitliği kavramının Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından Strateji Geliştirme Başkanlığı Başkanının isteğiyle çıkarıldığı iddia edilmiştir. 11’inci Kalkınma Planı’ndan toplumsal cinsiyet eşitliği kavramının çıkarılması İstanbul Sözleşmesi’ni yok saymak anlamına gelmektedir” denildi.
Önergede, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması istemiyle şu sorular yöneltildi:
11’inci Kalkınma Planı’ndan toplumsal cinsiyet eşitliği kavramının Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından Strateji Geliştirme Başkanlığı Başkanının isteğiyle çıkarıldığı iddiası doğru mudur?
11’inci Kalkınma Planı’nda yer almayan toplumsal cinsiyet eşitliği nasıl sağlanacaktır?
Kadınların hayatın her alanında erkeklerden daha eşitsiz bir konumda yaşamaya zorlandığı Türkiye’de kadına karşı artan şiddet ve ayrımcılık nasıl önlenecektir?
İstanbul Sözleşmesi’ne yönelik Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi'ne sunulan rapora göre en çok kadın cinayeti Türkiye'de işlenmektedir. Türkiye, Sözleşmenin ilk imzacısı konumundayken, kadın cinayetlerinde birinci olmasını nasıl açıklamaktasınız?”
2019-2023 KALKINMA PLANI'NDA NELER YER ALIYOR?
* Planda bireysel hesaplara dayalı kurulacak olan kıdem tazminatı fonunun, sistemde kalış süresi yeniden ele alınarak Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile entegre edilmesi
* 2023 yılında gayri safi yurt içi hasılanın 1 trilyon 80 milyar dolara, kişi başına gelirin 12 bin 484 dolara yükseltilmesi, ihracatın 226,6 milyar dolara çıkarılması
* İşsizlik oranının yüzde 9,9'a düşürülmesi,
* Enflasyonun yüzde 5'e düşürülmesi,
* Kadın üniversitelerinin kurulması,
* Plan dönemi sonunda GSYH’ye oranla kamu kesimi borçlanma gereğinin yüzde 1,7, genel devlet açığının yüzde 1,8, merkezi yönetim bütçe açığının ise yüzde 2 olarak gerçekleşmesi,
* Uluslararası doğrudan yatırımların özellikle sanayi sektörüne çekilmesi,
* Planda imalat sanayi ve içinde yer alan kimya, ilaç-tıbbi cihaz, makine-elektrikli teçhizat, otomotiv, elektronik ve raylı sistem araçları ve tarım, turizm ve savunma sanayisi öncelikli gelişme alanları olarak belirlendi.
* Yerli üretimin artırılması ve sanayileşmenin hızlandırılması,
* Sanayinin yıllık ortalama yüzde 5,7 büyümesi ve sanayinin GSYH içerisindeki payının yüzde 24,2'ye çıkması,
* Tarım sektörünün yıllık ortalama yüzde 3,1 büyümesi ve GSYH içindeki payının yüzde 5,4'e gerilemesi, hizmetler sektörünün GSYH içindeki payının yüzde 60,1 olması.
* Planda sabit sermaye yatırımlarının plan döneminde ortalama yüzde 5,3 artacağı öngörülürken, bu artışa özel kesim yatırımlarının katkı vereceği ve özel kesim sabit sermaye yatırımlarının GSYH içindeki payının plan döneminde 1,7 puan artışla dönem sonunda yüzde 26,8’e ulaşacağı ileri sürülüyor.
* 38 OSB, özel endüstri bölgesi, liman ve serbest bölge ile 36 üretim tesisine yönelik toplam 294 kilometre uzunluğunda iltisak hattı yapılacağı belirtiliyor.
* Çukurova, Batı Karadeniz ve Marmara bölgeleri başta olmak üzere mevcut ve yapımı devam eden lojistik merkezlerin standartları yükseltilecek, yeni yapılacak yük ve lojistik merkezleri ise yük talebinin yüksek olduğu demir yolu koridorlarında planlanacak, mevcut demir yolu şebekesinde trafik yoğunluğunun artırılması ve yük taşımacılığından daha fazla pay alınabilmesini teminen ana hatlardaki darboğazlar giderilecek, trafik yoğunluğuna bağlı olarak belirlenen tek hatlı demir yolları çift hatlı hale getirilecek, sinyalizasyon ve elektrifikasyon yatırımları tamamlanacak.
* Özel sektör yatırımlarının önünün açılması ve üretken kapasitesinin yükseltilmesi için gereken kamu altyapı yatırımları yapılacak. (HABER MERKEZİ)
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
